Odczuwasz ból jajnika? Sprawdź, co może go powodować

Ból jajników to doświadczenie, z którym ma do czynienia niemal każda kobieta na przestrzeni całego swojego dorosłego życia. Przyczyny mogą być różne, dlatego warto wiedzieć, co konkretnie powinno nas zaniepokoić. Kiedy bolą jajniki? Jakie objawy mogą im towarzyszyć w zależności od przyczyny?

Kiedy bolą jajniki? 

Ból jajników może pojawiać się z wielu przyczyn. Zwykle jest związany z naturalnym przebiegiem cyklu menstruacyjnego, ale mogą również indukować go pewne specyficzne stany. Wszystkie dokładniej opisuję w dalszej części artykułu.

Ból jajników po owulacji 

Ból owulacyjny manifestuje się jako nagłe, ostre kłucie po jednej stronie podbrzusza. Choć zwykle jest to dolegliwość krótkotrwała, jej intensywność może różnić się u każdej z nas. Zwykle przemija dość szybko, ale u niektórych kobiet może utrzymywać się przez cały dzień, niekiedy dając się we znaki tak bardzo, że trudno jest wykonywać swobodne ruchy ciała. Oprócz dyskomfortu, obserwowane jest niekiedy także plamienie związane z naruszeniem ciągłości drobnych naczyń krwionośnych jajnika.

Ból jajników przed okresem 

Wiele z nas zna również ból jajników przed okresem. Jest on częścią zbioru symptomów zespołu napięcia przedmiesiączkowego (ang. pre-menstrual syndrome, PMS). Ból może mieć charakter tępych skurczy. Często pojawia się i znika w rytm zmian hormonalnych naszego ciała.

Ból jajników po okresie 

Bolące jajniki po okresie to dość rzadko omawiany temat, jednak niektóre kobiety zgłaszają tę dolegliwość. Może być ona wynikiem powrotu do równowagi hormonalnej w organizmie. W większości przypadków jest to ból przejściowy, ale jeśli utrzymuje się dłużej lub jest szczególnie intensywny, skonsultuj się z lekarzem. 

Ból jajników w czasie ciąży

Dolegliwości bólowe w okolicy jajników podczas ciąży często niepokoją przyszłe mamy. Zwykle jest to jednak zjawisko naturalne i po pewnym czasie przemija. Wczesna ciąża to bowiem czas, kiedy organizm kobiety przechodzi szereg zmian, przygotowując się do rozwoju płodu.  

Ból może być wynikiem rozciągania się więzadeł utrzymujących powiększającą się, ciężarną macicę. Nie pomaga również burza hormonalna i wydzielanie dużych ilości relaksyny, która dodatkowo rozluźnia stawy oraz więzadła. Jednak jeśli ból w okolicy jajnika jest silny, zgłoś go lekarzowi, aby upewnić się, że nie sygnalizuje czegoś poważniejszego. 

Ból jajników po stosunku 

Ból jajników po współżyciu seksualnym może pojawić się z kilku powodów – głównymi winowajcami jest intensywność oraz pozycje wybierane podczas seksu. Niekiedy też przejściowy dyskomfort spowodowany jest silnymi skurczami macicy wywołanymi orgazmem. Jeśli jednak ból jajników po seksie pojawia się często lub jest szczególnie intensywny, warto porozmawiać o tym z ginekologiem, aby wykluczyć takie problemy jak endometrioza czy zespół bólowy miednicy mniejszej.

Charakterystyczne objawy bólu jajników 

Ból jajników bywa złożonym doświadczeniem, które różni się w zależności od jego przyczyny. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, jak rozpoznać różne jego rodzaje i kiedy ten symptom może być sygnałem, że należy skonsultować się ze specjalistą. 

Zwróć uwagę na lokalizację bólu 

Ból zlokalizowany po jednej stronie podbrzusza najczęściej wynika z naturalnych procesów towarzyszących owulacji. Może jednak sygnalizować inne stany, takie jak torbiele jajników, czy zapalenie przydatków. Ból jajnika po prawej stronie, szczególnie jeśli towarzyszą mu objawy takie jak gorączka i nudności, wymaga szybkiej diagnostyki, by wykluczyć stany ostre, np. zapalenie wyrostka robaczkowego.

Ból promieniujący – co łączy ból jajnika i ból pleców? 

Kłucie w okolicy jajnika, które towarzyszy bólowi pleców, może być symptomem torbieli jajnika lub endometriozy. Torbiele często formują się jako część naturalnego funkcjonowania jajników i zwykle samoistnie się wchłaniają. Niekiedy jednak rosną na tyle duże, że swoją masą uciskają oraz drażnią nerwy, wywołując dyskomfort w innej części ciała. Ból pleców może wynikać właśnie z ucisku torbieli na nerwy lub tkanki w miednicy. Bólu o charakterze promieniującym nie należy ignorować, zawsze wymaga on dokładnej diagnostyki. 

Natura bólu również jest istotna 

Ostry, przeszywający ból jajnika może być oznaką problemu wymagającego natychmiastowej pomocy medycznej. Do stanów takich zalicza się np. pęknięcie torbieli jajnika lub skręt jajnika. Tymczasem tępy ból towarzyszący nam każdego dnia, a nasilający się szczególnie podczas miesiączki, może wskazywać między innymi na endometriozę. Krótkotrwały ból pojawiający się w połowie cyklu wynika najpewniej z owulacji.

Jak radzić sobie z bólem jajnika? 

Jeśli doskwiera ci ból jajnika, zapewne poszukujesz sposobów na ulgę od dolegliwości. Oto co powinno pomóc: 

• ciepłe okłady aplikowane na dolną część brzucha łagodzą skurcze i kłujący ból jajnika. Sięgnij po termofor z gorącą (nie wrzącą!) wodą lub poduszkę z pestkami wiśni podgrzewaną w mikrofali, 
• leki dostępne bez recepty (ibuprofen, paracetamol, drotaweryna) są skuteczne w łagodzeniu bólu jajników. Pamiętaj jednak, aby stosować się do zaleceń dotyczących dawkowania na opakowaniu, 
• regularna aktywność fizyczna pomaga zmniejszyć ból przez zwiększenie przepływu krwi i zmniejszenie napięcia mięśniowego w obrębie miednicy. 

Bibliografia: 

1. https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/24726-ovary-pain [dostęp 06.04.2024].
2. https://ocrahope.org/news/5-possible-causes-for-ovary-pain/  [dostęp 06.04.2024].
3. Serafino M. F., Iacobellis F., Schirilliro M. L., Verde F., Pelvic Pain in Reproductive Age: US Findings, Diagnostics 2022, 12(4): 939.