Odczyn Coombsa – czym jest i jak interpretować wyniki?
Badania immunologiczne związane z oznaczaniem przeciwciał są kluczowe w diagnostyce hematologicznej- zwłaszcza w okresie ciąży oraz u pacjentów, którzy muszą otrzymać transfuzje krwi lub cierpią z powodu niewyjaśnionych niedokrwistości. Jednym z nich jest bezpośredni i pośredni test antyglobulinowy, nazywany też odczynem Coombsa. Co to jest odczyn Coombsa i w jakich sytuacjach się go oznacza?
Odczyn Coombsa – co to jest?
Odczyn Coombsa (test antyglobulinowy) to badanie zaliczane do testów serologicznych, które zajmują się oznaczaniem specyficznych przeciwciał we krwi pacjenta. Obecność przeciwciał odpornościowych skierowanych przeciwko konkretnym antygenom ( na przykład krwinkom określonej grupy krwi) ma znaczenie w przypadku schorzeń autoimmunologicznych, chorób układu limfatycznego, jak również w okresie ciąży.
Wyróżnia się dwa podtypy badania:
- pośredni odczyn Coombsa (pośredni test antyglobulinowy)- pozwala oznaczyć przeciwciała w surowicy pacjenta
- bezpośredni odczyn Coombsa (bezpośredni test antyglobulinowy)- służy do wykrywania przeciwciał już związanych z krwinkami czerwonymi pacjenta.
Odczyn Coombsa – kiedy badać?
Badanie odczynu Coombsa wykonywane jest w okresie ciąży – jest to najpopularniejsze zastosowanie testu, ale wbrew pozorom niejedyne. Wynik testu antyglobulinowego jest równie ważny przed planowanym przetoczeniem krwi ( obecność przeciwciał we krwi biorcy może prowadzić do groźnych powikłań transfuzji), a także w diagnostyce niedokrwistości hemolitycznych. Niedokrwistości hemolityczne wynikają między innymi z wiązania krwinek czerwonych przez specyficzne przeciwciała skierowane przeciwko nim , a następnie ich niszczenia. Badanie odczynu Coombsa pozwala zidentyfikować te przeciwciała. Bezpośredni odczyn Coombsa wykonywany jest również przy podejrzeniu choroby hemolitycznej (wynikającej z nieleczonego konfliktu serologicznego) u noworodka.
Odczyn Coombsa- wyniki
Odczyn Coombsa ujemny świadczy o braku obecności specyficznych przeciwciał i nie wymaga dalszych interwencji medycznych. W przypadku stwierdzenia dodatniego odczynu Coombsa konieczna jest szczegółowa ocena innych parametrów układu immunologicznego oraz podjęcie dalszych decyzji terapeutycznych – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem zlecającym badanie.
Odczyn Coombsa w ciąży
Pośredni odczyn Coombsa – pośredni test antyglobulinowy wykonywany jest obowiązkowo w pierwszym trymestrze ciąży, wraz z oznaczeniem grupy krwi przyszłej mamy. Sprawdzane są głównie przeciwciała anty-RhD oraz inne przeciwciała odpornościowe, mogące mieć znacznie w patologii ciąży. Wczesne wykrycie przeciwciał może zapobiec wystąpieniu konfliktu serologicznego i jego następstw dla płodu- sytuacji, w której organizm matczyny produkuje przeciwciała atakujące komórki dziecka. Znając wynik badania odczynu Coombsa można wzdrożyć wczesne interwencje zapobiegające następstwom chorobowym u dziecka- kobiecie ciężarnej podawane są immunoglobuliny hamujące niepożądaną reakcję immunologiczną. Pośredni test antyglobulinowy powinien być wykonany powtórnie pomiędzy 21.–26. tygodniem oraz pomiędzy 27.–32. tygodniem ciąży.
Bibliografia:
- 1.https://www.pum.edu.pl/__data/assets/file/0003/77493/Konspekty-immunologia.pdf data dostępu 24.02.2020 r.
- Baczyńska-Strzecha M., Kalinka J. Profilaktyka śródciążowa i okołoporodowa konfliktu serologicznego Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2018 tom 3, nr 2, strony 64–69
- Brojer E., Wielgoś M.: Profilaktyka i postępowanie w przypadku konfliktu serologicznego w zakresie antygenu RhD i konfliktu płytkowego. Med. Prakt. Ginekol. Położ., 2016; 1 (101): 103–106.
Podoba Ci się ten artykuł?
Polecamy
Oliwia o życiu z zespołem Chiari. „Były sygnały, że coś dzieje się ze mną nie tak, ale nikt tego nie połączył”
„Nadopiekuńczość ma paskudny skutek”. Rodzice chcą dobrze, nie wiedzą, jak wielki błąd popełniają
Katarzyna Figura: „Cukrzyca jest konsekwencją moich przeżyć. Stres kumulował się we mnie przez lata”
„Wokół marihuany medycznej wciąż jest wiele stereotypów, a największą bolączką jest dezinformacja” – mówi doktor Magdalena Nita
się ten artykuł?
