Co powinnaś zrobić, gdy koleżanka zasłabnie z powodu upału? Eksperci IMGW: „Schładzaj, ale nie podawaj płynów”

Afrykańskie upały od kilku dni dają nam się we znaki i wszystko wskazuje na to, że zostaną z nami na dłużej. Temperatura w wielu miejscach osiąga nawet 34 st. C. Efekt? Poparzenia słoneczne, bóle głowy, odwodnienie i osłabienie. Częściej zdarzają się też omdlenia. Czy wiesz, jak pomóc koleżance, która zasłabła z powodu upału? Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej przygotował poradnik, który krok po kroku przeprowadzi cię przez procedurę pierwszej pomocy w przypadku udaru cieplnego.

Upały – jak o siebie zadbać?

Postępuj analogicznie jak z maską tlenową w samolocie – chcąc pomóc bliskim, najpierw zadbaj o siebie. Kiedy z nieba leje się żar, ogranicz przebywanie w terenie otwartym, unikaj bezpośredniej ekspozycji na słońce. Dużo pij, schładzaj się chłodnymi, ale nie zimnymi napojami lub kąpielą. Unikaj zbędnego wysiłku fizycznego, odpoczywaj w miejscach zacienionych i przewiewnych. Chroń się przed ekspozycją na bezpośrednie promieniowanie słoneczne – pamiętaj o okularach, nakryciu głowy, a także kremach z odpowiednim filtrem. Upewnij się, czy przyjmowane przez ciebie leki, suplementy diety lub kosmetyki nie obciążają dodatkowo organizmu w czasie upałów. Najlepiej skonsultuj ich dawkowanie z lekarzem.

Eksperci IMGW w swoim vademecum podają również, jak możemy pomóc bliskim, jeśli w trakcie upałów zasłabną lub doznają udaru cieplnego.

Udar cieplny – objawy

By móc stwierdzić, że mamy do czynienia z udarem cieplnym, należy znać jego objawy. Jest on często mylony z zatruciem pokarmowym lub przeziębieniem, ponieważ towarzyszą mu bardzo podobne symptomy.

Najczęstsze objawy udaru cieplnego to:

• wysoka temperatura ciała – powyżej 39 st. C,
• gorąca i sucha powierzchnia skóry,
• podwyższone tętno,
• delirium (majaczenie, bredzenie),
• drgawki,
• konwulsje i/lub brak przytomności.

Jeśli zauważysz u kogoś z najbliższym otoczeniu takie objawy, natychmiast wezwij karetkę pogotowia ratunkowego. Dzwoń na numer alarmowy 112!

Pierwsza pomoc w przypadku udaru cieplnego

Do czasu przyjazdu służb medycznych to na twoich barkach spoczywa odpowiedzialność za udzielenie pomocy. IMGW w swoim vademecum radzi co powinnaś zrobić, a czego absolutnie nie:

• delikatnie przenieś poszkodowanego w chłodne, zacienione i przewiewne miejsce;
• ułóż w pozycji leżącej z głową i nogami w górze, jeśli osoba jest nieprzytomna;
• ułóż w pozycji półsiedzącej, jeśli osoba jest przytomna;
• udrożnij drogi oddechowe i skontroluj podstawowe funkcje życiowe: rozepnij lub zdejmij zbędną i krępującą ruchy odzież;
• rozpocznij schładzanie organizmu:
  – przykładaj chłodne okłady na kark, pachy i pachwiny,
  – wachluj i schładzaj skórę rozpylając wodę w temperaturze 25-30 st. C,
• co 10 min. mierz temperaturę ciała i kontynuuj schładzanie dopóki nie spadnie ona poniżej 38 st. C;
• nie podawaj płynów;
• nie podawaj żadnych leków!

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa

Jeśli dojdzie do zatrzymania oddechu lub akcji serca rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową.

Eksperci IMGW podpowiadają, by w przypadku dorosłych postępować zgodnie z poniższą instrukcją:

• Ułóż poszkodowanego na twardym podłożu, odchyl jego głowę do tyłu i udrożnij drogi oddechowe, uklęknij jak najbliżej poszkodowanego, skrzyżuj dłonie, a swoje barki przenieś nad ratowanego.
• Uciskaj dolną połowę mostka 30 razy z częstością 100 uciśnięć na minutę, na głębokość ok. 5-6 cm.
• Wykonaj 2 pojedyncze wdechy metodą usta-usta, każdy z wdechów o długości około 1 sekundy (odlicz: 21, 22, 23, 24). Pamiętaj, aby w czasie wdechów zacisnąć nozdrza ratowanego.
• Czynność powtarzaj w sekwencji 30 uciśnięć: 2 wdechy, aż do przyjazdu karetki lub odzyskania funkcji życiowych.

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa dzieci i niemowląt:

• Ułóż poszkodowanego na twardym podłożu, odchyl jego głowę do tyłu i udrożnij drogi oddechowe, uklęknij jak najbliżej poszkodowanego.
• Nabierz powietrza, zaciśnij miękkie części nosa, swoimi ustami obejmij szczelnie usta dziecka i wykonaj powolny wdech do ust ratowanego, o długości około 1-1,5 sekundy. Upewnij się, że klatka piersiowa powoli się unosi, a następnie opada. U niemowlęcia wdech wykonaj obejmując szczelnie usta i nos.
• Ponownie nabierz powietrza i wykonaj w ten sposób 5 wdechów ratowniczych.
• Uciskaj dwoma palcami w 1/3 głębokości klatki piersiowej.
• Czynność powtarzaj w sekwencji 15 uciśnięć: 2 wdechy, aż do przyjazdu karetki lub odzyskania funkcji życiowych.

Poradnik IMGW dotyczący upałów możesz pobrać tutaj.