Przejdź do treści

Psychologia analityczna C.G. Junga – główne założenia, efekty

Psychologia analityczna C.G. Junga, czyli wszyscy mamy podobne sny Istock.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Psychologię analityczną Junga powinien zainteresować się każdy, kto chociaż trochę chce zrozumieć temat psychoanalizy. Ego, archetypy, jaźń, kompleksy – twórcą tych pojęć jest Carl Gustav Jung, genialny, wszechstronny i twórczy psychiatra, myśliciel i uczony. Jung był uczniem Freuda, który wyznaczył go swoim spadkobiercą. Jednak w naukach mistrza Jung dokonał przełomu: wzbogacił psychoanalizę o elementy kulturowe, antropologiczne i mistyczne.

Przełamał pokutujący w psychologii Zachodu przesąd, że najtrafniej i najpełniej można opisać psychikę człowieka, posługując się „szkiełkiem i okiem” racjonalnego intelektu. Jako pierwszy psycholog i psychiatra uwzględnił wymiar duchowy człowieka, a do wiedzy o psychice włączył teorie związane z pomijanymi przez oficjalną naukę parapsychologią, alchemią, okultyzmem, astrologią. Psychologia analityczna Junga jest jedną z wielu dziedzin, będących owocem i syntezą jego wszechstronnych poszukiwań.

Psychologia analityczna C.G. Junga –  główne założenia

W trakcie licznych podróży po krajach Dalekiego Wschodu i Orientu Jung zauważył, że sny ludzi na całym świecie mają wspólne elementy – niezależne od tego, jaka dzieli ich odległość. Wysnuł z tego wniosek, który odbił się na całym współczesnym myśleniu o psychologii: wszyscy mamy wspólne „psychiczne korzenie”. To świat, który Jung nazwał zbiorową nieświadomością. Ta część naszej osobowości jest wspólna dla wszystkich: to dziedzictwo naszych dalekich przodków. Jest prymitywna, archaiczna, nieświadoma i uniwersalna. Można powiedzieć, że nasza psychika to produkt skumulowanych doświadczeń gatunku ludzkiego od czasów praczłowieka. To właśnie tu, w zbiorowej nieświadomości, drzemią wspólne dla ludzkości archetypy (np. Wielkiej Matki, Bóstwa, Mędrca etc.) oraz pojęcia Persony, Animy i Animusa, Cienia lub Jaźni.

Oprócz nieświadomości zbiorowej istotnymi częściami ludzkiego umysłu są ego i nieświadomość osobowa. Ego to centrum naszej świadomości: składa się ze spostrzeżeń, wspomnień, myśli i uczuć. Nieświadomość zbiorowa zaś to niedostępne świadomości doświadczenia, które początkowo były świadome, lecz zostały wyparte, stłumione, zapomniane lub zlekceważone. Stanowią one balast psychiki, nieświadomie popychają nas do działania, a nawet mogą przejąć kontrolę nad całą osobowością. W nieświadomości osobowej istnieją tzw. kompleksy, które decydują o naszych myślach, uczuciach i działaniach. Jednym z najsilniejszych kompleksów jest kompleks Edypa.
Wszystkie te elementy psychiki pojawiają się w naszych snach. To dlatego marzenia senne są dla psychologii analitycznej tak ważnym źródłem informacji o naszych problemach i życiu wewnętrznym.

Dla kogo psychologia analityczna C.G. Junga?

Klientem analityka pracującego w tradycji jungowskiej może być każdy zdolny do wglądu, poszukujący człowiek, zmotywowany, by zrozumieć siebie. Analiza skierowana jest do osób potrzebujących zarówno głębszego wejrzenia w samych siebie, jak i przeżywających poważniejsze trudności.

Cele i efekty psychologii analitycznej C.G. Junga

To, co czujemy czy myślimy o sobie i innych ludziach, jest odbiciem procesów, których nie jesteśmy w pełni świadomi. Celem psychoterapii jest uświadomienie sobie tych sił i zrozumienie własnego wewnętrznego świata. Analizując wydarzenia z życia, zachowania, uczucia oraz sny, możemy odnaleźć nasze nieświadome wzorce, zmienić je i lepiej pokierować własnym życiem. Ten proces może nam także pomóc znaleźć konstruktywne rozwiązania w sytuacjach, na które nie mamy wpływu, np. gdy tracimy kogoś bliskiego.

Ograniczenia psychologii analitycznej C.G. Junga

Terapia nie znajduje zastosowania w przypadku osób z zaburzeniami psychotycznymi oraz ludzi niezdolnych do wglądu w samych siebie.

Przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu terapii należy zapoznać się z oceną całokształtu dzieła C.G. Junga. Krytycy zarzucają mu nadmierne zbliżenie do tradycji mistycznej lub gnostyckiej. Kwalifikują jego wkład w rozwój współczesnej psychologii i antropologii do kategorii ezoterycznej gnozy i jako taki odrzucają lub w najlepszym razie stawiają pod znakiem zapytania. Niektórzy w ogóle odmawiają mu statusu psychiatry i psychologa, podkreślając, że jego antropologiczne zainteresowania są nieracjonalne i nienaukowe (określają go pejoratywnie jako „guru New Age, „proroka”, „teologa” lub „twórcę mitologii”). W tym kontekście także psychologia analityczna bywa traktowana jako dziedzina mało wiarygodna i niemająca podstaw naukowych.

Psychologia analityczna C.G. Junga – metoda

Najważniejszym narzędziem pracy analityka jest rozmowa. Podczas spotkań analizie podlega całe życie pacjenta: ważne jest wszystko, co czuje, robi lub mówi, włącznie z pytaniami kierowanymi do terapeuty. Analityk może prosić klienta o wykonanie zadania (np. zrobienie rysunku, napisanie listu, wykonanie „testu zdań niedokończonych”). Jednym z najważniejszych elementów pracy terapeuty jest analiza snów pacjenta.

Poprzez analizę marzeń sennych, skojarzeń, archetypów, konfliktów oraz zbiegów okoliczności (tzw. synchroniczności) w aktualnym życiu, a także projekcji umysłu danej osoby można dotrzeć do sedna jej osobowości i źródła problemów.

Psychologia analityczna C.G. Junga – czas

Analiza metodą psychologii analitycznej jest długoterminowa, może trwać nawet kilka lat. Sesje psychoterapeutyczne trwają 50 minut i z reguły odbywają się 1–2 razy w tygodniu.

Zobacz także

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.