Elektroforeza – na czym polega? Wskazania do zabiegu

Elektroforeza to jednocześnie nazwa zjawiska fizycznego oraz nazwa zabiegu rehabilitacyjnego wykorzystywanego przy wielu schorzeniach. Zjawisko to wykorzystywane jest na kilka sposobów w medycynie zarówno do celów diagnostycznych, jak i leczniczych. 

Elektroforeza – czym jest?

Elektroforeza to zjawisko elektrokinetyczne, polegające  na ruchu cząstek fazy rozproszonej w nieruchomej fazie rozpraszającej — pod wpływem prądu elektrycznego. Elektroforezę wykorzystuje się w medycynie, ale też i biologii czy chemii — zwłaszcza w genetyce. Elektroforeza to również technika analityczna.

Elektroforeza – rehabilitacja

Elektroforeza to popularny zabieg rehabilitacyjny, który nazywany jest leczniczą elektroforezą. Poprzez przepływ prądu stałego do organizmu trafiają małe ilości leków. Połączenie takich czynników jak mała prędkość jonów, ograniczenie mocy prądu i czasu zabiegu oraz opór naskórka — do naskórka trafia lek. Jego stężenie wynosi 2 – 3% całego leku użytego w zabiegu. Naskórek traktowany jest jako magazyn preparatu. Jest on stopniowo wypłukiwany poprzez krwiobieg oraz rozprowadzany w organizmie. Ta metoda leczenia nie ma szybkiego działania, a opiera się na długofalowym uwalnianiu leku (prąd działający na tkanki podczas zabiegu zwiększa też ich wrażliwość).

Wskazaniem do przeprowadzenia elektroforezy jest zapalenie stawów, zwyrodnienie stawów, zwyrodnienie kręgosłupa, podostry i ostry zespół krążkowo – korzeniowy, zapalenia okołostawowe oraz zapalenie przyczepów ścięgien i wiązadeł. Sytuacjami, w jakich wykonuje się elektroforezę są stłuczenia i krwiaki, zapalenia kości, antybiotykoterapia czyraków i stany zapalne gruczołu krokowego. Natomiast przeciwwskazaniami do elektroforezy jest terapia odcinka szyjnego i piersiowego kręgosłupa.

Elektroforeza białek surowicy krwi – badanie

Elektroforeza wykorzystywana jest również do diagnostyki medycznej. Pozwala nam określić ilość frakcji białkowych w surowicy krwi. Badanie to przeprowadza się najczęściej przy problemach z wątrobą oraz krwią. Badanie polega na określeniu poszczególnych rodzajów białek, które przemieszczają się z różną prędkością w polu elektrycznym. Na tej podstawie można określić ilość produkowanych poszczególnych białek przez wątrobę oraz wykryć jednostkę chorobową. Ich nadmiar, brak lub stężenie procentowe może określać poszczególne choroby. Białka w organizmie, które są wykrywane i rozróżniane to albuminy, β – globuliny, α1 – albuminy, α2 – globuliny, γ – globuliny.

Wskazaniami do wykonania badania jest podejrzenie choroby nowotworowej, choroby układu krwiotwórczego, przewlekłe stany zapalne i zakażenia, zespół nerczycowy, martwica tkanek, podejrzenie choroby autoimmunologicznej oraz podejrzenie wrodzonych zaburzeń produkcji białek. Badanie wykonuje się także przy bólu kości, niewyjaśnionych złamaniach kości, przemęczeniu, niedokrwistości oraz przy monitorowaniu leczenia szpiczaka mnogiego.

Samo badanie polega na typowym pobraniu krwi. Czas badania to jedynie kilkanaście sekund. Krew pobiera się z żyły łokciowej dezynfekując wcześniej dane miejsce. Badanie powinno być wykonywane na czczo. Nie wolno zatem na 8 godzin przed badaniem spożywać żadnych posiłków. Na 24 godziny przed badaniem nie wolno pić już kawy a na 2 – 3 dni wcześniej spożywać alkoholu. W przypadku nieprzestrzegania tych zasad badanie może zostać zafałszowane. Elementem, na który należy zwrócić uwagę, jest również wpływ wysiłku na wynik badania (na przykład  wchodzenie po schodach przed pobraniem krwi). Zaleca się spoczynek na 10 – 15 minut przed wykonaniem badania. Wyniki badania dostępne są w ciągu 1 dnia i mają formę norm poszczególnych typów białek.