Cyklotymia, młodsza siostra zaburzenia afektywnego dwubiegunowego

Cyklotymia jest definiowana jako zaburzenie afektywne, w którym pojawiają się naprzemiennie depresja i hipomania, a dodatkowo występuje okres względnej stabilizacji nastroju. Czy wiesz o tym, że cyklotymia występuje u około 3% populacji? Czy chcesz poznać jej objawy i metody leczenia? Jeśli tak, to koniecznie przeczytaj artykuł. 

Najważniejsze przyczyny i objawy cyklotymii 

Cyklotymia to dosyć rzadko występujące zaburzenie afektywne, które dotyczy statystycznie częściej kobiet niż mężczyzn. Do przyczyn cyklotymii można zakwalifikować: 

• czynniki genetyczne, 
• traumy, trudne wydarzenia, przewlekły stres, 
• kwestie neurobiologiczne, związane z neuroprzekaźnictwem w mózgu.  

Cyklotymia nazywana jest młodszą siostrą zaburzenia afektywnego dwubiegunowego (CHAD), ponieważ w obu tych schorzeniach występują podobne symptomy. Podstawą jest przeplatanie się dwóch skrajności w życiu człowieka, a więc stanów depresyjnych i hipomaniakalnych. W fazie łagodnej depresji osoba chora na cyklotymię ma problemy z podejmowaniem decyzji, jest smutna i przygaszona, przejawia pesymistyczne podejście do życia, izolację społeczną, a także obserwuje się u niej senność czy zmęczenie. 

Faza hipomaniakalna jest całkowitą odwrotnością stanu depresyjnego, ponieważ u pacjenta pojawia się nadmiar energii, euforia, bardzo dobry humor. Dodatkowo stosunkowo często występuje tendencja do rozrzutności, podejmowania nieprzemyślanych decyzji (zarówno finansowych, jak i osobistych oraz zawodowych) oraz wzrasta chęć do zachowań ryzykownych. 

Cyklotymia a dystymia 

Zarówno cyklotymia, jak i dystymia to zaburzenia afektywne, w których występują skrajne zmiany nastroju. O ile w cyklotymii widoczne są dwa różne stany, czyli depresja i hipomania, o tyle w przypadku dystymii pojawia się nadmiernie obniżone samopoczucie, niska samoocena oraz przewlekłe zmęczenie i anhedonia. 

Cyklotymia a CHAD  

Cyklotymia i choroba afektywna dwubiegunowa mają bardzo podobne objawy, natomiast różnią się ich natężeniem oraz długością czasu występowania. W przypadku cyklotymii symptomy są znacznie łagodniejsze, a poszczególne epizody trwają znacznie krócej niż w CHAD. Właśnie dlatego pierwsze z wyżej wymienionych zaburzeń może nie zostać zauważone, a tym samym zdiagnozowane, przez wiele lat.  

Metody leczenia cyklotymii 

Metody leczenia cyklotymii zależą od objawów u danego pacjenta oraz od decyzji lekarza, jednak zwykle opierają się one na następujących działaniach: 

• farmakoterapia łagodnymi środkami antydepresyjnymi oraz lekami stabilizującymi nastrój, 
• psychoterapia indywidualna w nurcie poznawczo-behawioralnym, trwająca od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy, 
• psychoterapia grupowa w uzasadnionych przypadkach. 

Dodatkowo terapeuci mogą stosować różne metody relaksacyjne, a także zachęcać pacjentów do podjęcia większej aktywności na świeżym powietrzu, ćwiczenia jogi i medytacji. Niestety w wielu przypadkach leczenie tylko minimalizuje symptomy choroby, a po pewnym czasie objawy nawracają, przez co proces dojścia do pełni zdrowia jest znacznie bardziej wydłużony.  

Bibliografia: 

1. Akiskal H. S., Dysthymia and cyclothymia in psychiatric practice a century after Kraepelin, Journal of affective disorders 2001, 62: 17-31. 
2. Parker G., McCraw S., Fletcher K., Cyclothymia, Depression and Anxiety 2012, 29: 487-494. 
3. Perugia G., Hantouchec E., Vannucchia G., Diagnosis and treatment of cyclothymia: the “primacy” of temperament, Current neuropharmacology 2017, 15: 372-379.