4 min.
Kapnometria i kapnografia – wskazania, normy, wyniki

Kapnometria i kapnografia – wskazania, normy, wyniki Pexels.com
Kapnometria jest jednym z podstawowych badań służących do monitorowania wymiany gazowej poprzez pomiar stężenia dwutlenku węgla. Wykorzystuje się ją także do sprawdzenia prawidłowości przeprowadzonej intubacji i skuteczności resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Badanie polegające na graficznym odwzorowaniu wyników ciągłego pomiaru stężenia dwutlenku węgla nazywamy natomiast kapnografią. Na czym polegają kapnometria i kapnografia? Jaka może być przyczyna uzyskania odbiegających od normy wyników tych badań?
Spis treści
Czym są kapnometria i kapnografia?
Kapnometria jest nieinwazyjnym, prostym badaniem pozwalającym na określenie stężenia dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu. W teście oznacza się poziom końcowowydechowego CO2 oznaczanego najczęściej symbolem EtCO2.
Kapnografia stanowi metodę pozwalającą na ciągłą prezentację graficzną pomiaru stężenia dwutlenku węgla w całym cyklu oddechowym. Z reguły wyniki przedstawiane są wraz z wartościami liczbowymi dla mierzonego parametru.
Wskazania do przeprowadzenia kapnometrii i kapnografii
Kapnometrię i kapnografię przeprowadza się w celu oceny wentylacji płuc na podstawie próbki powietrza wydychanego. Badania wykorzystuje się do:
- potwierdzenia intubacji drzewa oskrzelowego lub tchawicy,
- kontrolowania procesu wentylacji mechanicznej,
- oceny przebiegu resuscytacji krążeniowo-oddechowej (kapnometria stanowi wskaźnik skuteczności uciśnięć klatki piersiowej oraz pozwala na wczesną ocenę powrotu krążenia podczas resuscytacji),
- diagnostyki zastoinowej niewydolności krążenia oraz skurczu oskrzeli (jako badanie dodatkowe).
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Przeciwwskazania do wykonania kapnometrii i kapnografii
Kapnometria i kapnografia są badaniami prostymi i nieinwazyjnymi. Można je wykonać u każdego pacjenta, o ile ma to uzasadnienie kliniczne.
Jak wygląda badanie kapnometrii i kapnografii?
W celu wykonania kapnometrii lub kapnografii urządzenie do pomiaru podłącza się do rurki dotchawiczej lub respiratora. Wynik badania wyświetlany jest w postaci pojedynczej wartości liczbowej (końcowowydechowy CO2) lub kapnogramu, czyli prezentacji zmieniających się w czasie kolejnych pełnych cyklów oddechowych wartości pomiarów stężenia dwutlenku węgla.
Norma wyniku kapnometrii
Norma dla pomiaru kapnometrii to przedział 35-45 mm Hg. Zarówno wartości stężenia dwutlenku węgla poniżej tego zakresu, jak i poziom zbyt wysoki w stosunku do prawidłowego świadczą o występowaniu zaburzeń wymiany gazowej.
Za niskie stężenie dwutlenku węgla w kapnometrii
Wyniki kapnometrii poniżej poziomu normy może świadczyć o:
- przecieku wokół mankietu rurki dotchawiczej w czasie intubacji,
- obniżeniu temperatury ciała (hipotermii),
- zmniejszenie objętości płynu w łożysku naczyniowym (hipowolemii),
- wstrząsie,
- skrajnej niedoczynności tarczycy,
- zatorowości płucnej,
- hiperwentylacji,
- niedrożności dróg oddechowych,
- bezdechu,
- niskiej skuteczności uciśnięć w czasie resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Zbyt wysoki poziom dwutlenku węgla w kapnometrii
Poziom dwutlenku węgla mierzonego w kapnometrii może wzrosnąć powyżej zakresu normy w następujących sytuacjach:
- w czasie gorączki lub na skutek przegrzania,
- w czasie podaży dożylnej wodorowęglanu sodu,
- na skutek zwolnienia opaski uciskowej,
- przy wzroście ciśnienia tętniczego krwi,
- przy wzroście rzutu serca,
- podczas hipowentylacji,
- przy częściowej niedrożności dróg oddechowych,
- na skutek absorpcji dwutlenku węgla u pacjenta z odmą brzuszną.
Wartość dwutlenku węgla w kapnometrii równa zero
Do możliwych przyczyn uzyskania wyniku kapnografii na poziomie zerowym zalicza się:
- problemy ze sprzętem (respiratorem lub kapnometrem),
- nieprawidłowe przyłączenie rurki dotchawiczej w czasie intubacji,
- zator płucny.
Wyniki kapnografii
Wyniki kapnografii mają postać wykresu, na którym można wyróżnić następujące fazy odwzorowujące pojedynczy oddech:
- linię zerową (kapnogram kończy się i zaczyna na wartości zero),
- faza bardzo szybkiego, a następnie wolnego wzrostu stężenia dwutlenku węgla (wydech),
- punkt końcowowydechowy – najwyższe stężenie dwutlenku węgla (tą wartość mierzy kapnometria),
- gwałtowny spadek poziomu dwutlenku węgla, który następuje od razu po rozpoczęciu wdechu.
Bibliografia:
- Stępka A. [red], Stany zagrożenia życia w chorobach układu krążenia, Wydawnictwo PZWL, Warszawa, 2019.
- Dyk D., Gutysz-Wojnicka A. [red.], Pielęgniarstwo anestezjologiczne i intensywnej opieki, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2018.
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci się ten artykuł?
Tak
Nie
Powiązane tematy:
Polecamy

31.01.2023
Kamila Belczyk-Panków dostała nerkę od swojej mamy. „Nie chciałam jej narażać. A dla niej to było naturalne. Dziś żyję każdym dniem”

28.01.2023
Pozostawiano macicę niezaszytą, uważając, że zrośnie się dzięki naturalnym skurczom. Jak kiedyś robiono cesarskie cięcie

25.01.2023
„Kiedy usłyszałam diagnozę, pomyślałam sobie: Czyli że co? Ja za pół roku umrę? Mam 28 lat!”. Rozmawiamy z Patrycją Lisiecką, która stworzyła projekt fotograficzny Młode z Rakiem

24.01.2023