Przejdź do treści

Antyoksydanty – dlaczego ich codzienne spożywanie jest tak ważne?

jedzenie na talerzu w kształcie serca
Fot. exclusive-design / stock.adobe.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Antyoksydanty są niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Hamują nadmierną aktywność wolnych rodników, które przyczyniają się do powstawania zjawiska tzw. stresu oksydacyjnego. Może on powodować przedwczesne starzenie się organizmu, choroby układu sercowo-naczyniowego, a nawet zwiększać ryzyko nowotworów.

lek. Marta Dąbrowska

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Marta Dąbrowska

lekarz

Najważniejszymi źródłami antyoksydantów w diecie są warzywa i owoce. Należy spożywać je kilka razy dziennie – w ten sposób organizm otrzymuje solidną dawkę witamin, minerałów oraz przeciwutleniaczy, które nie tylko pozytywnie wpływają na zdrowie, ale też pozwalają na zachowanie młodzieńczego wyglądu.

Antyoksydanty – co to jest?

Aby zrozumieć, co to jest antyoksydant, należy zacząć od wyjaśnienia, w jaki sposób działają wolne rodniki. Są to atomy lub cząsteczki, które zawierają przynajmniej jeden niesparowany elektron. Wolne rodniki powstają w czasie nieustannie zachodzących procesów życiowych, takich jak oddychanie. Niewielka ilość wolnych rodników wykorzystywana jest przez układ immunologiczny do zwalczania szkodliwych patogenów. Istnieją jednak czynniki, które mogą przyczyniać się do powstawania zwiększonej ilości wolnych rodników w organizmie. Zachodzi wtedy zjawisko stresu oksydacyjnego, nazywanego także obciążeniem tlenowym. Stres oksydacyjny to zakłócenie równowagi między oddziaływaniem reaktywnych form tlenu, czyli tzw. RFT a zdolnością organizmu do detoksykacji reaktywnych produktów pośrednich. Zdrowy organizm utrzymuje równowagę pomiędzy ilością nadtlenków i wolnych rodników a antyoksydantami, jednak kiedy ilość przeciwutleniaczy spada, a wolnych rodników rośnie, organizm narażony jest na stres oksydacyjny.

Antyoksydanty to związki chemiczne, których celem jest wstrzymywanie lub opóźnianie procesu utleniania. Z reguły są to substancje znajdujące się w produktach roślinnych lub jony metali przejściowych. Mechanizm działania antyoksydantów jest bardzo prosty – wolne rodniki posiadają jeden niesparowany elektron i ich niszczycielskie działanie w organizmie polega na tym, że chcą „zabrać” elektron innej komórce. W efekcie dochodzi do licznych uszkodzeń, między innymi w łańcuchu DNA. Antyoksydanty przybywają z odsieczą, oddając wolnym rodnikom po jednym elektronie. W ten sposób unieszkodliwiają je, ponieważ wolne rodniki nie poszukują już komórek, którym mogą go zabrać.

Dieta bogata w antyoksydanty – dlaczego warto?

Istnieje wiele czynników, które mogą przyczyniać się do namnażania wolnych rodników oraz zwiększania ich aktywności w organizmie. Wśród nich wylicza się najczęściej takie elementy, jak spożywanie dużych ilości przetworzonej żywności, brak aktywności fizycznej, spożywanie alkoholu i palenie papierosów, przewlekły stres czy kontakt z zanieczyszczonym powietrzem. Niezdrowy tryb życia przyczynia się zatem do powstawania zjawiska stresu oksydacyjnego. Jednym ze sposobów na radzenie sobie z nim jest stosowanie diety bogatej w antyoksydanty. Dodatkowo warto stosować antyoksydanty w kosmetykach – mogą zminimalizować oznaki przedwczesnego starzenia, takie jak płytkie zmarszczki.

Zobacz także

Antyoksydanty w żywności

Najsilniejsze antyoksydanty witamina A, C i E oraz antocyjany, likopen, cynk i luteina. Warto przynajmniej kilka razy dziennie spożywać owoce i warzywa, aby dostarczyć sobie odpowiednią ilość tych związków. To właśnie one zawierają naturalne oksydanty, które wspierają organizm w walce ze stresem oksydacyjnym.

Jednym z mniej znanych, ale niezwykle silnych antyoksydantów, jest astaksantyna. To właśnie ona odpowiada za intensywną, czerwoną barwę krewetek. Występuje również w glonach, drożdżach, pstrągach czy w mięsie raka. Astaksantyna jako najsilniejszy przeciwutleniacz dostępna jest także w postaci suplementu diety. Warto sięgnąć po antyoksydanty w tabletkach, kiedy dieta jest uboga w owoce i warzywa.

Co ciekawe, antyoksydanty w pożywieniu to nie jedyne, które można sobie dostarczyć. Innym źródłem tych cennych związków są również herbaty. Pu erh, yerba mate czy zielona herbata – antyoksydanty w nich zawarte są doskonałym wsparciem w walce z wolnymi rodnikami.

Najlepsze antyoksydanty? Owoce i warzywa!

Dieta bogata w antyoksydanty jest niezwykle istotna dla zdrowia. Wszechobecność czynników powodujących stres oksydacyjny sprawia, że wiele osób narażonych jest na działanie wolnych rodników. Z tego powodu warto stosować antyoksydanty – suplementy, a także te w żywności – dzięki temu można mieć pewność, że wolne rodniki nie powodują w organizmie zbyt dużej szkody.

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.