Czy diafragma chroni przed ciążą? Jak używać antykoncepcji barierowej? 

W świecie antykoncepcji, gdzie wiele metod skupia się na hormonalnym zarządzaniu płodnością, diafragma oferuje odmienną, niehormonalną opcję. Ta stara, ale nadal efektywna metoda, od lat cieszy się popularnością wśród kobiet poszukujących alternatywy dla pigułek i innych hormonalnych środków antykoncepcyjnych. W tym artykule przyjrzymy się, czym dokładnie jest diafragma, jak działa, a także jakie kwestie należy wziąć pod uwagę, decydując się na tę metodę ochrony przed ciążą. Zapraszam do lektury! 

Czym jest diafragma? 

Diafragma, inaczej błona dopochwowa, to rodzaj antykoncepcji barierowej wielokrotnego użytku. Można stosować ją nawet przez dwa lata. Występuje pod postacią silikonowej miseczki z elastyczną krawędzią, którą umieszcza się w pochwie przed stosunkiem seksualnym. Zapewnia ochronę przed zapłodnieniem poprzez fizyczne zablokowanie dostępu plemników do jamy macicy.

Jak wybrać rozmiar diafragmy? 

Diafragma dostępna jest w wielu rozmiarach. Jeśli chcesz wypróbować tę metodę, podczas wizyty poproś lekarza lub położną o dobór odpowiedniego rozmiaru. Nie próbuj dokonywać wyboru samodzielnie, gdyż może się to skończyć niechcianą ciążą. Weryfikację rozmiaru powinnaś przeprowadzać regularnie – co około 2 lata, czyli np. przed zakupem kolejnej błony. A dlaczego?  

W wyniku wielu czynników rozmiar pochwy może delikatnie się zmieniać. Jest to istotne, ponieważ aby antykoncepcja była skuteczna, krawędź błony musi szczelnie przylegać do wewnętrznych ścian pochwy. W przeciwnym wypadku plemniki mogą przedostać się do macicy. Istotne jest również, aby używać diafragmy w połączeniu ze środkiem plemnikobójczym.

Jak prawidłowo założyć diafragmę, by skutecznie chroniła przed ciążą? 

Poprawne założenie diafragmy jest kluczowe dla jej efektywności. Musisz pamiętać, aby  przed użyciem nałożyć na nią niewielką ilość środka plemnikobójczego – nie tylko unieruchamia on plemniki, ale również dodatkowo uszczelnia miejsce styku diafragmy z pochwą. W kolejnym kroku złóż ją na pół i delikatnie wprowadź do pochwy jak tampon, upewniając się, że całkowicie przykrywa szyjkę macicy. 

Pamiętaj! Ponieważ jest to metoda niehormonalna, należy stosować diafragmę przed każdym stosunkiem seksualnym. Umieszcza się ją w pochwie maksymalnie 2 godziny przed zbliżeniem – nie wcześniej, ponieważ po upływie tego czasu środek plemnikobójczy przestaje działać. 

Po seksie diafragmę możesz pozostawić w pochwie nawet przez 6 godzin. W tym czasie możliwe jest również kilkukrotne współżycie. Pamiętaj jednak, aby za każdym razem użyć dodatkowej dawki środka plemnikobójczego. Diafragmę należy wyjąć z pochwy maksymalnie po 24 godzinach, jednak nigdy nie powinnaś nosić jej tak długo, ponieważ jest to niehigieniczne. Po każdym użyciu dokładnie umyj produkt ciepłą wodą z mydłem, osusz ręcznikiem papierowym i odłóż do dedykowanego pojemniczka do czasu następnego użycia. 

Diafragma – więcej plusów czy minusów? 

Jak wiadomo, antykoncepcja idealna nie istnieje. Dotyczy to również diafragmy, która mimo wielu zalet, ma również sporo wad. Warto rozważyć wszystkie „za” i „przeciw” w kontekście własnych potrzeb i stylu życia przed podjęciem decyzji o jej stosowaniu. 

Zalety diafragmy 

Oto powody, dla których warto zastosować diafragmę: 

• nie zawiera hormonów – diafragma to świetna opcja dla kobiet, które chcą unikać skutków ubocznych związanych z hormonalną antykoncepcją, 
• poczucie kontroli – użytkowniczka ma pełną kontrolę nad stosowaniem diafragmy. Nie wymaga ona regularnych wizyt u lekarza, czy regularnego zażywania, jak w przypadku pigułek, 
• dyskrecja – jest to dyskretna metoda antykoncepcji, niewidoczna dla partnera. Nie utrudnia zbliżenia ani nie osłabia doznań, 
• natychmiastowo odwracalna – płodność powraca w momencie usunięcia błony z pochwy. 

Wady diafragmy 

Niestety, diafragma nie znajduje się w czołówce najlepszych metod zapobiegania ciąży. Oto dlaczego: 

• mniejsza skuteczność – skuteczność diafragmy jest niższa w porównaniu do innych metod antykoncepcyjnych, szczególnie hormonalnych. Stosowana samodzielnie, zapobiega ciąży jedynie u 86% par. W połączeniu ze środkiem plemnikobójczym jej skuteczność wzrasta do 95%, co również nie jest idealnym wynikiem. Dla porównania, skuteczność doustnej antykoncepcji hormonalnej wynosi ponad 99%, 
• konieczność planowania – aby zabezpieczać się przed ciążą za pomocą diafragmy, musisz nauczyć się planować założenie jej przed każdym zbliżeniem. Może to być kłopotliwe w warunkach, kiedy nie masz możliwości dokładnego umycia rąk, czy samej diafragmy po jej użyciu, 
• brak ochrony przed chorobami wenerycznymi – diafragma stanowi barierę fizyczną oddzielającą szyjkę macicy od środowiska zewnętrznego. Nie chroni jednak w żaden sposób przed infekcjami i chorobami przenoszonymi drogą płciową (STI – ang. sexually-transmitted infections, STD – ang. sexually-transmitted infections). 
• dyskomfort – u niektórych kobiet może powodować dyskomfort, szczególnie jeśli rozmiar został źle dobrany. Może również pojawić się nadwrażliwość miejscowa lub uczulenie na środek plemnikobójczy.

Bibliografia:

1. Dębski R., Antykoncepcja – metody zapobiegania niepożądanej ciąży. Część I: Płodność, antykoncepcja, naturalne metody regulacji płodności, Ginekologia Polska 2007, 78, s. 594-600.
2. https://my.clevelandclinic.org/health/articles/23427-vaginal-diaphragm [dostęp 01.12.2023].
3. https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/diaphragm/how-do-i-use-a-diaphragm [dostęp 01.12.2023].