Fosfor – rola, skutki nadmiaru i niedoboru, naturalne źródła

Fosfor to pierwiastek mineralny, który razem z wapniem i witaminą D odpowiada za zdrowe i mocne kości. Ponadto jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.

Fosfor i jego rola w organizmie – dzienne zapotrzebowanie

Zapotrzebowanie dobowe: kobiety 1100 mg, mężczyźni 900 mg

Rola: budowa kości i zębów; składnik związków magazynujących i transportujących energię; budowa fosfolipidów tworzących błony komórkowe i otoczki mielinowe komórek nerwowych; udział w syntezie kwasów nukleinowych.

Zwiększone zapotrzebowanie: częste spożywanie alkoholu; zażywanie leków zobojętniających kwas żołądkowy; schorzenia wątroby, nerek; nadczynność gruczołów przytarczycznych; nowotwory.

Niedobór i przedawkowanie fosforu

Objawy niedoboru: występują rzadko, to m.in. osłabienie, utrata apetytu, bóle kończyn, osłabienie kośćca, krzywica.

Skutki nadmiaru: spowodowane są wzrostem wydalania wapnia, to m.in. zaburzenia pracy serca, przyspieszony oddech, drgawki; długofalowe skutki nadmiernej podaży związków fosforu to demineralizacja kości.

Interakcje: fosfor jest antagonistą wapnia i dla optymalnego wchłaniania tych pierwiastków ich proporcje w diecie powinny wynosić ok. 1:1; przemiany fosforu, tak jak i wapnia, wymagają obecności witaminy D.

Naturalne źródła fosforu

Źródła: produkty białkowe, jak mięso, ryby, owoce morza, nabiał, jaja, soja i inne nasiona roślin strączkowych; orzechy, pestki słonecznika i dyni; zarodki pszenne. Jako dodatek do żywności kwas fosforowy i jego związki występują w produktach wysokoprzetworzonych, m.in. napojach typu cola, serach topionych, skondensowanym mleku.