Węgiel aktywny jest substancją składającą się głównie z węgla pierwiastkowego w formie bezpostaciowej lub drobnokrystalicznej. Pod względem chemicznym jest doskonałym adsorbentem wielu innych związków. W medycynie jest znany od setek lat. Używano go do usuwania bakterii i toksyn z organizmu. W aptece jest sprzedawany bez recepty.
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
Tabletki z węglem aktywnym ceną przebijają wiele preparatów na niestrawność i zatrucie pokarmowe. Kilkanaście sztuk kosztuje zaledwie kilka złotych. Ich zaletą jest silne działanie oczyszczające z toksyn, ale nie tylko. Węgiel aktywny jest stosowany również w kosmetyce. Jest niezastąpionym składnikiem maseczek na twarz i past do zębów o działaniu wybielającym. Jakie ma jeszcze zastosowanie?
Co to jest węgiel aktywny?
Węgiel aktywny (inaczej leczniczy lub aktywowany) jest cenionym preparatem, który jest stosowany w medycynie od setek lat. Był używany do leczenia zatruć pokarmowych i trudno gojących się ran oraz jako lek na zaburzenia trawienia. Pozyskiwany z miazgi drzewa i odpadów rolnych i poddany obróbce termicznej, stał się doskonałym adsorbentem wielu związków chemicznych.
Właściwości lecznicze aktywnego węgla odkryto w 1772 roku, gdy uznano, że dzięki zjawisku adsorpcji jest on w stanie związać substancje toksyczne dostające się do organizmu człowieka i pomóc je usunąć drogą pokarmową. Ponieważ nie wchłania się w przewodzie pokarmowym, lecz jest wydalany wraz z kałem, to uważa się go za środek bezpieczny i skutecznie odtruwający organizm.
Węgiel aktywny – właściwości
Węgiel aktywny w proszku stosowano w medycynie ludowej. Ze względu na jego właściwości uważano go za skuteczny środek wysuszający i umożliwiający gojenie się ran. Do dzisiaj stosuje go wiele plemion afrykańskich, indiańskich i Eskimosów.
Okładami z węgla wyciąga się truciznę wpuszczoną przez węże, pająki lub skorpiony. Leczy się nim także reakcje alergiczne powstałe na skutek bezpośredniego kontaktu z trującymi roślinami. Jest też powszechnie stosowanym lekiem na niestrawność, biegunkę lub wzdęcia.
W przypadku węgla aktywnego zastosowanie nie ogranicza się jedynie do działania leczniczego. Stosuje się go także w kosmetyce jako preparat oczyszczający skórę i myjący zęby. Pasta z węglem aktywnym ma działanie wybielające.
Na co działa węgiel aktywny?
Najbardziej popularne jest podawanie węgla aktywnego na biegunkę, ale nie są to jego jedyne cenne właściwości. Można go stosować również na:
- zatrucia pokarmowe przebiegające z biegunką i wymiotami oraz nieżyty jelit o nieznanej etiologii;
- rany – węgiel aktywny przyspiesza proces gojenia poprzez osuszanie i wiązanie się z bakteriami;
- ukąszenia owadów, ponieważ łagodzi podrażnienia powstałe na skutek ugryzienia.
Węgiel aktywny w kapsułkach lub tabletkach skutecznie łagodzi skutki zatruć spowodowanych niektórymi lekami, takimi jak: digoksyna, mianseryna, inhibitory mao, beta-adrenolityki, chinina, teofilina lub fenytoina. Nie jest natomiast skuteczny w leczeniu ciężkich zatruć alkoholowych, zatruć spowodowanych kwasami i wybielaczami, cyjankiem lub pochodnymi ropy.
Węgiel aktywny – dawkowanie
W aptekach są dostępne tylko dwa rodzaje leków z węglem aktywnym: tabletki lub kapsułki. Na ogół podaje się
- przy zatruciach: jednorazowo od 4 do 12,5 g na dobę;
- przy biegunkach: od 800 do 1200 mg na dobę w kilku dawkach podzielonych (od 3 do 6 razy dziennie, w zależności od potrzeb).
Węgiel aktywny można podawać chorym w każdym wieku, nawet dzieciom po 1. roku życia. W przypadku małych pacjentów lek należy rozpuścić w wodzie, tak aby miał konsystencję gęstej śmietany. Ponieważ nie przeprowadzono badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania węgla aktywnego w ciąży, to o zgodę na jego zażywanie w tym okresie należy poprosić lekarza.
Węgiel aktywny – zastosowanie w kosmetyce
Węgiel aktywny jest równie popularny w kosmetyce, co w medycynie. Jego właściwości adsorpcyjne są wykorzystywane w produktach przeznaczonych do pielęgnacji skóry twarzy, np. peelingach lub żelach do mycia. Maseczka z węgla aktywnego oczyszcza pory i zapobiega wydzielaniu sebum. Węglowy pierwiastek jest również dostępny w pastach do zębów. Uznano, że ma działanie oczyszczające i jest pomocny w usuwaniu przebarwień, mimo że nie ma dowodów potwierdzających ten fakt. Węgiel jest częstym składnikiem past o działaniu wybielającym.
Do dbania o higienę jamy ustnej nie potrzeba pasty, wystarczą jedynie tabletki z węglem. Można je pokruszyć na szczoteczkę i otrzymanym proszkiem wyszorować podniebienie, zęby i język, co pomoże usunąć nieprzyjemny zapach z ust i poprawi kondycję uzębienia. Węgiel aktywny można również ssać, ale warto pamiętać, że jest to środek barwiący, który może mieć wpływ na kolor śluzówki gardła.
Udostępnij
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
„Przed diagnozą maskowałam się, chciałam się dostosowywać, a i tak nigdy mi się nie udawało” – mówi Katarzyna Zwolska-Płusa z fundacji Dziewczyny w Spektrum
„Dziś wiem, jak bardzo odłączone od siebie i swoich ciał są osoby zmagające się z ortoreksją. To nie ma prawa skończyć się dobrze” – mówi Ola
„20 proc. pacjentek, niejednokrotnie nawet z zaawansowaną endometriozą, nie ma żadnych dolegliwości bólowych” – mówi dr Jan Olek
