Przejdź do treści

Układ immunologiczny – jak działa? Naturalne metody na wzmocnienie odporności

Bakterie w organizmie budujące odporność
fot. Kateryna_Kon/AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Układ immunologiczny zyskuje swoją pełną sprawność, gdy człowiek kończy 12 rok życia. To niezwykle złożony, inteligentny system, który potrafi w mgnieniu oka usuwać uszkodzone komórki, a także walczyć z bakteriami, wirusami i grzybami. Inteligencja układu immunologicznego polega na jego zdolności zapamiętywania i uodporniania całego organizmu na różnego rodzaju patogeny.

lek. Marta Dąbrowska

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Marta Dąbrowska

lekarz

Właściwie działający układ odpornościowy z każdą kolejną chorobą wzmacnia się – zapamiętuje szkodliwe patogeny i przy następnym ataku potrafi je skutecznie odeprzeć. Istnieją jednak choroby układu immunologicznego, które nie pozwalają mu skutecznie działać lub sprawiają, że system odpornościowy atakuje własne narządy – nazywa się je autoimmunologicznymi. Jest wiele metod na wsparcie odporności – od leków wzmacniających układ immunologiczny, suplementów i szczepionek, po właściwą dietę, bogatą w określone składniki odżywcze.

Budowa układu immunologicznego

Budowa układu odpornościowego człowieka jest dość złożona. Składa się on z centralnych i obwodowych narządów limfatycznych, naczyń chłonnych, komórek biorących udział w reakcjach immunologicznych, przeciwciał, cytokin i innych, złożonych substancji.  Do centralnych narządów limfatycznych zaliczamy grasicę i szpik kostny – w nich dojrzewają komórki odpornościowe, takie jak limfocyty T i limfocyty B. Obwodowe narządy limfatyczne pozwalają na przeprowadzanie odpowiedzi immunologicznej w różnych obszarach organizmu. Należą do nich węzły chłonne, śledziona, wyrostek, grudki limfatyczne i pierścień Waldeyera (migdałki). Do obwodowych narządów limfatycznych należą także tkanki limfatyczne rozlokowane w różnych, newralgicznych punktach – jamie nosowo-gardłowej, błonach śluzowych, oskrzelach i przewodzie pokarmowym. Ważnym elementem układu limfatycznego są także naczynia chłonne – system podobnych do żył przewodów znajdujących się w tkankach. Mają one za zadanie rozprowadzanie komórek odpornościowych po całym ciele.

Ktoś leży chory w łóżku i trzyma książkę, jest przykryty kocem. Inna osoba trzyma tę pierwszą za rękę

Jak działa układ immunologiczny?

Naturalną barierą ochronną dla organizmu człowieka jest jego skóra i błony śluzowe. Narządy takie jak żołądek czy pochwa mają kwaśny odczyn, dzięki czemu nie dają szans na rozwój bakterii, wirusów i grzybów. Wszelkie zachwiania pH tych narządów grożą wzrostem prawdopodobieństwa infekcji – przykładem jest okres ciąży, kiedy zwiększa się pH pochwy. Kobiety są wtedy podatne na infekcje. Ochroną przed zarazkami są również wydzieliny produkowane przez nasz organizm – mocz, ślina oraz łzy mają właściwości bakteriobójcze. Błony śluzowe, jak sama nazwa wskazuje, posiadają zdolność wydzielania śluzu, który dodatkowo chroni je przed wirusami i bakteriami. Pomimo tego „płaszcza ochronnego”, w jaki naturalnie wyposażony jest organizm, zdarza się, że wnikają do niego bakterie czy wirusy. Wtedy aktywują się fagocyty – komórki żerne, które otaczają intruza, po czym wchłaniają go i trawią. To nie jest jedyne „pożywienie” fagocytów. Asymilują one także pozostałości po martwych komórkach. Co jednak dzieje się, kiedy fagocyty nie dają sobie rady z nieprzyjacielem? Dochodzi do stanu zapalnego – wojny organizmu z zarazkami. Wtedy do gry wchodzą limfocyty i przeciwciała. Limfocyty, czyli białka zawarte w krwi, zaczynają produkcję przeciwciał, które neutralizują komórki wirusa, bakterii lub grzyba.

Zobacz także

Jak wzmocnić układ immunologiczny?

Kiedy zaczynamy często chorować, istnieje duże prawdopodobieństwo, że układ odpornościowy jest osłabiony. Objawy osłabienia układu immunologicznego to również zaburzenia miesiączkowania, problemy ze snem, choroby skóry, osłabienie włosów i paznokci oraz wolniejsze gojenie się ran i skaleczeń. Są to sygnały, że najwyższa pora przyjść organizmowi z pomocą. Istnieje na to wiele sposobów – w aptece dostępne są leki wzmacniające odporność w postaci kompleksów minerałów i witamin. Znajdziemy również preparaty z ekstraktami roślinnymi, np. wyciągiem z imbiru, czosnku, czarnej porzeczki, maliny czy jęczmienia. Jest też wiele preparatów na wzmocnienie układu immunologicznego u dzieci. Najczęściej występują one w formie słodkich syropów bądź lizaków z witaminą C i wyciągami roślinnymi. Metodą na wspomaganie odporności są również kapsułki z olejami pochodzenia rybnego – np. kompleksy DHA czy olej z wątroby rekina. Metodą na wzmocnienie układu immunologicznego jest także odpowiednia dieta. Musi być bogata w witaminy A, E, C i B. Ich bogactwo znajdziemy w owocach i warzywach, dlatego ważne jest, aby spożywać zalecane 5 porcji dziennie. Przydatne będą również kwasy omega-3 zawarte w tłustych rybach, takich jak śledź czy łosoś. Znajdziemy je również w orzechach. Ważne są też pierwiastki, takie jak cynk, selen i żelazo – obecne w produktach zbożowych, słoneczniku, cytrusach, roślinach strączkowych i szpinaku.

Najnowsze w naszym serwisie

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.