Teleangiektazje, czyli poszerzone naczynka. Jakie są przyczyny pajączków?

Teleangiektazje to poszerzone, drobne naczynka krwionośne, które uwidaczniają się na skórze i przyjmują sinoniebieskie lub czerwone zabarwienie. Za czynniki ryzyka ich powstania uznaje się wiek, płeć, styl życia, ciążę oraz niektóre choroby dermatologiczne i ogólnoustrojowe.

Teleangiektazje występują na skórze kończyn dolnych, górnych lub twarzy, szczególnie u osób z tzw. cerą naczynkową. Dla większości pacjentów jest to problem głównie natury estetycznej. Schorzenie 4 razy częściej dotyczy kobiet. Leczenie teleangiektazji polega na wzmocnieniu żył, tętnic i naczyń włosowatych oraz na wykonywaniu zabiegów poprawiających wygląd.

Teleangiektazje – czym są pajączki?

Teleangiektazje, potocznie nazywane pajączkami naczyniowymi, to poszerzone drobne naczynia krwionośne – tętnice, żyły i naczynia włosowate, które leżą bezpośrednio pod skórą (na głębokości 0,4 mm). Objawiają się charakterystycznymi czerwonymi lub niebiesko-fioletowymi nitkami, które występują pojedynczo lub w grupach. Niekiedy jest ich tak dużo, że zlewają się, tworząc rumień. Mogą im towarzyszyć tkliwość lub dolegliwości bólowe. Teleangiektazje pojawiają się najczęściej na kończynach dolnych i twarzy. Stanowią problem medyczny i kosmetyczny.

Jest to najczęściej występująca forma zaburzeń żylnych. Może pojawić się u osób w każdym wieku. Najczęściej z problemem zmagają się kobiety. Szacuje się, że pajączki naczyniowe mogą występować nawet u połowy populacji. Wyróżnia się ich 4 typy:

• teleangiektazje izolowane – nie towarzyszą im żylaki ani niewydolność żylna,
• teleangiektazje samoistne – umiejscowione płytko pod skórą, o średnicy 0,1 mm,
• teleangiektazje w przebiegu niewydolności żylnej – osiągają średnicę 0,4 mm, towarzyszą żylakom i tworzą charakterystyczne skupiska na bocznej powierzchni ud,
• teleangiektazje wtórne – niewielkie, sine zmiany, często mylone z siniakami.

Przyczyny teleangiektazji

Przyczyną teleangiektazji jest rozszerzenie lub osłabienie drobnych naczyń krwionośnych na skutek zastoju krwi i wzrostu ciśnienia w żyłach. Schorzenie może być efektem niektórych chorób lub zaburzeń ogólnoustrojowych i dermatologicznych. Można je określić na podstawie kształtu i wyglądu pajączków naczyniowych:

• naczyniak gwiaździsty – powstaje w czasie ciąży, przy marskości wątroby lub samoistnie,
• linijne teleangiektazje – przyczyną są: starzenie się skóry, trądzik różowaty, nadciśnienie żylne, zespół rakowiaka, mastocytoza,
• siateczkowate przebarwienia (poikilodermia) – pojawiają się przy zaniku pstrym naczyniastym, skórze pergaminowej i barwnikowej, uszkodzeniach naskórka promieniowaniem jonizującym oraz zapaleniach skórno-mięśniowych,
• teleangiektazje okołopaznokciowe – wywołane toczniem rumieniowatym, zapaleniem skórno-mięśniowym,
• teleangiektazje grudkowe – powodem jest wrodzona naczyniakowatość krwotoczna.

Do czynników predysponujących do pojawienia się pajączków naczyniowych zalicza się:

• płeć – kobiety cierpią na teleangiektazję nawet 4 razy częściej niż mężczyźni;
• wiek – problem pojawia się u osób przed 35. rokiem życia, a drugi szczyt przypada po 50. roku życia,
• rodzaj wykonywanej pracy – pajączki pojawiają się u osób, które mają pracę siedzącą lub wymagającą długiego stania,
• ciąża – wzrost objętości krwi krążącej oraz wzrost progesteronu osłabiają i rozciągają naczynia krwionośne,
• długotrwałe przebywanie na słońcu,
• korzystanie z solarium,
• otyłość,
• długotrwałe stosowanie maści z kortykosteroidami,
• przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej lub hormonalnej terapii zastępczej.

Teleangiektazje kończyn dolnych

Teleangiektazje kończyn dolnych występują najczęściej i są pierwszym objawem schorzeń układu żylnego, zazwyczaj przewlekłej niewydolności żylnej i ostatecznie rozwijają się w żylaki. Najważniejszym czynnikiem sprzyjającym ich rozwojowi jest długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej lub siedzącej. W wyniku działania grawitacji dochodzi do zastoju krwi w naczyniach krwionośnych. Teleangiektazje na nogach powinny zostać skonsultowane z chirurgiem naczyniowym.

Teleangiektazje na twarzy

Teleangiektazje na twarzy pojawiają się u osób z tzw. cerą naczynkową, zmagających się z trądzikiem różowatym lub stosujących maści sterydowe. Są to rozszerzone naczynka włosowate, prześwitujące przez naskórek w okolicy nosa, na brodzie i policzkach. Początkowo mogą pojawiać się pod wpływem emocji lub temperatury i znikać samoistnie. Z czasem utrwalają się.

Leczenie teleangiektazji

Leczenie teleangiektazji polega na usuwaniu pajączków, poprawie kondycji skóry i wzmocnieniu naczyń krwionośnych. Wybór metody zależy od umiejscowienia i rozległości zmian. Do metod terapii zalicza się:

• skleroterapię – do naczynia krwionośnego lekarz wstrzykuje środek, który powoduje jego zamknięcie,
• laseroterapię – polega na naświetlaniu skóry wiązką światła, która powoduje termiczną koagulację naczyń,
• elektrokoagulację – zamykanie naczynek za pomocą elektrody przykładanej do skóry.