Na czym polega nastawianie kręgosłupa? Wizyta u kręgarza, przebieg zabiegu, wskazania do terapii

Nastawianie kręgów kręgosłupa to sztuka manipulacji jego strukturami kostno-nerwowymi. Budzi kontrowersje ze względu na szeroko rozpowszechnione usługi w tym obszarze przez niewykwalifikowanych kręgarzy, stwarzających niebezpieczeństwo dla zdrowia.

Zabieg tzw. wprawiania kręgów może wywołać skutki uboczne nawet po wizycie u profesjonalisty. Przykładowo ból kręgosłupa po nastawieniu kręgów jest naturalną reakcją na przestawienie ich względem siebie, ustawienie wysuniętych tzw. dysków czy rozciągnięcie tkanek miękkich przykręgosłupowych. Dla przedłużenia efektów terapii w warunkach domowych należy ściśle przestrzegać wskazówek terapeuty co do wysiłku fizycznego czy dodatkowych zabiegów.

Nastawianie kręgosłupa

Nastawianie kręgów kręgosłupa to jedna z bardziej charakterystycznych usług, z zakresu medycyny niekonwencjonalnej, alternatywnej, jakimi zajmuje się kręgarz. Praktyki „lecznicze” tej profesji skupiają się na mechanicznym leczeniu zaburzeń i dysfunkcji narządu ruchu oraz patologii innych części układowych, które w przebiegu zmian strukturalnych kręgosłupa zostały wywołane, np. rwy kulszowej.

Nastawianie kręgosłupa oznacza ręczne manipulowanie jego strukturami kostno-mięśniowymi poprzez odpowiednie chwyty i operowaniem balansem ciężaru ciała terapeuty. Tego typu zabieg wykonuje się w celu rozluźnienia torebek stawowych kręgosłupa, zwiększenia szpar stawowych danego segmentu, uwolnienia uciśniętych nerwów i spiętych mięśni oraz ustawienia wysuniętych krążków międzykręgowych, tzw. dysków, na pierwotne, właściwe miejsce, jeśli ich funkcjonalność pod wpływem różnych czynników zewnętrznych i wewnętrznych organizmu została zaburzona. Charakterystycznym elementem manipulacji są odgłosy wydawane przez kręgosłup, określane jako trzaski czy chrupnięcia. Gwałtowne pchnięcia terapeuty we właściwym kierunku i z odpowiednią siłą powodują „nastawienie dysku” kręgosłupa, czyli „wskoczenie” wysuniętego krążka poza miejsce swojej lokalizacji do szpary międzykręgowej.

Jak „nastawić dysk” w kręgosłupie?

Aby wiedzieć, jak prawidłowo nastawić kręgosłup, kręgarz przed zabiegiem przeprowadza szczegółową diagnostykę problemu zdrowotnego pacjenta na podstawie wywiadu dotyczącego okoliczności powstania schorzenia, charakteru jego przebiegu i wpływu na codzienną aktywność, analizy wyników badań oraz przeprowadzenia własnych testów funkcjonalnych. W zależności od schorzenia pacjent przyjmuje odpowiednią pozycję wyjściową do zabiegu. Przykładowo nastawianie kręgosłupa lędźwiowego odbywa się w pozycji leżenia tyłem, podczas której terapeuta wykonuje ćwiczenia bierne w stawie biodrowym, aby rozluźnić, rozgrzać i przygotować na manipulację dolny odcinek kręgosłupa. Po części wstępnej terapeuta przechodzi do właściwego nastawiania kręgosłupa poprzez wykonanie m.in. przełożenia jednej nogi pacjenta nad drugą, skręcenia miednicy w tę samą stronę i wykonania dodatkowego pchnięcia skręconej obręczy biodrowej z jednoczesnym skrętem pozostałej części tułowia w przeciwną stronę. W przebiegu blisko godzinnej manipulacji nastawianie kręgosłupa odbywa się w różnych pozycjach, poza tym uwzględnia również ćwiczenia ruchowe, zabiegi fizykoterapeutyczne i masaże.

Zalecenia po nastawianiu kręgosłupa

Nastawianie kręgosłupa wykonuje się głównie w bezpośrednich schorzeniach kręgosłupa związanych z układem nerwowym, np. z powodu dolegliwości z grupy zespołów korzeniowych, rwy kulszowej, rwy barkowej, sztywności karku czy chronicznych bólów głowy. Główne zalecenia po nastawieniu kręgosłupa to ograniczenie przeciążeń organizmu pracą fizyczną, aktywnością ruchową i nieprawidłowymi pozycjami wypoczynkowymi. Ponadto należy ściśle przestrzegać udzielonych przez kręgarza wskazówek, dotyczących m.in. domowych sposobów radzenia sobie z bólem, wykonywania ćwiczeń ruchowych czy przestrzegania diety. Samodzielne nastawianie kręgosłupa również nie jest polecane z uwagi na wysoki stopień zagrożenia uszkodzenia struktur układu ruchowego kręgosłupa.

Czy po nastawieniu kręgosłup boli?

Reakcje organizmu po zabiegu mogą być różne, zwykle obserwuje się odczucie ulgi i rozluźnienia, nastawienie kręgosłupa może wywoływać też skutki uboczne, np. ból, parestezje, sztywność lub obniżenie napięcia mięśni i ogólne osłabienie. Eksperymenty z nastawianiem kręgosłupa samemu i zabiegi wykonane nieumiejętnie mogą powodować mikrourazy więzadeł przykręgosłupowych, a następnie ich bliznowacenie i uciski na nerwy, bóle i zawroty głowy, szumy w uszach, duszności, bóle w klatce piersiowej.

W razie dolegliwości bólowych kręgosłupa warto udać się do lekarza i zapytać o terapię manualną wykonywana przez wyszkolonego terapeutę.