Przejdź do treści

Jak powstaje hipernatremia? Przyczyny, objawy i leczenie choroby

Kobieta siedząca pod ścianą i cierpiąca na hipernatermię
Fot. Ulia Koltyrina / Adobe Stock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Hipernatremią określa się stan nadmiaru sodu w organizmie, który powoduje wiele schorzeń, w tym nadciśnienie i zaburzenia pracy serca. Nieleczona poważnie zagraża zdrowiu, a nawet życiu. O nieprawidłowym działaniu gospodarki sodowej organizmu mówimy, kiedy stężenie pierwiastka we krwi przekracza 145 mmol/l.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Agnieszka Widera
lekarz

Sód jest jednym z najważniejszych pierwiastków występujących w organizmie. Razem z chlorem i potasem dba o równowagę wodno-elektrolitową i kwasowo-zasadową organizmu. Chroni przed odwodnieniem, reguluje ciśnienie krwi i wspomaga pracę serca. Wpływa na zachowanie prawidłowych objętości płynu międzykomórkowego i osmolalność osocza. Odgrywa ogromną rolę w przekaźnictwie impulsów nerwowych i wspomaga pracę enzymów organów wewnętrznych.

Hipernatremia – przyczyny choroby

Sód jest niezbędny do życia i zachowania prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nawet najmniejsze odchylenia od przyjętej normy i pojawienie się hipernatremii skutkują pogorszeniem się zdrowia, mogą nawet zagrażać życiu.

Rozwojowi hipernatremii sprzyja wiele czynników. Nadmiar sodu towarzyszy chorującym na cukrzycę, nadczynność tarczycy i osobom mającym przewlekłe problemy z pęcherzem. Stan ten jest również wynikiem utrzymującej się ostrej biegunki i wymiotów, w których wyniku organizm pozbywa się w nadmiarze czystej wody. Jednak najczęstszą przyczyną zbyt dużego stężenia sodu w organizmie jest dieta. Bogata w produkty przetworzone z dużą zawartością glutaminianu sodu, w połączeniu ze znikomym nawadnianiem organizmu, może bezpośrednio prowadzić do rozwoju hipernatremii. Sprzyjają temu pokarmy nasycone jonami sodu – mrożone dania, chipsy, produkty typu fast food, wędliny, wędzone ryby, żółte sery, zupy i sosy w proszku.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność, Energia, Beauty
Naturell Witamina B Complex Vegan, 180 tabletek
79,99 zł
Odporność
Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml
25,99 zł
Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Trawienie
Nasiona trybuły ogrodowej do samodzielnego wysiania, 1 g
2,00 zł
Odporność
Naturell Uromaxin + C, 60 tabletek
15,99 zł
Glutaminian sodu jest passé!

Hipernatremia – objawy schorzenia

Nadmiar sodu w organizmie określany terminem hipernatremii ma miejsce, kiedy jego stężenie przekroczy 145 mmol/l. Objawy, jakie powoduje, są łatwe do odczytania i przeprowadzenia trafnej diagnozy. Intensywność ich występowania zależy od czasu trwania i poziomu stężenia sodu w organizmie.

Jakie objawy towarzyszą hipernatremii?

  • osłabienie i bolesność mięśni,
  • senność,
  • znużenie i chroniczny brak energii,
  • zmęczenie,
  • kołatanie serca,
  • rozdrażnienie,
  • mdłości,
  • nadmierna suchość w ustach,
  • wzmożone pragnienie,
  • bóle głowy,
  • wysokie ciśnienie krwi: >145/95 mmHg.

Przebieg hipernatremii

Hipernatremia w zależności od utraty wody i stężenia elektrolitów może przybierać różny przebieg z mniej lub bardziej nasilającymi się objawami. W ostrych stanach oprócz silnych wymiotów i biegunki obserwuje się również utratę wody przez skórę (nadmierna potliwość). Prowadzi to do odwodnienia komórkowego i pozakomórkowego. Łagodniejsze formy hipernatremii mają przebieg na poziomie komórkowym i związane są z nieprawidłową dietą i stopniową utratą wody przez organizm.

Diagnostyka przewiduje rozpoznanie trzech postaci hipernatremii, z których każda charakteryzuje się innym rozpoznaniem:

  • hipernatremia hipowolemiczna – ma miejsce, kiedy dochodzi do znacznego spadku wody w stosunku do sodu, którego stężenie z kolei wzrasta; towarzyszy ostrym chorobom nerek,
  • hipernatremia normowolemiczna – łagodna postać, która polega na ubytku wody bez ubytku sodu; towarzyszy złej diecie, chorobom nerek i pęcherza, moczówce prostej i polekowej,
  • hipernatremia hiperwolemiczna – dochodzi do niej w wyniku przewodnienia organizmu zarówno wodą, jak i elektrolitami, w tym jonami sodu.

Zobacz także

Hipernatremia leczenie zaburzeń gospodarki sodowej organizmu

Nieleczona hipernatremia prowadzi do odkładania się kamieni w nerkach i sprzyja powstawaniu chorób układu moczowego. Ponadto powoduje szereg komplikacji związanych z pojawieniem się chorób układu krążenia. Zbyt wysokie stężenie jonów sodu w żołądku sprzyja powstawaniu wrzodów żołądka i niszczy jego wewnętrzne ściany, co z kolei może przyczyniać się do rozwoju raka żołądka.

Leczenie hipernatremii polega na uzupełnieniu płynów z małą zawartością sodu. Płyny muszą być podawane w regularnych i stałych odstępach czasu i nie powinny przekraczać jednorazowo 0,5 l. W cięższych przypadkach lekarz może zalecić stosowanie środków farmakologicznych, które pomogą w usunięciu nadmiaru sodu z organizmu. Istotną rolę w procesie leczenia ma właściwa dieta niskosodowa, która w naturalny sposób obniża ciśnienie krwi. Powinna być ułożona w porozumieniu z lekarzem, który wskaże, jakich produktów chory powinien szczególnie unikać. Warto zwrócić się o pomoc do dietetyka, który doradzi, jak przygotowywać zbilansowane i energetyczne posiłki pozbawione nadmiaru soli.

Według Światowej Organizacji Zdrowia dzienna, bezpieczna dawka soli nie powinna przekraczać 5 g (płaska łyżeczka). Ilość ta zawiera sól w stanie sypkim, jak i porcje dodawane do żywności gotowej czy podczas przyrządzania posiłków.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i co przyniesie ulgę?

Szybka utrata wagi – o czym może świadczyć nagłe chudnięcie?

Plaster na ręce

Wynalazek Polaków zdobył Nagrodę Jamesa Dysona 2022! „Inteligentny plaster” medyczną rewolucją

×