Szczepionka MMR, czyli szczepionka przeciw śwince, różyczce oraz odrze – skład i powikłania

Szczepienie MMR jest szczepieniem skojarzonym. Oznacza to, że uodparniamy dziecko jednocześnie przeciwko trzem silnie zakaźnym chorobom, jakimi są odra, świnka i różyczka. Szczepienie MMR zazwyczaj, jeśli nie ma przeciwwskazań lekarskich, podawane jest w dwóch dawkach w różnym wieku.

Od października 2018 roku dostępny jest zaktualizowany kalendarz szczepień na rok 2019. Jednak wprowadzone zmiany nie dotyczą szczepienia MMR. Pierwsza dawka powinna być podana po ukończeniu 12. miesiąca życia. Dzięki tej szczepionce znacznie maleje ryzyko zachorowania na którąkolwiek z wymienionych trzech zakaźnych chorób, których skutki są bardzo poważne, a w skrajnych przypadkach mogą zagrażać życiu dziecka czy osoby dorosłej.

Co to jest szczepionka MMR?

Szczepionka MMR jest jednym ze szczepień skojarzonych. Oznacza to, iż podczas jednego zastrzyku pacjent zyskuje odporność na trzy różnego rodzaju patogeny. Obecnie wiele osób coraz częściej zastanawia się przy wyborze szczepionki – szczepionka MMR czy Priorix-Tetra? Dylemat spowodowany jest tym, iż szczepionka Priorix- Tetrauodparnia organizm dziecka przeciw śwince, różyczce, odrze, ale również ospie wietrznej. W Polsce zaleca się podanie pierwszej dawki szczepionki u dzieci po 12. miesiącu życia (najczęściej ok. 13.–14. miesiąca życia), natomiast drugiej ok. 6. roku życia. U dorosłych zaleca się zaszczepienie również dwoma dawkami, zwłaszcza w przypadku osób, które nie były szczepione przeciwko odrze lub często przebywają w środowisku, gdzie znajdują się dzieci w wieku przedszkolnym.

1. Różyczka – choroba zakaźna wywoływana przez Rubellavirus. Objawia się głównie gęstą, swędzącą wysypką, wysoką gorączką oraz mocnym osłabieniem organizmu. Powikłania różyczki są bardzo poważne, należą do nich: plamica różyczkowa, różyczkowe zapalenie stawów, zapalenie mózgu lub nerwów. Szczególnie niebezpieczna jest dla kobiet ciężarnych. Jeśli kobieta w ciąży zarazi się wirusem różyczki na początku ciąży, istnieje ogromne ryzyko, że dziecko urodzi się z poważnymi, nieuleczalnymi wadami, ponieważ wirus różyczki może bez problemu przenikać przez łożysko.
2. Świnka – jest chorobą wieku dziecięcego i występuje znacznie częściej u chłopców niż u dziewczynek. Polega na nagminnym zapaleniu przyusznic oraz ślinianek. Objawia się to silnym bólem w okolicy szyi oraz obrzękiem. W odróżnieniu od różyczki, powikłania świnki są szczególnie niebezpieczne dla chłopców, ponieważ choroba ta może często powodować zapalenie jąder prowadzące niekiedy do niepłodności. Do pozostałych powikłań zaliczamy: zapalenie opon mózgowych, zapalenie stawów, trzustki lub rzadziej – zapalenie mięśnia sercowego.
3. Odra – jest to wirusowa choroba zakaźna dotykająca głównie dzieci w wieku przedszkolnym. Objawia się gorączką, światłowstrętem, silnym zakatarzeniem, wysypką na twarzy i tułowiu oraz kaszlem. Powikłania odry to zapalenie mózgu, opon mózgowych, zapalenie płuc, krtani, gardła, zapalenie ucha środkowego, biegunka.

Szczepionka MMR – skład

W skład szczepionki MMR wchodzą żywe, osłabione oraz zmodyfikowane szczepy wirusów:

• szczep Jeryl Lynn wirusa świnki,
• szczep Wistar RA 27/3 wirusa różyczki,
• szczep Enders–Edmonston wirusa odry.

Szczepionka MMR – skutki uboczne

1. Lekko odczuwalne pieczenie w miejscu zastrzyku.
2. Gorączka powyżej 38,3℃.
3. Wysypka.
4. Dużo rzadziej mogą wystąpić: tkliwość, ból gardła, rumień, ogólne złe samopoczucie, lekki przebieg odry, drażliwość lub omdlenie.
5. Nudności, wymioty oraz biegunka.
6. Dyskomfort w stawach.
7. Miejscowe powiększenie węzłów chłonnych.
8. Zapalenie płuc.
9. Zapalenie jąder.
10. Ból mięśni.
11. Kaszel.
12. Nieżyt nosa.
13. Reakcje alergiczne.

Szczepionka MMR w Polsce

W Polsce dostępne są następujące szczepionki:

1. Szczepionka MM RVAXPro – szczepionka żywa zawierająca fragmenty wirusów różyczki, odry oraz świnki.
2. Szczepionka Priorix – jej skład jest identyczny, jak w przypadku MM RVAXPro.
3. Szczepionka Priorix-Tetra – dodatkowo, oprócz szczepów wirusa różyczki, świnki oraz odry, posiada w swoim składzie atenuowane szczepy wirusa ospy wietrznej.

Szczepionka MMR – przeciwwskazania

Jak przypadku każdej szczepionki, istnieje lista przeciwwskazań do podaży danej substancji. W przypadku szczepionki MMR są to:

• choroby nowotworowe,
• choroby krwi,
• stosowanie leków obniżających wydolność układu immunologicznego (odpornościowego),
• ciąża,
• gorączka świadcząca o toczącym się w organizmie stanie zapalnym, który zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań poszczepiennych,
• reakcja nadwrażliwości (alergia) przy poprzednim szczepieniu,
• nadwrażliwość na którykolwiek składnik szczepionki.