4 min.
Wytrzeszcz oczu – co go wywołuje i jak wygląda leczenie schorzenia?

Fot. Robert Przybysz / Adobe
Wytrzeszcz oczu (orbitopatia) jest chorobą, która polega na przesunięciu gałek ocznych do przodu. W efekcie gałki oczne wyglądają na nienaturalnie duże, a twarz przybiera dziwny wyraz. Stan ten ma bardzo wiele przyczyn – mogą być to choroby oczu, guzy lub różnego rodzaju schorzenia internistyczne.
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
Marta Dąbrowska
lekarz
Na tkanki miękkie oczodołów składają się mięśnie poruszające oczami, tkanka tłuszczowa i tkanka łączna. Wytrzeszcz oczu może być spowodowany obrzękiem tych tkanek miękkich – ich powiększenie sprawia, że gałka oczna wypychana jest do przodu, poza oczodół. Wytrzeszcz powstaje również w wyniku patologicznych tworów rosnących w oczodole, najczęściej różnego rodzaju guzów. Wytrzeszcz oczu może pojawić się nagle lub narastać powoli. Może przybierać postać jednostronną lub obustronną.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Przyczyny wytrzeszczu oczu
Wyżej opisane, mechanizmy powstawania wytrzeszczu oczu są wywołane różnymi chorobami wewnętrznymi, nowotworami i chorobami okulistycznymi. Stan ten kojarzony jest bardzo często z chorobami tarczycy – wytrzeszcz oczu występuje w jej nadczynności, przy chorobach Gravesa-Basedowa. Dzieje się tak, ponieważ na powierzchni komórek tkanek miękkich oczodołu występują podobne białka, co na komórkach tarczycowych. System immunologiczny odczytuje je jako wrogie, dlatego przeciwciała atakują tkanki oczodołu (i tarczycy). W oczodole pojawia się stan zapalny, który obejmuje tkankę tłuszczową, gruczoł łzowy i mięśnie. Pod wpływem zapalenia komórki tłuszczowe rozpleniają się, dlatego powierzchnia tkanki zwiększa się, jednocześnie wypychając gałkę oczną do przodu. Wytrzeszcz oczu przy chorej tarczycy to zjawisko dość często spotykane i endokrynolodzy biorą go pod uwagę przy stawianiu diagnozy.
Wytrzeszcz pojawia się w przypadku zapalenia tkanek oczodołu, ropowicy oraz przy różnego rodzaju guzach tam powstających. Ropowica i zapalenie tkanek oczodołu to schorzenia będące powikłaniem zapalenia zatok sitowych, czyraków i innych zakażeń bakteryjnych w okolicach oczu, które przeniosły się również do oczodołu. Wytrzeszcz oczu u dzieci może być oznaką zapalenia zatok sitowych lub łagodnych nowotworów – tłuszczaków i naczyniaków. Również złośliwe nowotwory dają objawy w postaci orbitopatii – mięsaki, nerwiaki zarodkowe (wytrzeszcz oczu u niemowląt). Guz powodujący wytrzeszcz oczu może być przerzutem z innych narządów (najczęściej sutków, jąder, tarczycy, przewodu pokarmowego, nerek, płuc i prostaty).
Wytrzeszcz oczu – objawy
Przy głębokiej krótkowzroczności występuje wytrzeszcz rzekomy, który spowodowany jest zbyt dużą gałką oczną – jest to wada wrodzona, której nie wywołuje ani opuchlizna tkanek, ani nowotwór. Objawy orbitopatii to nie tylko sam wytrzeszcz oczu. Pojawić się może wiele symptomów towarzyszących. Zależnie od tego, czy jest to wytrzeszcz jednostronny, czy obustronny i jakie jest jego natężenie, może wystąpić upośledzenie ruchliwości gałek ocznych, co z kolei wywołuje zaburzenia ostrości widzenia, podwójne widzenie, mroczki, uczucie tętnienia lub bólu. W wytrzeszczu oczu występuje również przekrwienie powiek i spojówek. Jeśli wytrzeszcz nie pozwala na pełne zamknięcie oczu, wtedy pojawić się może wysychanie rogówki.
Wytrzeszcz oczu na tle tarczycowym zazwyczaj jest obustronny. Występuje przekrwienie gałek ocznych i niedomykalność powiek. Towarzyszy im również światłowstręt, ból oczu, zaburzenia widzenia. Warto wspomnieć, że przy stanach nadczynności tarczycy wytrzeszcz oczu nie jest jedynym objawem. Występuje z: nadciśnieniem tętniczym, suchością skóry, biegunką, szybkim tętnem, problemami ze snem, niepokojem, chudnięciem, osłabieniem włosów i paznokci. Objawem niedoczynności jest również duża męczliwość.
Zobacz także
Wytrzeszcz oczu – leczenie
Wytrzeszcz oczu jest objawem, którego nie wolno lekceważyć. Bagatelizowanie problemu może doprowadzić do uszkodzeń oczu. Stany zapalne i nowotwory umiejscawiające się w oczodole mają tendencję do szybkiego rozprzestrzeniania się, dlatego należy jak najszybciej zasięgnąć porady okulisty. Leczenie wytrzeszczu oczu opiera się na terapii choroby, której jest objawem. Jeśli jest wywołane nowotworem, leczenie polega na radioterapii. W przypadku chorób tarczycy stosowane są leki przeciwtarczycowe, które mają na celu „wyciszyć” jej nadreaktywność. Czasem wymagane jest wręcz zastosowanie jodu radioaktywnego lub nawet usunięcie gruczołu, ale wytrzeszcz oczu jest leczony sterydami. W niektórych przypadkach stosuje się leki obniżające ciśnienie, tzw. beta-blokery, np. propranolol. Przy łagodzeniu objawów wytrzeszczu oczu pomocne jest zakraplanie solą fizjologiczną i noszenie ciemnych okularów. Jeśli mamy do czynienia z owrzodzeniem lub stanem zapalnym, podawany jest antybiotyk w kroplach lub kortykosteroid.
Najnowsze w naszym serwisie

23.03.2023
Amylaza w moczu – kiedy jej poziom powinien wzbudzić niepokój?

23.03.2023
Ultrafiolet, czyli promieniowanie ultrafioletowe – zastosowanie, szkodliwość

23.03.2023
Benzen – jakie ma właściwości. Jak działa na zdrowie i czy jest szkodliwy?

23.03.2023
Badanie SHBG – kiedy się je wykonuje i jak się do niego przygotować?
Udostępnij
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci się ten artykuł?
Tak
Nie
Powiązane tematy:
Polecamy

22.03.2023
„Neurolog uznał, że nie mam zespołu Tourette’a, bo nie mam tiku przeklinania, który dotyczy 10 proc. chorych” – mówi Piotr, który z zaburzeniem tym żyje od 25 lat

21.03.2023
„Czym innym jest spędzać z dzieckiem czas i pytać je o różne rzeczy, a czym innym węszyć, podglądać, nasłuchiwać. To forma agresji”. O nadopiekuńczych rodzicach mówi psycholożka Magdalena Halicka

20.03.2023
„Dla osoby głuchej język polski jest językiem obcym. We własnym kraju czujemy się jak obcokrajowcy” – mówi Zuzanna Szymańska z Akademii Młodych Głuchych

20.03.2023