się ten artykuł?
Większość z nas co najmniej raz doznała epizodu, który opisałaby jako „ból serca”. Skąd jednak wiemy, czy wówczas bolało nas serce? Może to był przełyk, a może aorta? Jakie cechy mają bóle poszczególnych narządów? Tego dowiecie się z poniższego tekstu.
Ból serca niejedno ma imię. Gdy odczuwamy ból w klatce piersiowej, nasze pierwsze skojarzenie pada na serce. I jest to prawidłowa myśl, ponieważ na początku należy wykluczyć właśnie tę groźną przyczynę. Ale nie tylko serce może nas boleć. Tak naprawdę źródłem takiego bólu mogą być wszystkie struktury klatki piersiowej z wyjątkiem miąższu tkanki płucnej, tj. aorta, opłucna (tkanka otaczająca płuco), tchawica, przełyk, narządy jamy brzusznej, mięśnie i kości klatki piersiowej. Diagnostykę dodatkowo utrudnia możliwość wystąpienia bólu psychogennego.
Po czym poznać, co nas boli? Jakie cechy ma ból serca, a jakie ból opłucnej? Żeby mieć pewność, trzeba się udać do lekarza, który po wykonaniu dodatkowych badań będzie mógł z dużym prawdopodobieństwem wskazać przyczynę bólu. Jednak już wcześniej można spróbować przybliżyć się do diagnozy na podstawie oceny charakteru naszych dolegliwości.
Ból dławicowy
Dochodzi do niego w mechanizmie niedotlenienia, czyli wtedy, gdy nasze serce potrzebuje więcej tlenu, niż jesteśmy w stanie mu dostarczyć. Może to wystąpić w przypadku zwężeń w tętnicach wieńcowych albo przerośniętym mięśniu sercowym. Najczęściej pacjenci opisują ten ból jako gniecenie, dławienie, ucisk lub pieczenie czy też pewien dyskomfort. Chorzy najczęściej nie są w stanie wskazać pojedynczego punktu, który boli.
Ból ma charakter rozlany, położony jest zwykle za mostkiem; może promieniować np. do ręki, barku, żuchwy, brzucha czy pleców. Występuje on typowo po wysiłku fizycznym lub po wyjściu na zimne powietrze. Zaprzestanie wysiłku lub przyjęcie nitrogliceryny pod język zmniejsza dolegliwości bólowe. Należy pamiętać, że ten ból nie zależy od oddychania ani przyjmowanej pozycji ciała. Najczęściej tego typu ból trwa kilka minut.
Ból zawałowy
Zawał serca najczęściej powstaje w wyniku nagłego zamknięcia światła tętnicy wieńcowej odżywiającej mięsień sercowy w krew. Prowadzi to do martwicy komórek mięśnia, które są unaczyniane przez dany odcinek tętnicy wieńcowej. W przeciwieństwie do bólu dławicowego ból zawałowy jest zwykle silniejszy, trwa powyżej pół godziny, występuje w spoczynku, nie ustępuje po zaprzestaniu wysiłku lub przyjęciu nitrogliceryny. Często towarzyszy mu lęk przed śmiercią, duszność, napadowe poty, silne osłabienie czy nudności.
Ból w rozwarstwieniu aorty
Pęknięcie błony wewnętrznej ściany aorty może powodować, że krew wlewa się między dwie błony ściany tego naczynia i rozciąga je. Tego typu ból ma rozdzierający, przeszywający charakter. Jest bardzo silny, pojawia się nagle i od razu w maksymalnym natężeniu. Ten ból także może występować za mostkiem; może również promieniować do pleców, do okolicy między łopatkami.
Ból opłucnowy
Opłucna może boleć, gdy między płuco a klatkę piersiową dostanie się powietrze (tzw. odma opłucnowa) lub występuje naciek nowotworu na opłucnej. Ból opłucnowy ma ostry, kłujący charakter; może promieniować do okolicy międzyłopatkowej. W przeciwieństwie do bólu dławicowego jest on najczęściej dobrze zlokalizowany; może nasilać się przy głębokim wdechu czy kaszlu. Typowo ulgę przynosi ułożenie ciała po stronie, po której występuje ból.
Ból w chorobie refluksowej
Cofanie się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku powoduje stan zapalny błony śluzowej. Może to powodować zamostkowy piekący lub gniotący ból. Najczęściej będzie on występował po obfitym posiłku lub w pozycji leżącej. Mogą mu towarzyszyć ból w nadbrzuszu, nudności. Leki przeciwrefluksowe (np. inhibitory pompy protonowej) łagodzą dolegliwości bólowe.
Ból w chorobie wrzodowej
Uszkodzenie błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy powoduje zwykle ból nadbrzusza, ale może być on odczuwany także w dolnej części klatki piersiowej. Typowo ma on tępy charakter, ale może być ostry lub piekący. Trwa zwykle kilka godzin, występuje po posiłku lub na czczo. Leki zobojętniające przynoszą ulgę.
Ból kostno-stawowy
To zwykle skutek stanu zapalnego stawów w obrębie klatki piersiowej. Najczęściej ból rzutuje się na przedniej ścianie klatki piersiowej, nasilają go ruchy klatki piersiowej a także kaszel. Podczas dotykania klatki piersiowej ból się nasila. Ból ma zwykle ostry lub gniotący charakter.
Nerwoból
Przyczyny bólu nerwicowego nie są jasne. Może dotyczyć przedniej ściany klatki piersiowej, jego charakter i czas trwania są bardzo zmienne. Zwykle wywołuje go stres emocjonalny, a środki uspokajające łagodzą dolegliwości. Bólowi nerwicowemu mogą towarzyszyć duszność, kołatanie serca i uogólniony niepokój.
Podsumowując, przyczyn bólu w klatce piersiowej jest wiele. Tutaj omówiono tylko najważniejsze z nich. Z pewnością długo trwające gniecenie, pieczenie, ucisk w klatce piersiowej, silny ból powinny skłonić nas do pilnego kontaktu z pracownikiem systemu opieki zdrowotnej, gdyż to może zwiastować poważną chorobę. Z kolei pojedyncze, krótkotrwałe, rzadko występujące epizody kłucia w klatce piersiowej zwykle nie wiążą się z groźną patologią. Najważniejsze to obserwować swój organizm i reagować, gdy objawy nas niepokoją!
Polecamy
Kiedy ból w kościach to efekt przeciążenia, a kiedy objaw choroby?
Jakub Rzepka: „Słucham wielu kobiecych historii i włos jeży mi się na głowie. Około 30 proc. kobiet z podejrzeniem endometriozy cierpi na rzadko diagnozowany PCS”
„Choroba nie jest pierwszą i najważniejszą tożsamością, ale jedną z części naszej całości”. Anna Charko rusza z podcastem dla Hello Zdrowie „Jak chorować i nie zwariować”
