Kamienie migdałkowe – domowe sposoby, leczenie, objawy

Twoim problemem jest nieprzyjemny zapach z jamy ustnej? Towarzyszy mu uczucie guli w gardle? Jeśli tak, istnieje spora szansa na to, że pojawiły się u ciebie kamienie migdałkowe. Ich obecność może wywołać duży dyskomfort, tymczasem do ich pojawienia się może doprowadzić jedna poważna angina, ale nie tylko. Dowiedz się więcej.  

Czym są kamienie migdałkowe? 

Kamienie migdałkowe to niewielkie skupiska złożone m.in. z resztek pokarmów, złuszczonego nabłonka, jak również śliny – z czasem ulegają one zgęstnieniu, tworząc czopy. Umiejscowione są w zagłębieniach migdałków i powodują szereg przykrych dolegliwości. Zwykle są niewielkie, ale czasem ich średnica wynosi nawet kilka centymetrów. Często określa się je jako „białe grudki”, ale mogą być również szare i żółte, a nawet lekko zielone. 

Warto zaznaczyć, że mimo iż problem częściej występuje u dorosłych, kamienie migdałkowe obserwuje się również u dzieci. Czy są one groźne? Teoretycznie nie, choć zdecydowanie nie pomagają w życiu. Najbardziej charakterystycznym objawem kamieni migdałkowych jest bowiem nieprzyjemny zapach z ust, przypominający woń zgnilizny. Nierzadko doprowadza to do ograniczenia kontaktów towarzyskich i obniżenia nastroju, a co za tym idzie – pogorszenia jakości życia. 

Kamienie migdałkowe – objawy 

Najczęstsze objawy kamieni migdałkowych to: 

• niezbyt przyjemny, metaliczny posmak w ustach, 
• nieprzyjemny oddech (halitoza), 
• uczucie „guli”, zalegania w gardle, 
• drapanie w gardle, 
• białe grudki w gardle (które można zauważyć na migdałkach). 

Oprócz tego przy większych kamieniach migdałkowych obserwuje się: 

• zniekształcenie obrysu migdałka (duże jego powiększenie i zaczerwienienie), 
• problemy z przełykaniem, 
• bóle gardła (które czasem promieniują do ucha), 
• napady suchego kaszlu (połączone niekiedy z odpluwaniem grudek).

Przyczyny kamieni migdałkowych 

Stan migdałków związany jest z przebytymi infekcjami, w wyniku których czasem pojawiają się blizny. Te z kolei doprowadzają do deformacji ujścia krypt migdałkowych. W wyniku tego procesu migdałek traci na swojej elastyczności. W rezultacie zaburzony zostaje mechanizm samooczyszczania krypt migdałkowych, w których gromadzą się resztki pokarmów, powodujące nieprzyjemną woń. 

Istnieje spory związek między kamieniami migdałkowymi a anginą. To właśnie ta choroba powoduje powstawanie blizn. U niektórych pacjentów dochodzi do omawianego przez nas problemu już po jednej anginie ropnej o ciężkim przebiegu. Inne czynniki, które sprzyjają pojawieniu się kamieni migdałkowych to: 

• nieprawidłowa higiena jamy ustnej, 
• niezbilansowana dieta, 
• rzadkie wizyty u stomatologa, 
• palenie papierosów, 
• ignorowanie zapalenia gardła czy migdałków. 

Leczenie kamieni migdałkowych 

Kamienie migdałkowe mają tendencję do nawracania. Jeśli stanowią poważny problem, stosuje się w leczeniu takie metody jak: 

• kryptoliza – zabieg polegający na usuwaniu zwapnień oraz zamykaniu lub spłycaniu krypt przy pomocy lasera bądź fal radiowych, 
• metody manualne – chodzi tu o ręczne usuwanie migdałków, poprzez umiejętne dociskanie poszczególnych struktur anatomicznych, 
• płukanie jamy ustnej i gardła – to doraźna metoda leczenia omawianego problemu, wykorzystuje się do tego roztwór soli fizjologicznej. 

W niektórych przypadkach dokonuje się również chirurgicznego usunięcia migdałków, określanego mianem tonsillektomii. Wykonuje się go rzadko, jedynie wtedy, gdy wszystkie inne metody zawiodły. Należy przemyśleć poddanie się temu zabiegowi wtedy, gdy: 

• stany zapalne gardła często nawracają, 
• doszło do przerostu migdałków, 
• doszło do zakażenia paciorkowcem. 

Domowe sposoby na kamienie migdałkowe 

W przypadku niewielkich kamieni migdałkowych wystarczy zazwyczaj zwykłe odkaszlnięcie, aby poczuć się lepiej. Czasem jednak to za mało. Wówczas warto wypróbować domowe sposoby na kamienie migdałkowe. Przede wszystkim chodzi tu o picie ziołowych naparów, które mają właściwości bakteriobójcze oraz przeciwzapalne. Zdadzą tu egzamin napary z rumianku i szałwii.  

Świetnie spiszą się także roztwory wody utlenionej. Niektórzy decydują się również na usuwanie kamieni migdałkowych przy pomocy patyczka lub szypułki. Metoda ta nie przynosi jednak długotrwałych efektów, a jeżeli ktoś nie ma w niej wprawy, może to doprowadzić do podrażnienia, a nawet uszkodzenia błon śluzowych jamy ustnej. 

Niektórzy stosują również olejek z oregano na kamienie migdałkowe. I faktycznie może on pomóc, z tym że najpierw należy to skonsultować z lekarzem, a następnie przyjmować całość w odpowiedni sposób. Przede wszystkim trzeba taki olejek odpowiednio rozcieńczyć, w przeciwnym wypadku istnieje ryzyko poparzenia. Najlepiej również, jeśli będzie to olejek o stężeniu 5-procentowym. Do rozcieńczenia można z kolei wykorzystać: 

• inny olej, 
• jogurt, 
• mleko, 
• miód, 
• sok pomidorowy (1/3 szklanki) z dodatkiem oliwy (1 łyżka). 

Tak przygotowaną mieszankę należy stosować doustnie, najlepiej 3 razy dziennie, maksymalnie przez tydzień. Jak usunąć kamienie migdałkowe jeszcze innymi, domowymi sposobami? Wystarczy w tym celu kupić odpowiedni zestaw z zakrzywioną strzykawką, dzięki której możliwe jest wypłukanie mniejszych złogów. U niektórych osób sprawdza się również irygator do kamieni nerkowych. To przyrząd, który pozwala – jak deklarują producenci – jednym przyciśnięciem pompki wyeliminować omawiany przez nas problem. Cała czynność przebiega bezboleśnie, jednak efekty bywają różne. 

Jeśli chcesz zapobiegać kolejnym kamieniom migdałkowym, stosuj też płyny do płukania ust z chlorheksydyną. To substancja silnie odkażająca o właściwościach bakteriostatycznych i bakteriobójczych. Stosowanie płynów do ust z tym składnikiem blokuje aktywność bakterii beztlenowych w kryptach migdałków. Warto również rozważyć wybór płynu z wspomnianą już szałwią – hamuje ona rozwój drobnoustrojów, a do tego odznacza się działaniem przeciwzapalnym. 

Bibliografia: 

1. Shinkino K., Ikusaka M., Tonsillolith, Clinical Case Reports 2021, 9(6). 
2. Papitsi L., Koukoutsis G., Balatsouras D., A case of a giant tonsillolith, Hippokratia 2020, 24(2): 96. 
3. Yellamma Bai K., Vinod Kumer B., Tonsillolith: A polymicrobial biofilm, Medical Journal Armed Forces India 2015, 71: 95-S98.