Przejdź do treści

Konikotomia, czyli udrożnienie dróg oddechowych u osób poszkodowanych

Starsza kobieta uległa wypadkowi, młodsza udziela jej pierwszej pomocy i wzywa pogotowie
Fot. M.Dörr & M.Frommherz/AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Konikotomia to zabieg ratowniczy, który wykonuje się w celu szybkiego udrożnienia dróg oddechowych w stanach nagłych, gdy inne metody nie są skuteczne. Polega na wykonaniu nacięcia więzadła pierścienno-tarczowego, znajdującego się między chrząstkami krtani.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Z powodu wypadków lub niektórych stanów chorobowych u osoby poszkodowanej może dojść do niedrożności dróg oddechowych. Jest to stan, który bezpośrednio zagraża życiu, dlatego ich udrożnienie oraz przywrócenie prawidłowego oddechu stanowią jedne z najważniejszych czynności podejmowanych przez osobę, która udziela pomocy. Niekiedy zdarza się, że w tym celu konieczne jest skorzystanie z inwazyjnych metod. Jedną z nich jest konikotomia ratunkowa.

Co to jest konikotomia?

Konikotomia jest jednym z inwazyjnych zabiegów ratowniczych, który ma na celu szybkie i skuteczne udrożnienie dróg oddechowych u osób, u których doszło do ich zablokowania na wysokości szpary głośni lub powyżej, przez co niemożliwe jest prowadzenie sztucznej wentylacji ani intubacja. Wykonuje się ją doraźnie, na miejscu wypadku. Konikotomia polega na nacięciu więzadła pierścienno-tarczowego, które znajduje się pomiędzy chrząstką tarczowatą a chrząstką pierścieniowatą krtani. Miejsce to można łatwo wyczuć przez skórę, kiedy osoba poszkodowana leży na wznak z głową odchyloną do tyłu. Dzięki temu utworzona zostaje niefizjologiczna droga oddechowa, która umożliwia prowadzenie sztucznej wentylacji i wprowadzanie tlenu do płuc. Do zabiegu wykorzystuje się specjalny zestaw laryngologiczny. Nacięcie wykonuje się za pomocą skalpela lub igły. Zabieg wziął swoją nazwę od łacińskiego określenia stożka sprężystego – conus elasticus. Jest to błona, która pokrywa dolną część krtani. Przecinane podczas konikotomii więzadło pierścienno-tarczowe jest jednym z jego elementów.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność
Estabiom Junior, Suplement diety, 20 kapsułek
28,39 zł
Odporność
Naturell Omega-3 500 mg, 240 kaps.
30,00 zł
Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
Odporność
Iskial MAX + CZOSNEK, Suplement diety wspierający odporność i układ oddechowy, 120 kapsułek
42,90 zł
BESTSELLER
Odporność, Good Aging
Naturell Selen Organiczny 200 µg, 365 tabletek
73,00 zł
Udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy

Wskazania do wykonania konikotomii ratunkowej

Zabieg konikotomii wykonuje się u osób poszkodowanych, w sytuacji, gdy inne metody udrożnienia dróg oddechowych – odchylenie głowy do tyłu, uniesienie żuchwy, wprowadzenie rurki ustno-gardłowej lub intubacja – okazały się nieskuteczne lub niemożliwe do wykonania. Konikotomia jest zalecana w przypadku:

  • obrzęku krtani, który powstaje na skutek oparzenia lub wstrząsu anafilaktycznego (np. po ukąszeniu owada, spożyciu uczulającego pokarmu, zażyciu leku oraz wdychaniu toksycznych substancji),
  • ciężkiego urazu szczękowo-twarzowego lub w obrębie szyi,
  • szczękościsku,
  • obecności ciała obcego w drogach oddechowych,
  • krwotoku ustno-gardłowego,
  • złamania kręgów szyjnych.

Konikotomię wykonuje się także w sytuacji, kiedy osoba udzielająca pomocy nie posiada przy sobie odpowiedniego sprzętu, np. umożliwiającego intubację. W takim przypadku nacięcie więzadła pierścienno-tarczowego jest najszybszym i najskuteczniejszym sposobem na udrożnienie dróg oddechowych. Zabiegu nie wykonuje się u dzieci poniżej 12 roku życia (ze względu na trudność związaną ze znalezieniem odpowiedniego miejsca) oraz poważne uszkodzenie krtani.

Zobacz także

Jak wykonać konikotomię?

W sytuacji nagłej, kiedy u osoby poszkodowanej doszło do zatrzymania oddechu, czynności należy rozpocząć od znanych sposobów na udrożnienie dróg oddechowych: od odchylenia głowy do tyłu i wysunięcia żuchwy oraz zastosowania sprzętu pomocniczego (rurki ustno-gardłowej, worka samorozprężalnego Ambu) lub intubacji. Ratownik podejmuje decyzję o zrobieniu konikotomii ratowniczej w przypadku, gdy powyższe metody są niemożliwe do zastosowania lub nie przynoszą pożądanego efektu. Aby wykonać konikotomię, należy ułożyć pacjenta na płaskim podłożu w pozycji na wznak. Jego głowę trzeba odchylić do tyłu i wyprostować szyję. Za pomocą dłoni należy wymacać chrząstkę tarczowatą oraz znajdującą się poniżej niej chrząstkę pierścieniowatą. W punkcie pomiędzy nimi znajduje się więzadło pierścienno-tarczowe, które jest miejscem nacięcia. Osoba, która wykonuje zabieg, musi naciągnąć w tym miejscu skórę pacjenta i wykonać poprzeczne nacięcie za pomocą skalpela (konikotomia chirurgiczna) lub nakłucie igłą (pod kątem w kierunku doogonowym). Po wykonaniu nacięcia do tchawicy należy wprowadzić rurkę intubacyjną, która umożliwi prowadzenie sztucznej wentylacji płuc. W miarę możliwości, powstałą ranę można zabezpieczyć sterylnym opatrunkiem, który ochroni ją przed infekcją i tamuje krwawienie.

Zestaw do konikotomii

Konikotomię można wykonać za pomocą specjalistycznego zestawu, który zdecydowanie ułatwia przeprowadzenie zabiegu oraz pozwala na zminimalizowanie ewentualnych powikłań. Zestaw może zawierać igłę (ze specjalnym ogranicznikiem zabezpieczającym przed przebiciem ściany tchawicy i przełyku) lub skalpel. W jego skład wchodzi także specjalna prowadnica, która umożliwia szybkie wprowadzenie rurki intubacyjnej do tchawicy.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

„Przekonanie, że większe i głębsze oddechy lepiej dotleniają organizm, jest błędne” – mówi lek. med. Elżbieta Dudzińska zajmująca się pracą z oddechem

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

Kobieta kładzie niemowlę do łóżeczka

Niezwykły projekt polskich uczniów. Stworzyli kamizelkę wykrywającą zanik oddechu u noworodka

Wsłuchaj się w swój oddech. Może on wiele powiedzieć o twoim stanie zdrowia

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Jak polskie uzdrowiska zarabiają na smogu? Paulina Górska przedstawia wyniki najnowszego badania

Jak polskie uzdrowiska zarabiają na smogu? Paulina Górska przedstawia szokujące wyniki najnowszego badania

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

×