Żółte upławy w pochwie – co oznaczają? Jak je interpretować? 

Żółte upławy mogą być oznaką różnych chorób – rzęsistkowica, nadżerka oraz zanikowe zapalenie pochwy to najczęstsze schorzenia związane ze wspomnianym objawem. Kluczowe jest jednak to, aby odróżnić żółte upławy o podłożu patologicznym od fizjologicznej wydzieliny, która jest oznaką prawidłowego funkcjonowania organizmu, a więc nie należy się nią przejmować. Co oznaczają żółte upławy?

Żółte upławy a naturalna wydzielina 

Na początku warto wyjaśnić, czym różnią się żółte upławy od fizjologicznej wydzieliny. Upławy są najczęściej objawem chorób toczących się w organizmie lub innych stanów patologicznych. Zazwyczaj pojawiają się one w większej ilości niż wydzielina, która naturalnie występuje u zdrowych kobiet z różnym natężeniem, zależącym m.in. od dnia cyklu, diety, a nawet poziomu aktywności fizycznej. Co ważne, może mieć też różną barwę, w tym lekko żółtawą. 

W większości przypadków omawiana wydzielina to śluz szyjkowy, który pojawia się poza okresem owulacji, nie należy się nim zatem niepokoić. Jego wygląd uzależniony jest od poziomu żeńskich hormonów płciowych, a konkretnie estrogenów. Kiedy ich stężenie się obniża, staje się ona przezroczysta i mniej elastyczna, natomiast podczas dni płodnych wydzielina jest zwykle biała i niezbyt obfita. Może pojawiać się także podczas ciąży (w znacznie większych ilościach), jak również po porodzie. Wróćmy jednak do kwestii żółtych upławów.

Żółte upławy z pochwy i nieprzyjemny zapach – nadżerka szyjki macicy 

Żółte upławy mogą być objawem nadżerki szyjki macicy, czyli ubytków lub łagodnych zmian w obrębie tej struktury anatomicznej. W większości przypadków nadżerka przebiega bez wyraźnych symptomów, niektóre kobiety zauważają jednak u siebie: 

• żółte, zielonkawe lub białe upławy o nieprzyjemnej woni (tuż przed okresem), 
• plamienia między miesiączkami lub po stosunku płciowym, 
• bóle w okolicy krzyżowo-lędźwiowej, 
• pieczenie i swędzenie okolic intymnych. 

Można wyróżnić dwie odmiany tej choroby: 

• prawdziwą (właściwą) – do jej powstania przyczyniają się urazy mechaniczne, problemy z hormonami oraz przewlekłe stany zapalne, 
• rzekomą (ektopię) – do jej wystąpienia doprowadzają takie czynniki jak poród i ciąża, częste infekcje pochwy, niektóre zabiegi ginekologiczne oraz antykoncepcja hormonalna. 

Nadżerkę szyjki macicy można leczyć na kilka sposobów: 

• koagulacja chemiczna – w ramach tej terapii stosuje się na nadżerkę środki, które niszczą uszkodzony nabłonek, a w jego miejscu pojawia się nowy, 
• elektrokoagulacja – w tym przypadku spala się nadżerkę przy pomocy błyśnięć elektrycznych, 
• fotokoagulacja – nadżerkę usuwa się tutaj przy wykorzystaniu końcówki emitującej fale świetlne, 
• globulki lub tabletki – tego rodzaju środki stosuje się przy mniejszych nadżerkach, 
• zamrażanie – metoda ta związana jest z zamrażaniem tkanek szyjki macicy z wykorzystaniem elektrody. 

Terapię dobiera lekarz ginekolog, na podstawie wyników przeprowadzonych badań oraz oględzin i wywiadu z pacjentką.

Żółte upławy z pochwy i ból podbrzusza – rzęsistkowica 

Co oznaczają żółte upławy z pochwy, które pojawiają się m.in. wraz z bólem podbrzusza i ze swędzeniem? Mogą one sygnalizować rzęsistkowicę – zwłaszcza jeśli są to upławy pieniste. Rzęsistkowica to choroba przenoszona drogą płciową, wywołują ją pierwotniaki. Okres wylęgania schorzenia może potrwać nawet 3 tygodnie. Upławy towarzyszące temu schorzeniu nieprzyjemnie pachną i występują nie tylko w kolorze żółtym, ale również zielonym, żółtozielonym, jak i szarym. Oprócz wspomnianego symptomu, u chorych kobiet obserwuje się: 

• częstomocz, 
• pieczenie i swędzenie sromu, 
• bóle w podbrzuszu, 
• bolesne stosunki płciowe, 
• ból i pieczenie podczas oddawania moczu. 

Aby wyleczyć rzęsistkowicę, stosuje się leki przeciwpierwotniakowe. Zazwyczaj zawierają one takie substancje, jak np. metronidazol. W tym przypadku należy zachować również abstynencję seksualną oraz poddać terapii partnera – jest to konieczne, aby ponownie nie zachorować. Co istotne, u mężczyzn rzęsistkowica nie daje żadnych objawów, w związku z czym nie odczuwają oni potrzeby wdrożenia leczenia.

Żółte upławy i suchość pochwy – zanikowe zapalenie pochwy 

Zanikowe zapalenie pochwy (atrofia pochwy) to kolejna choroba, podczas której występują żółte upławy, z tym że są one bardzo wodniste. Poza nimi pojawiają się takie symptomy jak: 

• suchość pochwy, 
• swędzenie i pieczenie okolic intymnych, 
• bóle okolic intymnych. 

Ze względu na suchość pochwy, często dochodzi w jej okolicach do mikrourazów, a pozostałe symptomy nasilają się z czasem. Choroba najczęściej atakuje kobiety po menopauzie, choć nie tylko. U młodszych pań powstaje zwykle w wyniku zahamowania lub zmniejszenia wydzielania estrogenów np. w przypadku operacji czy usunięcia jajników. Jest poważnym problemem, ponieważ obniża jakość życia seksualnego, ale także codziennego.  

Atrofia pochwy polega ona na stopniowym zmniejszaniu się grubości nabłonka ścian pochwy, a w konsekwencji na jego zaniku. Ze względu na to, że główną przyczyną omawianego problemu jest niedobór estrogenów, rekomenduje się ich uzupełnienie poprzez farmakoterapię. Nie można jednak takiego leczenia stosować u kobiet, które chorowały na nowotwór piersi, ponieważ estrogeny mogą przyczynić się do ponownego rozrostu komórek rakowych. 

Aby poradzić sobie z suchością i swędzeniem pochwy, wskazane są preparaty do stosowania miejscowego. Są to np. żele, kremy maści czy krążki dopochwowe. Ważne jest również to, aby zwrócić uwagę na jakość noszonej bielizny oraz zastąpić perfumowane środki higieniczne łagodnymi mydłami.

Żółta wydzielina w ciąży 

Żółta wydzielina z pochwy w ciąży występuje naturalnie. Zazwyczaj jest to po prostu śluz fizjologiczny, który pojawia się w tym wyjątkowym okresie w większych ilościach – zwłaszcza wtedy, gdy kobieta przyjmuje luteinę. To właśnie barwnik zawarty w luteinie może sprawiać, że śluz nie jest biały, tylko żółty. Jeśli do tego hormon przyjmowany jest dopochwowo, wydzielina stanie się wodnista. Wynika to z faktu, że globulki nie są absorbowane w całości, przez co ich część wypływa, trafiając na bieliznę czy wkładkę. 

Jeśli żółta, gęsta wydzielina pojawia się pod koniec ciąży, wskazuje to na odejście czopu śluzowego, czyli korka czopowego, który zamyka ujście szyjki macicy zaraz po zapłodnieniu. Tworzy on swego rodzaju barierę ochronną przed drobnoustrojami, a także zabezpiecza płód przed wypadnięciem. Kiedy czop śluzowy się odrywa, zwykle jest to sygnał rozpoczęcia akcji porodowej.

Żółta wydzielina i upławy po porodzie 

W okresie karmienia piersią również może się pojawiać charakterystyczna wydzielina, która zwana jest odchodami. Pojawia się zaraz po porodzie, a jej wygląd i kolor zmieniają się w trakcie połogu. W jej składzie znajdują się resztki błony śluzowej oraz krew z jamy macicy, a także treść śluzowa i surowicza. Przez pierwsze dni wydzielina ma krwisty kolor, z czasem staje się jednak brunatno-czerwona, później żółta (po około 2 tygodniach), a na koniec przezroczysta. W międzyczasie przekształca się w śluz. Może wydostawać się z organizmu przez 6 tygodni od urodzenia dziecka.  

Warto pamiętać, że całemu procesowi nie powinno towarzyszyć swędzenie czy pieczenie okolic intymnych. Jeśli jednak tak jest, należy skonsultować się z lekarzem, bo po porodzie mogą się pojawić upławy o podłożu grzybiczym lub bakteryjnym. Jest to o tyle istotne, że kobiety na tym etapie są bardziej narażone na tego typu infekcje. W wyniku zmian hormonalnych dochodzi wszak do obniżenia odporności organizmu. Istnieje jeszcze jedna przyczyna upławów po porodzie – na skutek wytwarzania prolaktyny dochodzi do słabego nawilżenia pochwy oraz uczucia suchości, a to z kolei prowadzi do pojawienia się nieprawidłowej wydzieliny.

Żółte upławy po stosunku seksualnym 

Żółte upławy nierzadko zauważane są na bieliźnie po odbyciu stosunku płciowego. Mogą mieć różne przyczyny, m.in.: 

• stany zapalne – rozwijają się w drogach rodnych, 
• infekcje bakteryjne – prowadzą do redukcji liczby „dobrych” bakterii w pochwie, które odpowiadają za utrzymanie kwaśnego pH, 
• infekcje pierwotniakowe – można się nimi zarazić poprzez kontakty seksualne z chorym partnerem, 
• stosowanie lubrykantów nawilżających pochwę – niekiedy wywołują reakcje alergiczne, w takim przypadku upławy są lekko żółtawe.

Kiedy zgłosić się do lekarza przy żółtym śluzie? 

Nie każda żółta wydzielina powinna budzić niepokój, ale w razie jakichkolwiek wątpliwości zawsze warto skonsultować się z ginekologiem. Najlepiej zrobić to od razu po zauważeniu objawów, ponieważ wówczas szybciej zostanie wdrożone odpowiednie leczenie. Jest to istotne o tyle, że zignorowanie żółtych upławów może doprowadzić do rozmaitych powikłań, np. rozwijania się stanów zapalnych, a zwiększona intensywność nieprzyjemnych objawów naprawdę uprzykrza życie.

Bibliografia:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2099568/ [dostęp 20.03.2023]. 
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC420177/ [dostęp 20.03.2023]. 
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7905126/ [dostęp 20.03.2023].