Meningokoki – niebezpieczne bakterie, które mogą doprowadzić do śmierci
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2023/06/adobestock_446343053-kopia-1140x781.jpg)
się ten artykuł?
Meningokoki to bardzo niebezpieczne bakterie chorobotwórcze, których działanie może skutkować śmiercią chorego. Wywołują one inwazyjną chorobę meningokokową (IchM), która może mieć różne postacie. Kluczowa jest natychmiastowa hospitalizacja i podanie odpowiednich antybiotyków. Dowiedz się, jakie są objawy zakażenia meningokokami, na czym polega leczenie i jak chronić się przed meningokokami.
Co to są meningokoki?
Meningokoki są to gram-ujemne bakterie chorobotwórcze należące do gatunku Neisseria meningitidis. Inaczej nazywa się je dwoinkami zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Wyróżnia się 13 szczepów serologicznych Neisseria meningitidis. Występują rzadko, ale są bardzo niebezpieczne, gdyż od momentu wystąpienia pierwszych objawów w przeciągu doby mogą doprowadzić do zgonu.
Meningokoki pod postacią nieinwazyjną mogą wywołać:
- zapalenie ucha środkowego,
- zapalenie gardła,
- zapalenie płuc,
- zapalenie stawów,
- zapalenie osierdzia.
Częściej jednak dochodzi do inwazyjnej choroby meningokokowej, za którą odpowiedzialne są meningokoki z grupy B i C. W przebiegu zakażenia bakterie atakują organizm z tak ogromną mocą, że pokonują barierę ochronną pod postacią błon śluzowych i przedostają się do krwi. Inwazyjna choroba meningokokowa może wystąpić pod postacią:
- sepsy z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych (60% przypadków zachorowań),
- samej sepsy (posocznicy, ok. 25%),
- zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (ok. 20%)
Każda z tych chorób jest śmiertelna.
Jak można zakazić się meningokokami?
Infekcją meningokokami można zarazić się drogą kropelkową lub przez kontakt bezpośredni, np. w wyniku korzystania kilku osób z tych samych sztućców czy filiżanki.
Jak czytamy na portalu wyprzedzmeningokoki.pl: „Meningokoki osiedlają się w błonie śluzowej gardła i nosa ludzi, dlatego można się nimi zakazić wyłącznie od drugiego człowieka – zarówno od osoby chorej, jak i bezobjawowego nosiciela – co zdarza się najczęściej. Nosiciel z reguły nie ma żadnych objawów choroby, dlatego ani on, ani jego otoczenie nie wie, że może zakażać. Szacuje się, że ok. 10 proc. społeczeństwa jest nosicielami meningokoków, a w zamkniętych środowiskach, np. w żłobkach czy przedszkolach, nawet do 80 proc. osób.”
Objawy zakażenia meningokokami
Zdiagnozowanie objawów infekcji spowodowanej przez meningokoki nie jest sprawą prostą. Wynika to z faktu, że pierwsze symptomy nie wróżą niczego, co mogłoby doprowadzić do poważnych skutków zdrowotnych, tym bardziej śmierci.
Objawy świadczące o zakażeniu meningokokami zmieniają się z upływem czasu od momentu zakażenia.
0-4 godziny od zakażenia | 5-8 godzin od zakażenia | 9-12 godzin od zakażenia | 13-16 godzin od zakażenia | 17-20 godzin od zakażenia |
gorączka | biegunka | zimne stopy i dłonie | drgawki | wzmożone pragnienie |
senność | nienaturalny kolor skóry | światłowstręt | ||
drażliwość | obniżone napięcie mięśniowe | Sztywność karku | ||
brak apetytu | trudność w oddychaniu | utrata przytomności | ||
wymioty | ból nóg | uwypuklenie ciemiączka | ||
wysypka wybroczynowa |
W większości są to symptomy charakterystyczne dla zwykłego przeziębienia czy grypy. Nie można ich jednak bagatelizować, szczególnie jeśli utrzymują się, a nawet nasilają, mimo podawania lekarstw. Trzeba też pamiętać, że objawy mogą się różnić u chorych, biorąc pod uwagę ich wiek. Dlatego też konieczna jest jak najszybsza konsultacja z lekarzem.
Objaw, który jest typowy dla infekcji meningokokowej to wysypka wybroczynowa. Natychmiast po jej zauważeniu konieczne jest udanie się do szpitala. „Wysypka ma postać małych, czerwonych punkcików o rozmiarze 1-2 mm (łebka od szpilki), które nie bledną pod wpływem nacisku (można to sprawdzić z pomocą tzw. testu szklanki) i z czasem zlewają się w większe plamy. Wysypka może wystąpić w każdym miejscu na ciele, np. za uchem, między palcami, a u chłopców na mosznie. Jej pojawienie się jest sygnałem alarmowym oznaczającym, że bakterie są we krwi i doszło do uszkodzeń naczyń krwionośnych” – czytamy na wyprzedzmeningokoki.pl.
Meningokoki – czynniki ryzyka
Meningokoki mogą zaatakować każdego, nawet osoby, które do tej pory cieszyły się dobrym zdrowiem. W grupie szczególnego ryzyka znajdują się:
- niemowlaki,
- dzieci do drugiego roku życia,
- młodzież w wieku od 15 do 24 lat.
Do czynników sprzyjających zachorowaniu należą także:
- narażenie na dym tytoniowy,
- zanieczyszczenie powietrza,
- długie przebywanie w zatłoczonych pomieszczeniach i zamkniętych środowiskach,
- infekcje wirusowe dróg oddechowych – podrażniają śluzówkę gardła i nosa, co sprzyja wnikaniu meningokoków do organizmu,
- miesiące jesienno-zimowe – częstsze w tym czasie infekcje, kaszel, kichanie i przebywanie w pomieszczeniach sprzyjają roznoszeniu meningokoków.
Meningokoki – działania profilaktyczne
Najskuteczniejszym sposobem profilaktyki zakażenia meningokokami jest szczepienie. Można go wykonać u dziecka, które ukończyło 2. miesiąc życia. Jest to działanie zapobiegawcze, którego celem jest wzmocnienie odporności. Zaleca się powtórzenie szczepienia przypominającego w okresie dojrzewania.
Mimo że szczepionka przeciw meningokokom jest rekomendowana przez lekarzy i specjalistów, nie jest refundowana przez państwo. To wydatek rzędu 200-400 złotych za pojedynczą dawkę. Finalna cena zależy od rodzaju i zakresu działania.
O tym warto pamiętać!
W przypadku chorób wywołanych meningokokami liczy się czas. Podjęcie szybkiego leczenia daje szansę na uratowanie nie tylko zdrowia, ale przede wszystkim życia. Nie można bagatelizować objawów, gdyż rozwój meningokoków w organizmie nawet w 80% przypadków powoduje śmierć.
Bibliografia:
- Syweńki E., Niewińska K., Osadnik J., Głowska B., Falkiewicz B., Inwazyjna choroba meningokokowa – opis przypadków, Hygeia Public Health 2020, 55(2): 84-91
- www.wyprzedzmeningokoki.pl [dostęp: 18.06.2023 r.]
- Rekomendacje dotyczące szczepień przeciw meningokokom u dzieci i dorosłych, www.szczepienia.pzh.gov.pl/rekomendacje-dotyczace-szczepien-przeciw-meningokokom-dzieci-i-osob-doroslych/ [dostęp:18.06.2023 r.]
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
![Pielęgniarka nabiera preparat szczepionki w strzykawkę](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/zastrzyki-hiv-hellozdrowie-850x508.jpeg)
Brak nowych zakażeń HIV po zastrzykach podawanych 2 razy w roku. „To całkowicie rewolucyjna wiadomość”
![Wieczorna kąpiel w jeziorze- Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/adobestock_25804408-850x555.jpeg)
Co się dzieje podczas moczenia „cziczi” w wannie, basenie lub jeziorku, tłumaczy Aga Szuścik
![UNICEF informuje o utracie zbiorowej odporności na odrę przez polską populację](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/odpornosc-odra-850x495.jpeg)
UNICEF: Polacy stracili zbiorową odporność na odrę. Nowy szef GIS chce wprowadzić mandaty
![Na zdjęciu: wnętrze jamy ustnej dziecka z dodatkowymi zębami, tekst o hieprdoncji /fot. Adobe Stock](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/hiperdoncja-850x567.jpeg)