Przejdź do treści

Co to jest wirylizacja? Przyczyny, dolegliwości oraz przebieg leczenia

Kobieta wyczesuje znaczne ilości włosów
fot. nuzza11/AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Wirylizacja to zespół objawów występujących u kobiet. U jej źródeł leżą zaburzenia hormonalne, a zwłaszcza nadmiar męskich hormonów płciowych – androgenów. Objawy to głównie zmiana budowy ciała, hirsutyzm, łysienie plackowate. Wirylizacja jest na ogół związana z chorobami jajników i nadnerczy.

Do androgenów zaliczamy: siarczan dehydroepiandrosteronu, testosteron, dehydroepiandrosteron, androstendion. Są one hormonami steroidowymi. Ich produkcja odbywa się zarówno w organizmie mężczyzny, jak i kobiety (w kilkakrotnie mniejszej ilości). Androgeny sprawują dość istotne funkcje, między innymi odpowiadają za rozwój drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych, pobudzają rozwój mięśni i układu kostnego, wywołują wzrost libido.

Przyczyny wirylizacji

Poziom androgenów w organizmie kobiety jest uzależnione od ich wytwarzania przez jajniki i nadnercza, a częściowo przez ich przemiany w innych tkankach. Wirylizacja (inaczej wirylizm) to zespół objawów, które pojawiają się u kobiet w wyniku zbyt dużego stężenia androgenów we krwi. Najczęściej zwiększony poziom androgenów wiąże się z chorobami jajników, ale również z nadmierną produkcją hormonów w nadnerczach (wirylizacja nadnerczowa). W wyniku wirylizmu sylwetka kobiety przybiera kształt typowy dla sylwetki męskiej, pojawiają się hirsutyzm (nadmierne owłosienie w nieprawidłowych miejscach), łysienie plackowate oraz inne zaburzenia. Leczenie polega na eliminacji lub terapii schorzenia podstawowego, a nie objawów. Do wystąpienia objawów wirylizacji może dojść w każdym wieku. Zdarza się nawet wirylizacja płodów żeńskich, związana np. z przerostem nadnerczy. Główną przyczyną zespołu objawów jest hiperandrogenizacja, związana ze schorzeniami jajników i nadnerczy. Zdecydowanie częściej nieprawidłowości dotyczą jajników, a wśród nich na pierwszym miejscu znajduje się zespół policyklicznych jajników. Poza tym na wirylizm wpływa przerost zrębu jajnika oraz tzw. nowotwory wirylizujące jajnika (androblastoma, gonadoblastoma). Wśród schorzeń nadnerczy wyróżniamy ich wrodzony przerost, chorobę i zespół Cushinga, wirylizujące guzy nadnerczy. Poza tymi zaburzeniami istnieje także grupa przyczyn jatrogennych, do których zaliczamy wirylizujące działanie leków androgennych (sterydów, leków przeciwdrgawkowych, niektórych antybiotyków i preparatów obniżających ciśnienie tętnicze krwi).

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność
Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml
25,99 zł
BESTSELLER
Odporność, Good Aging
Naturell Selen Organiczny 200 µg, 365 tabletek
73,00 zł
Odporność
Naturell Uromaxin + C, 60 tabletek
15,99 zł
Odporność
Naturell Omega-3 1000 mg, 120 kaps
54,90 zł
Odporność
Naturell Omega-3 500 mg, 240 kaps.
30,00 zł

Objawy wirylizacji

Najbardziej charakterystycznym objawem związanym ze zwiększonym stężeniem androgenów u kobiet jest hirsutyzm. Terminem tym określamy nadmierne owłosienie, pojawiające się w miejscach charakterystycznych dla mężczyzn – nad ustami, na brodzie, plecach, czasami na klatce piersiowej i brzuchu. Ponadto wzrost androgenów powoduje zaburzenia miesiączkowania oraz trudności w zajściu w ciążę. Na twarzy spotkać można wykwity o typie trądziku. Jeśli wówczas nie zostanie wyrównany poziom hormonów, a wręcz ich ilość się zwiększy, dojdzie do rozwoju męskiej sylwetki, wraz z nadmiernie rozwiniętą masą mięśniową. Może także przerastać łechtaczka. Charakterystyczny jest ponadto niski tembr głosu. Objawem wirylizmu jest również łysienie plackowate, które obejmuje zwłaszcza szczyt głowy i okolice skroniowe. Objawy częściowo zależą od wieku, w którym pojawi się zbyt duża ilość androgenów. Jeżeli ma to miejsce przed okresem dojrzewania, mogą wystąpić nieprawidłowości wzrostu, przejawiające się niskim wzrostem w wieku dorosłym. W przypadku działania hormonów w okresie płodowym może dojść do zaburzeń kształtowania się narządów płciowych żeńskich. U noworodków obserwuje się obojnactwo rzekome żeńskie – narządy płciowe wewnętrzne są wykształcone prawidłowo, jednakże zewnętrzne przypominają bardziej narządy męskie, zwłaszcza przez znaczny przerost łechtaczki, która upodabnia się do prącia.

Zobacz także

Leczenie objawów wirylizacji

Główne znaczenie w aspekcie leczenia wirylizacji ma diagnostyka i terapia schorzenia podstawowego. Po stwierdzeniu podwyższonego poziomu hormonów we krwi zalecane jest badanie obrazowe (tomografia komputerowa – TK lub rezonans magnetyczny – MRI), które wskaże ewentualne nieprawidłowości w obrębie jajników i nadnerczy. Jeżeli za wirylizację odpowiedzialne są nowotwory jajnika lub guzy nadnerczy, wskazane jest ich chirurgiczne usunięcie. W przypadku wrodzonego przerostu nadnerczy włączone powinno być leczenie farmakologiczne. Przy potwierdzeniu przyczyn jatrogennych związanych z przyjmowanymi lekami należy je odstawić. Z uwagi na to, że najczęstszą przyczyną wirylizacji jest zespół policystycznych jajników, ważna jest prawidłowa terapia i opieka ginekologiczna, ukierunkowana nie tylko na wysoki poziom androgenów, ale i na redukcję nadwagi, zaburzenia płodności i insulinooporność.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Czy dietą można wyleczyć chorobę Hashimoto?

Czy dietą można wyleczyć chorobę Hashimoto?

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

kobieta obejmująca się ramionami na tle miasta

Problemy hormonalne. Ginekolog mówi, jakie są oznaki tego, że twoje hormony szaleją

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i co przyniesie ulgę?

×