amienie kałowe to ciężka postać zaparcia stolca mogąca wystąpić w każdym wieku. Może być spowodowana siedzącym trybem życia, brakiem aktywności fizycznej, czy złą dietą.
Jakie są objawy kamieni kałowych i jak można im zapobiec?
Kamienie kałowe to ciężka postać zaparcia stolca, polegająca na tworzeniu się zbitych mas kałowych, których fizjologiczne ruchy robaczkowe jelita grubego nie są w stanie wydalić na zewnątrz, w efekcie czego wystąpić mogą uciążliwe objawy takie jak bóle brzucha, uczucie dyskomfortu w podbrzuszu, bóle odbytu, a nawet nudności i brak apetytu.
Do najczęstszych przyczyn występowania kamieni kałowych należą:
- Ciężka choroba, wymagająca długotrwałego leżenia w łóżku
- Nadmierne stosowanie leków przeczyszczających – szczególnie leków przyspieszających perystaltykę jelit. Przy długotrwałym stosowaniu leki takie powodują osłabienie naturalnych ruchów perystaltycznych jelit prowadząc do zaparć
- Brak aktywności fizycznej
- Dieta z niedostateczną podażą błonnika i niewystarczająca podaż płynów, szczególnie wody
- Choroby odbytu i odbytnicy z bolesnością przy wypróżnianiu – szczelina odbytu, guzki krwawnicze (hemoroidy)
- Choroby neurologiczne – uraz rdzenia kręgowego, choroba Hirschprunga, polineuropatia cukrzycowa
- Stosowane leki – opioidowe leki przeciwbólowe, leki stosowane w chorobie Parkinsona, niektóre leki przeciwdepresyjne
Do głównych objawów kamieni kałowych należy brak wypróżnienia przez kilkanaście dni, bóle brzucha, dyskomfort w okolicy podbrzusza i odbytu, może towarzyszyć mu brak apetytu i nudności. Występuje uporczywy brak możliwości wypróżnienia, pomimo parcia. W trakcie parcia z odbytu może nastąpić wyciek wodnistej wydzieliny. Podczas prób oddania stolca następuje silne podrażnienie śluzówki jelita grubego, co może prowadzić do krwawienia z odbytu.
Powikłaniem częstych i długotrwałych zaparć mogą być hemoroidy, wypadanie odbytu czy uchyłki jelita.
Leczenie kamieni kałowych
W przypadku braku możliwości oddania stolca przez kilkanaście dni bezwzględnie należy skontaktować się z lekarzem, szczególnie jeśli sytuacja ta dotyczy osoby przewlekle i ciężko chorej. Kontaktu z lekarzem wymaga także stwierdzenie krwawienia z odbytu.
W leczeniu stosuje się wlewki doodbytnicze zmiękczających kał i umożliwiających jego wydalenie. Jeśli jednak takie postępowanie jest nieskuteczne konieczne może być mechaniczne usunięcie kamieni kałowych. Zabieg ten wykonywany jest przez chirurga, ręcznie lub przy użyciu kleszczy, w krótkotrwałym znieczuleniu ogólnym lub miejscowym.
Po zabiegu usunięcia kamieni kałowych wskazane jest stosowanie środków zmiękczających kał, zgodnie z zaleceniem lekarza.
Zapobieganie powstawaniu kamieni kałowych
W przypadku kamieni kałowych kluczową rolę odgrywa profilaktyka.
Chcąc zapobiec powstawaniu kamieni kałowych stosuj się do tych zaleceń:
- Dbaj o odpowiednią dietę – dieta bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste pieczywo i kasze dostarcza odpowiednią ilość błonnika, który zapobiega zaparciom. Pamiętaj jednak, że według norm WHO należna ilość błonnika to 20-40 g. na dobę, a zbyt duża jego ilość w diecie może doprowadzić do wzdęć. Nie należy zatem sięgac po suplementy diety zawierające błonnik, a raczej dbać o prawidłową dietę i dostarczenie go z pożywieniem
- Pij wodę – odwodnienie i niedostateczna podaż wody sprzyja powstawaniu zaparć i kamieni kałowych. Pij przynajmniej 2 litry wody. Przyczyni się to nie tylko do prawidłowej perystaltyki jelit, ale też dobrego funkcjonowania całego organizmu
- Dbaj o aktywność fizyczną – do zaparć usposabia brak aktywności fizycznej i siedzący tryb życia. Regularnie uprawiany sport o umiarkowanym natężeniu usprawnia pracę jelit, regulując ich perystaltykę i zapobiegając zaparciom.
- Dbaj o regularne wypróżnianie – spróbuj wyrobić sobie nawyk wypróżniania o określonej porze dnia. Najłatwiej będzie to zrobić po posiłku, kiedy perystaltyka jelit jest wzmożona
W zapobieganiu kamieni kałowych istotne jest też kontrolowanie rytmu wypróżnień. W przypadku zauważenia braku możliwości wypróżnienia przez kilka kolejnych dni należy zwiększyć ilość błonnika w diecie, pić więcej wody, a także zastosować łagodne środki przeczyszczające tak, by nie dopuścić do powstania kamieni kałowych.
Bibliografia:
- Interna Szczeklika 2019. Andrzej Szczeklik, Piotr Gajewski. Wyd. Medycyna Praktyczna
- Inne przypadki proktologiczne: kłykciny, ciała obce i kamienie kałowe. P Wałęga, M Romaniszyn.
- Terapia biofeedback w gastroentrologii. Dorota Jarzębicka, Grzegorz Oracz. Gastroenetrologia Polska
- Ocena sposobu żywienia osób cierpiących na nawykowe zaparcia stolca Lach J., Bany J., Bzdega J., Kiezel G., Chrabol-Sura A. Żywienie człowieka i metabolizm.
Poleć ten artykuł znajomym
Zobacz także
Podoba Ci się ten artykuł?
Polecamy
„Nie sztuka, a serce liczy się w tej pracy. Nasze osobiste znaczenie, które nadajemy obrazowi”. O terapeutycznej mocy fotografii mówi Joanna Szeluga
„Przed diagnozą maskowałam się, chciałam się dostosowywać, a i tak nigdy mi się nie udawało” – mówi Katarzyna Zwolska-Płusa z fundacji Dziewczyny w Spektrum
„Dziś wiem, jak bardzo odłączone od siebie i swoich ciał są osoby zmagające się z ortoreksją. To nie ma prawa skończyć się dobrze” – mówi Ola
