3,2 tys. – tyle kobiet co roku w Polsce dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy. „Pierwsza reakcja na diagnozę? Niedowierzanie, strach, zaprzeczenie…” – mówi dr Robert Jach, ginekolog-onkolog

Rak szyjki macicy? Co roku na świecie choruje na niego ok. pół miliona kobiet. Za rozwój tego rodzaju nowotworu odpowiada głównie wirus HPV. Wykrycie HPV na bardzo wczesnym etapie może zapobiec rozwojowi choroby. Warto. Obecnie w Polsce na raka szyjki macicy rocznie umiera ok. 2 tys. kobiet. Jak zapobiegać chorobie?

Wirus HPV – statystyki

Statystyki nie napawają optymizmem. Na szczęście możemy to zmienić – profilaktyką i cyklicznymi badaniami. O wirusie HPV, jako głównej przyczynie raka szyjki macicy, trzeba sporo mówić. Nadal mały odsetek kobiet bowiem wie, że istnieją rozwiązania umożliwiające wykrycie wirusa HPV. Zwiększona samokontrola kobiet skutecznie może zapobiec rozwojowi choroby nowotworowej.

– Profilaktykę dzielimy na pierwotną, wtórną i trzeciorzędową. Profilaktyka trzeciorzędowa to właściwe rozpoznawanie i leczenie chorych na raka szyjki macicy. Profilaktyka wtórna to wczesne wykrywanie, czyli badanie skriningowe (cytologia), natomiast profilaktyka pierwotna to działania prozdrowotne polegające na uniknięciu zachorowania.

To zdrowy tryb życia, unikanie ryzykownych zachowań seksualnych, bycie w monogamicznym związku. Od kilkunastu lat dysponujemy w profilaktyce pierwotnej również szczepionkami profilaktycznymi redukującymi bardzo istotne ryzyko rozwoju raka szyjki macicy – mówi dr Robert Jach, kierownik Kliniki Endokrynologii Ginekologicznej UJCM w Krakowie.

HPV – kto jest w grupie ryzyka?

Kto jest najbardziej narażony? Tak naprawdę każda z nas. W szczególności są to jednak kobiety, które wcześnie rozpoczęły aktywność seksualną, utrzymują aktywne życie seksualne albo przechodzą właśnie długotrwałe terapie hormonalne.

O czym jednak warto pamiętać? Zarażone wirusem nie zawsze jesteśmy tego świadome. HPV może być bezobjawowy. Niezależnie jednak od rodzaju, niesie on za sobą ryzyko zachorowania na nowotwór.

– W procesie diagnozy i leczenia istotne jest zdiagnozowanie rodzaju wirusa. Spośród onkogennych typów wirusa HPV, podtypy HPV 16 i 18 wydają się stwarzać największe zagrożenie onkologiczne dla kobiety zakażonej. Szanse na rozwój nowotworu szyjki macicy rosną kilkusetkrotnie.

W razie wczesnej niekorzystnej diagnozy, kobiety mają duże szanse na efektywną walkę. W początkowych stadiach zaawansowania raka szyjki macicy leczenie jest skuteczne do tego stopnia, że w niektórych przypadkach pozwala nawet na zachowanie narządu rodnego i zachowanie płodności – wyjaśnia dr Jach.

HPV – co zrobić, by się nie zarazić?

Dr Jach mówi, że najważniejsze to zaszczepić się przeciwko HPV! Ważne są także regularne wizyty u ginekologa, wykonywanie cytologii oraz leczenie stanów zapalnych narządów rodnych.

Kiedy się szczepić?

– Zasada „dla córki szczepionka, a dla matki cytologia/badanie HPV” oznacza, że najlepiej zaszczepić dziewczynki w wieku adolescencyjnym. Regularne badanie ginekologiczne i cytologiczne obowiązuje natomiast dorosłe kobiety – dodaje ekspert.

Mężczyźni też przenoszą HPV. To właśnie ten rodzaj wirusa może wywoływać kłykciny kończyste czy raka penisa.

HPV – profilaktyka

Co należy zrobić, by wykryć ryzyko zachorowania we wczesnym stadium? Badać się regularnie! W ramach profilaktyki HPV najczęściej wykonywane jest badanie cytologiczne lub specjalne badania przesiewowe. Innym dostępnym rozwiązaniem (zwiększającym wygodę kobiet!) są testy do samodzielnego badania na obecność wirusa HPV.

Po prostu przesyłamy je do badania laboratoryjnego. Taki jest np. test Easy HPV. Dzięki niemu każda pacjentka może sprawdzić wynik na bezpiecznym i chronionym hasłem koncie online. Jeśli wynik będzie dodatni, należy zgłosić się do ginekologa.

To część kampanii. Kampania edukacyjna #TestujNieStresuj, której inicjatorem jest Neumann Labs, ma na celu zachęcić kobiety do systematycznej samokontroli, także w otoczeniu domowym.

KIORP, czyli Krótka Obsługa Raka Piersi

Temat raka jest nam bardzo bliski. Każda z nas ma kogoś w swoim otoczeniu, kto chorował bądź właśnie walczy z nowotworem.

Czy wiesz, czym jest KIORP? Redakcja Hello Zdrowie długo pracowała nad Krótką Instrukcją Obsługi Raka Piersi, czyli darmowym e-bookiem zawierającym praktyczne wskazówki dla chorych, ich bliskich i znajomych, a także pracodawców.

Krótka Instrukcji Obsługi Raka Piersi to podręczny darmowy przewodnik, który poradzi i podpowie, jak można ułatwić sobie życie, kiedy naszą rzeczywistością jest rak piersi.