Połóg – dlaczego okres po porodzie jest tak trudny dla świeżo upieczonych mam? Jak przebiega i ile trwa?

Połóg jest trudnym okresem dla wielu kobiet, które urodziły dziecko. Matki często odczuwają wówczas zmęczenie, zarówno fizyczne, jak i emocjonalne. Objawami, które występują najczęściej, są krwawienia, silne bóle brzucha oraz stany depresyjne.

Połóg trwa około 6 tygodni. W organizmie świeżo upieczonej matki zachodzi wówczas szereg zmian, przez co kobieta jest osłabiona. Połóg dzieli się na 2 okresy: wczesny i późny. Pierwszy trwa zazwyczaj 14 dni. Po nim następuje połóg późny. Macica po ciąży podlega oczyszczaniu i obkurczaniu. W tym czasie dochodzi do wydalania odchodów połogowych. Kobieta w połogu potrzebuje szczególnej troski i odpoczynku.

Charakterystyka połogu

Połóg po porodzie naturalnym i cesarskim cięciu przebiega najczęściej z typowymi objawami, w tym ze spadkiem masy ciała, z podjęciem czynności przez jajniki, gojeniem ran krocza, inwolucją (zmniejszaniem się macicy do rozmiarów sprzed ciąży), krwawieniem i często bólem okolic krocza. Warto zaznaczyć, że krwawienie w połogu jest czymś zupełnie naturalnym, pod warunkiem, że kobieta nie traci więcej niż 400 ml krwi dziennie w pierwszych dniach po porodzie. Istnieje jednak szereg symptomów, które mogą wzbudzać niepokój świeżo upieczonej matki. Należą do nich: podwyższona temperatura ciała, szybka utrata dużej ilości krwi, gnilny zapach odchodów, zasinienie okolic krocza, ostry ból w kroczu i okolicach odbytu, silne bóle brzucha czy obrzęk krocza przebiegający z wydzieliną ropną.

Objawy pojawiające się w połogu wynikają z procesu gojenia się ran poporodowych w macicy. Proces oczyszczania się macicy po porodzie może być długotrwały (nawet 2 miesiące), ponieważ musi dojść do całkowitego wydalania resztek tkankowych.

Odchody połogowe

Odchodami połogowymi nazywa się wydzielinę składającą się z krwi, śluzu oraz skrzepów. Przypominają one krwawienie miesięczne. Po upływie mniej więcej tygodnia wydzielina zmienia barwę z różowego na brązowy, a następnie na żółty i ostatecznie na przezroczysty. W tym czasie zaleca się stosowanie podpasek lub specjalnych wkładek położniczych. Należy zrezygnować z używania tamponów. W tym czasie nie wolno zapominać o szczególnej higienie miejsc intymnych, przykładaniu kompresów odkażających, używaniu hipoalergicznych mydeł i aplikowaniu maści. Ma to na celu zapobieganie zakażeniu pochwy. W okresie poporodowym może dojść do zatkania przewodu mlecznego, o czym świadczy twardość i tkliwość piersi. Stan ten prowadzi do poważnego zapalenia piersi, dlatego należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.

Połóg a samopoczucie

Okres połogu jest szczególnie trudny dla kobiet pod względem emocjonalnym. Jest to spowodowane gwałtownymi wahaniami poziomu hormonów. Ponadto kobieta nagle znajduje się w nowej roli, czemu towarzyszy niepewność, poczucie bezradności i odpowiedzialności za nowe życie. Pojawia się zmęczenie spowodowane nowymi obowiązkami i stres. Często też młode mamy narzekają w okresie połogu na rozdrażnienie, chwiejność nastrojów i podenerwowanie.

Zjawiskiem, które często towarzyszy narodzinom potomka, jest tzw. baby blues. Trwa około 2 tygodni. Kobieta odczuwa wówczas smutek połączony z bezsilnością. Nie doświadcza radości z opieki nad dzieckiem, obawia się, że nie sprosta tak wymagającemu i nowemu zadaniu. Jeśli złe samopoczucie trwa dłużej niż 2 tygodnie, należy je skonsultować z lekarzem specjalistą (psychologiem lub psychiatrą), ponieważ może się przerodzić w depresję.

Sygnały alarmowe w połogu

Jeśli krwawienie nie ustaje lub mocne plamienie trwa dłużej niż 6 tygodni, a ponadto pojawia się jeden z poniższych objawów, jest to powód, aby jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Niepokojące objawy to:

• dokuczliwy ból w dole brzucha
• problemy z chodzeniem, spowodowane bolesnością krocza
• ostry, kłujący ból w pochwie lub odbycie.

Krwotok poporodowy

Jeśli macica nie zwija się prawidłowo po porodzie, może dojść do krwotoku poporodowego, co stanowi niekiedy zagrożenie życia. Najczęściej krwotok ma miejsce w pierwszych dniach po porodzie. Przyczyn pojawienia się go jest wiele. Należą do nich zaburzenia krzepnięcia krwi, infekcje i niekompletne łożysko.

Wyróżnia się dwa rodzaje krwotoku poporodowego:

• krwotok pierwotny – ma miejsce, gdy dochodzi do utraty ponad 500 ml krwi w ciągu pierwszej doby po porodzie,
• krwotok wtórny – przebiega z nadmierną dobową utratą krwi, trwającą dłużej niż 6 tygodni.