Jak skutecznie leczyć zmiany zapalne w jamie ustnej u dziecka?

U dzieci często pojawia się zapalenie jamy ustnej. Może mieć ono różne postacie i różny stopień nasilenia. Czynnikiem etiologicznym są bakterie, wirusy i grzyby, ale również urazy mechaniczne. Zmiany w jamie ustnej są bolesne i czasami znacznie utrudniają przyjmowanie pokarmów.

Dzieci poznają świat wszystkimi zmysłami. Jednym z najbardziej użytecznych jest zmysł dotyku, szczególnie rozwinięty w obrębie języka. Maluchy wkładają wszystko do buzi, nie zwracając kompletnie uwagi na higieniczne środki ostrożności. Z tej przyczyny dość często dochodzi do rozwoju zapalenia jamy ustnej u dziecka. Dziecko wówczas niechętnie spożywa pokarmy, nierzadko skarży się na ból. Czynnikami etiologicznymi stanu zapalnego mogą być wirusy, bakterie i grzyby. Zdarza się także, że przyczyną dolegliwości są uszkodzenia mechaniczne lub niedobory witamin. Niezwykle ważna jest identyfikacja przyczyny stanu zapalnego, a także podjęcie szybkiego i skutecznego leczenia.

Zapalenie jamy ustnej u dziecka – objawy

W jamie ustnej u dziecka najczęściej pojawiają się afty, pleśniawki, zajady i pęcherzyki będące przejawem opryszczkowego zapalenia jamy ustnej. Oto ich krótka charakterystyka:

• afty – są ubytkami nabłonka o białym lub żółtym zabarwieniu. Potocznie mówi się o nich, że są drobnymi rankami na błonie śluzowej jamy ustnej. Mogą występować pojedynczo, najczęściej na wargach i brzegu języka, mogą łączyć się w rozlane zmiany obejmujące większy obszar błony śluzowej. Cechą charakterystyczną aft jest ich bolesność.Dziecko z aftami w buzi unika przyjmowania pokarmów, a nawet płynów z uwagi na wiążący się z tym dyskomfort. Ponadto afty z reguły goją się same w ciągu dwóch tygodni. Przyczyną ich powstawania są zwykle zaniedbania higieniczne, które często wiążą się z wkładaniem przez dzieci do ust róznych przedmiotów. Afty wiążą się także czasami z alergią i nietolerancją pokarmową lub niedoborem witamin;
• pleśniawki – są przejawem grzybiczego zapalenia jamy ustnej u dziecka. Wywołują je drożdżaki. Zmiany mają postać białych nalotów, przypominających formą twarożek. Mogą być pojedyncze, mogą się również łączyć i zajmować większą część śluzówki jamy ustnej. Nie powinno się ich zdrapywać, gdyż wówczas mogą powstać bardzo bolesne, podkrwawiające nadżerki. Przyczyną powstawania stanu zapalnego jest niedostateczna higiena. Wykwity w jamie ustnej są zwykle bolesne i mogą być przyczyną trudności w przyjmowaniu posiłków.
• zajady – są to drobne pęknięcia i ranki pokrywające się strupkami, zlokalizowane w kącikach ust. Skóra wokół kącików ust jest zwykle przesuszona i zaczerwieniona. Zmiany są bolesne zwłaszcza podczas otwierania ust, ziewania i płaczu, gdyż skurcz mięśni w czasie tych ruchów powoduje pękanie i rozrywanie zajadów. Ich przyczyną mogą być zaniedbania higieniczne, ale częściej są to choroby alergiczne skóry takie jak atopowe czy łojotokowe zapalenie skóry.

opryszczkowe zapalenie jamy ustnej u dzieci – wywołuje je wirus powodujący opryszczkę także u dorosłych. Do zakażenia zresztą najczęściej dochodzi podczas kontaktu z dorosłym członkiem rodziny (przez pocałunek lub oblizywanie smoczka). Zmiany mają charakter drobnych pęcherzyków na wewnętrznej stronie policzków i na wargach. Infekcji może towarzyszyć gorączka i powiększenie lokalnych węzłów chłonnych. Ponadto występuje niechęć do jedzenia związana z dolegliwościami bólowymi.

Zapalenie jamy ustnej u dziecka – leczenie

To, jak długo trwa zapalenie jamy ustnej u dziecka i jak wyleczyć zapalenie jamy ustnej u dziecka w dużej mierze zależy od rodzaju zmian występujących na błonach śluzowych i od czynnika etiologicznego. W zasadzie przy wszystkich typach wyprysków podstawową metodą łagodzącą dolegliwości, ułatwiającą gojenie i zapobiegającą nawrotom jest dbanie o higienę jamy ustnej. Ważne jest dokładne mycie i wyparzanie butelek i smoczków, zapobieganie braniu do ust zabawek o wątpliwej czystości. W przypadku uciążliwych zmian można zastosować dostępne w aptece preparaty na afty np. Dezaftan. Pojawienie się afty nie jest zjawiskiem niepokojącym, jednakże nawracające afty mogą świadczyć o alergii, niedokrwistości i innych chorobach, dlatego w przypadku nawrotowości powinniśmy skonsultować sie z lekarzem. Przy podejrzeniu pleśniawek zawsze powinna się odbyć konsultacja u pediatry, gdyż dotępne powszechnie praparaty mają ograniczoną skuteczność i najczęściej konieczne bywa zastosowanie preparatu aptecznego, który może zapisać jedynie lekarz. Występują preparaty do pędzlowania jamy ustnej, czasem konieczne może być podanie zawiesiny czy tabletek (u starszych dzieci). Przy zajadach wskazane jest stosowanie maści i kremów o działaniu nawilżającym i łagodzącym (np. Alantan). W przypadku podejrzenia zapalenia wywołanego przez wirus opryszczki objawy łagodzą leki przeciwzapalne i przeciwgorączkowe. Jeżeli przebieg choroby jest ciężki, istnieją wskazania do zastosowania leków przeciwwirusowych.