4 min.
Tiki nerwowe – jakie są przyczyny, rodzaje i objawy powtarzalnych ruchów mięśni?

Fot. fizkes / stock.adobe.com
Tiki nerwowe są nieregularnymi, niekontrolowanymi, niechcianymi i powtarzającymi się ruchami mięśni, które mogą pojawić się w dowolnej części ciała. Jeśli tiki te nie zaburzają codziennego funkcjonowania, nie wymagają leczenia. W innym przypadku wdraża się farmako- lub psychoterapię.
Spis treści
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Agnieszka Widera
lekarz
Tik nerwowy bardzo często dotyczy górnej części ciała. Najczęstsze tiki nerwowe u dzieci to mruganie oczami, pociąganie nosem, kaszel, wyłupienie oczu, zgrzytanie zębami itp. Pojawiają się w nieznanym otoczeniu, przy oglądaniu telewizji, podczas gry na komputerze, w czasie komunikacji z nieznajomymi lub gdy pozostaje się w tej samej pozie przez długi czas. Symptomy zanikają całkowicie podczas snu lub wykonywania wciągającej czynności – rzeźbienia, rysowania, rękodzieła, śpiewania itp.
Rodzaje nerwowych tików
Uważa się, że tiki nerwowe dotyczą głównie dzieci w wieku od 3 do 14 lat. Szczyt ich występowania przypada na wiek wczesnoszkolny, gdy dzieci dążą do uzyskania samodzielności. Co ciekawe, chłopcy trudniej i częściej niż dziewczynki przechodzą daną chorobę. Wiele przypadków tików nerwowych u dzieci ma charakter tymczasowy i symptomy dają się we znaki tylko przez rok. U niektórych osób rozwijają chroniczne zaburzenia. Przewlekłe tiki występują u około 1 na 100 osób.
Podział tików nerwowych opiera się na rodzaju powtarzanego tiku oraz występowaniu w różnych częściach ciała. Z tego względu wyróżnia się tiki:
- wokalne – dziecko wydaje niekontrolowane dźwięki, np. kaszel, krzyk itp.,
- twarzy – dotykają mięśni twarzy, np. drganie powieki, skurcze brwi, częste mruganie itp.,
- rytualne – wykonywanie określonych czynności, np. chodzenie w kółko, liczenie płytek podczas chodzenia, zwijanie włosów,
- motoryczne – drżenie kończyn,
- mieszane – kilka powyższych tików, które mogą występować jednocześnie.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Przejściowe tiki nerwowe
Tiki nerwowe o charakterze przejściowym dotykają chorego przez krócej niż rok i najczęściej są to tiki motoryczne. Według międzynarodowych stowarzyszeń tymczasowe tiki nerwowe lub przejściowe tiki nerwowe dotykają do 10 procent dzieci we wczesnych latach szkolnych.
Przewlekłe zaburzenia nerwowe motoryczne lub głosowe
Tiki, które pojawiają się przed 18. rokiem życia i trwają przez rok lub dłużej, można zaklasyfikować jako przewlekłe tiki nerwowe. Najczęściej są to tiki motoryczne lub wokalne, ale nie oba naraz. Przewlekłe tiki zdarzają się rzadziej niż ich przejściowy odpowiednik i dotykają mniej niż 1% dzieci. Im młodsze jest dziecko w chwili wystąpienia przewlekłego tiku motorycznego lub wokalnego, tym większe ma szanse na wyleczenie, tiki nerwowe zaś mijają zwykle samoistnie w ciągu 6 lat. U osób, które nadal doświadczają objawów tików nerwowych po 18 roku życia, prawdopodobne jest, że nie znikną one same.
Zobacz także
Przyczyny tików nerwowych
Nadal przyczyny tików nerwowych u dzieci nie są w pełni znane. Psychologowie dziecięcy skłaniają się ku wspólnej opinii, że czynnikiem powodującym manifestację tików jest nerwowe napięcie dziecka. Może to wiązać się ze stresem w szkole, przeprowadzką do innego miasta, konfliktami w rodzinie, brakiem uwagi rodziców, lękami dzieci, napiętymi relacjami z nauczycielem, czekaniem na pojawienie się nowego członka rodziny itd.
Innym czynnikiem wywołującym rozwój tików nerwowych może być pogorszenie dopływu krwi do mózgu. W takim przypadku jako leczenie tików nerwowych sprawdza się fizykoterapia, dzięki której następuje poprawa krążenia krwi i dopływ krwi do mózgu.
Kolejną najczęstszą przyczyną tików nerwowych jest genetyka. Dziedziczone tiki nerwowe obejmują w szczególności zespół Tourette’a, który charakteryzuje się kombinacją wielu tików ruchowych z niekontrolowanymi wokalizacją.
Jak pozbyć się tików nerwowych?
Współcześni eksperci doradzają, aby przy najmniejszym przejawie tiku nerwowego u dziecka zwracać szczególną uwagę na jego życie i otoczenie. Zjawisko to bowiem nie zniknie, jeśli pojawiał się będzie czynnik prowokujący.
Eksperci w tej dziedzinie radzą odwiedzić psychologa. Pomoże on zrozumieć ukryty powód, który niepokoi dziecko i zapozna rodziców z koniecznymi zmianami. Ponadto rekomenduje się psychoterapię rodzinną. W procesie tym można ujawnić błędy rodziców w wychowaniu, naruszenie przez dziecko zasad wyznaczonych przez dorosłych, negatywne nastawienie do brata lub siostry. Przy odpowiednim podejściu wszystkie te problemy można rozwiązać, co przełoży się na zanik tików.
Warto również odwiedzić neurologa. Specjalista ten sprawdzi poziom rozwoju dziecka i jego układu nerwowego, ponieważ tiki mogą być spowodowane zaburzeniami układu nerwowego. Lekarz może przepisać leki poprawiające stan dziecka.
Leki na tiki nerwowe można stosować razem z terapią lub samodzielnie. Terapia farmakologiczna zwykle zmniejsza częstość występowania tików, ale nie eliminuje całkowicie objawów.
Udostępnij
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci się ten artykuł?
Tak
Nie
Powiązane tematy:
Polecamy

22.03.2023
„Neurolog uznał, że nie mam zespołu Tourette’a, bo nie mam tiku przeklinania, który dotyczy 10 proc. chorych” – mówi Piotr, który z zaburzeniem tym żyje od 25 lat

21.03.2023
„Czym innym jest spędzać z dzieckiem czas i pytać je o różne rzeczy, a czym innym węszyć, podglądać, nasłuchiwać. To forma agresji”. O nadopiekuńczych rodzicach mówi psycholożka Magdalena Halicka

20.03.2023
„Dla osoby głuchej język polski jest językiem obcym. We własnym kraju czujemy się jak obcokrajowcy” – mówi Zuzanna Szymańska z Akademii Młodych Głuchych

20.03.2023