Trwają prace nad testem umożliwiającym wczesne wykrycie endometriozy. Ma być tani i skuteczny

Prosty, tani i skuteczny – taki ma być test umożliwiający wczesne wykrycie endometriozy, który zamierza opracować zespół międzynarodowych specjalistów. Celem ekspertów jest skrócenie opóźnień w diagnostyce tej podstępnej choroby.

Test diagnostyczny a endometrioza

„Czas, w jakim pacjentka ostatecznie dowiaduje się o swojej chorobie, to średnio 7 lat” – mówił o endometriozie w rozmowie z Hello Zdrowie dr n. med. Tomasz Songin. Wkrótce jednak ten długi okres bez właściwego rozpoznania choroby może się radykalnie skrócić.

Międzynarodowy zespół badawczy, w ramach projektu TRENDO, zamierza bowiem opracować nieinwazyjne testy diagnostyczne mające doprowadzić do skrócenia opóźnień w diagnostyce endometriozy.

Taka metoda wykrywania gruczolistości macicy ma jednocześnie wyeliminować nierówności w dostępie do kosztownej opieki zdrowotnej.

Warto dodać, że do projektu TRENDO dołączył Warszawski Uniwersytet Medyczny. To jedyny polski ośrodek biorący udział w tym programie. Prof. Piotr Laudański z I Katedry i Kliniki Położnictwa i Ginekologii Uniwersyteckiego Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego wraz z grupą ekspertów rozpoczął właśnie poszukiwania biomarkerów endometriozy, dzięki którym lekarze będą w stanie określić, czy pacjentka cierpi na to schorzenie. 

Szybsza diagnostyka endometriozy

Specjaliści mają nadzieję na stworzenie interdyscyplinarnego zespołu, który opracuje podstawy tego nieinwazyjnego testu diagnostycznego.

Projekt TRENDO zrzesza ekspertów w dziedzinie nauk klinicznych i translacyjnych oraz partnerów przemysłowych z sześciu krajów Europy i Ameryki Południowej: Szwecji (Karolinska Institutet), Estonii (Tervisetehnoloogiate Arenduskeskus, IPDX Diagnostics OU), Niderlandów (Universiteit Maastricht), Polski (Warszawski Uniwersytet Medyczny), Słowenii (Univerza v Ljubljani), Niemiec (Universitätsklinikum Münster oraz firma OxProtect GmbH) oraz Argentyny (Consejo Nacional de Investigaciones Científicas y Técnicas).

Endometrioza – co warto wiedzieć o tej chorobie?

Endometrioza to choroba dotycząca nieprawidłowości w endometrium, czyli błonie śluzowej macicy. Endometrium wyściela jamę macicy i podlega charakterystycznym zmianom podczas cyklu miesięcznego. Pod wpływem hormonów zaobserwować można następujące zmiany:

• w fazie lutealnej (od owulacji do menstruacji) endometrium podlega stopniowemu złuszczeniu,
• w fazie folikularnej endometrium podlega odbudowie i pogrubieniu.

Takie cykliczne zmiany mają na celu przygotowanie endometrium macicy do zagnieżdżenia się zarodka. Gdy nie dojdzie do zapłodnienia, błona śluzowa macicy złuszcza się. Jeśli natomiast powstanie zarodek, wówczas endometrium odżywia zarodek.

Jeśli komórki endometrium przemieszczą się poza jamę macicy, wówczas rozwija się endometrioza. Cechuje się ona obecnością ognisk endometrium w takich nietypowych lokalizacjach jak jajniki, jajowody, jelito grube, pęcherz moczowy czy otrzewna. Co miesiąc tkanka zachowuje się jak ta w macicy i reaguje na zmiany hormonalne w organizmie – gromadzi się i złuszcza, powodując krwawienie. To może prowadzić do stanów zapalnych i obrzęków, powstawania blizn, zrostów i torbieli, a także skrzepów – w wyniku braku możliwości usunięcia krwi. Endometrioza może dotyczyć nawet 15 proc. kobiet w okresie rozrodczym.