Przyczyny i objawy potówek u niemowlaka . Jak można pomóc dziecku, które ma potówki?

Potówki mogą pojawić się w każdym wieku. Jednak najczęściej można je zaobserwować u niemowlaków. Powstają z powodu nierozwiniętych do końca gruczołów łojowych oraz z pocenia lub przegrzania dziecka. Potówki nie są powodem do niepokoju, gdyż w łatwy sposób można sobie z nimi radzić.

Niedojrzałe gruczoły potowe u niemowlaka często nie są w stanie poradzić sobie z wysoką temperaturą. Wynikiem tego jest pojawienie się potówek – krostek na ciele wypełnionych płynem. Najczęściej umiejscawiają się na skórze: szyi, czole, głowie, plecach, między palcami, w okolicy uszu oraz w zgięciach kolan i łokci. Istnieje kilka bezpiecznych i skutecznych metod, żeby sobie z nimi poradzić.

Jak wyglądają potówki u niemowlaka?

Potówki u niemowlaka mogą mieć różną postać. Uzależnione jest to od ich zaawansowania oraz umiejscowienia. Zazwyczaj są to drobne, czerwone kroki, otoczone różowo-czerwonym rumieniem. W bardziej zaawansowanej formie krostki przechodzą w pęcherze. Miejsca, gdzie najczęściej można je zaobserwować, to: twarz, głowa, okolice pod pachą, pod kolanami, w zgięciach łokci oraz miejsca, w których skóra dziecka styka się z pieluchą (pośladki, pachwiny, dolna część pleców). Objawy są indywidualne. U części niemowląt pojawia się świąd, u innych występuje lekkie pieczenie bądź kłucie. Zdarzają się krostki i pęcherze w miejscu drapania. Czynniki predysponujące do powstawania potówek to przede wszystkim: przegrzanie, zbyt ciepłe ubranie w stosunku do temperatury otoczenia, wysokie temperatury powietrza, stosowanie za małych, zbyt obcisłych pieluch. Wszystko to wiąże się z niedojrzałymi gruczołami potowymi, które w skrajnie ciepłych warunkach nie radzą sobie z temperaturą. Niewskazane jest stosowanie nadmiernych ilości oliwki lub wyrobów medycznych zawierających oliwkę, które zatykają pory. Pot nie może wówczas wydostać się z organizmu i stąd „wyskakują” potówki.

Potówki u niemowlaka: jak się ich pozbyć?

Najskuteczniejsze na potówki u niemowląt są domowe sposoby. Farmakologiczne leczenie potówek konieczne jest, gdy nie znikają po kilku dniach bądź się nasilają. Wówczas zalecane jest stosowanie odpowiednich kosmetyków, mydeł antybakteryjnych, a w skrajnych przypadkach maści sterydowych. Potówki powinny samoistnie ustąpić po kilku dniach. Jeśli jednak tak się nie stanie, warto wykorzystać kilka domowych sposób na potówki u niemowlaka:

1. Najlepiej zaprzestać lub ograniczyć do minimum stosowanie oliwek oraz innych tłustych wyrobów medycznych.
2. Regularne kąpiele w niezbyt gorącej wodzie, stosowanie delikatnego mydła, przeznaczonego do delikatnej skóry.
3. Do wody podczas kąpieli warto dodać nadmanganian potasu (dostępny w aptekach) lub mąkę ziemniaczaną, które łagodzą nieprzyjemne objawy.
4. Osuszać ciało delikatnym, miękkim ręcznikiem. Ważne, aby nie pocierać nim zbyt mocno skóry dziecka, lecz delikatnie ją poklepywać.
5. Jeśli w domu jest zasypka, można jej użyć zaraz po kąpieli na czyste, suche ciało dziecka.

Jeśli mimo zastosowania domowych metod potówki nie zmniejszają się, a wręcz nasilają, konieczne jest udanie się do lekarza pediatry lub dermatologa. Jeżeli leczenie nie przynosi oczekiwanych efektów, może okazać się, iż nie są to potówki, lecz stan zapalny wywołany bakteriami lub alergią pokarmową. Wówczas lekarz zaleci wykonaniu testów alergicznych oraz pobranie wymazów z miejsc objętych stanem zapalnym.

Jak zapobiegać potówkom?

1. Nie dopuszczać do przegrzania ciała niemowlaka. Jeśli planowany jest spacer, dziecko powinno mieć jedną warstwę więcej ubrań niż opiekun, natomiast w pomieszczeniu taką samą. Ważne, aby ubiór był dostosowany do temperatury otoczenia.
2. Zarówno ubrania, jak i pościel dziecka powinny być wykonane z przewiewnej bawełny, która zapewnia dostęp do powietrza. Ważne również jest, aby kołderka malucha nie była ciężka. Jeśli nie ma pewności, czy dziecku nie jest chłodno, należy przyłożyć dłoń do jego karku. Jeśli jest ciepła, a nóżki i dłonie są chłodniejsze, oznacza to, że wszystko jest w porządku. Natomiast chłodny kark sugeruje, iż dziecku jest zimno.
3. Temperatura w pokoju dziecka nie powinna przekraczać 22℃.
4. Warto od czasu do czasu, szczególnie ciepłą wiosną lub latem, pozwolić niemowlakowi pobyć bez pieluchy, żeby przewietrzył skórę na pupie.
5. Regularne kąpiele. Zarówno latem, jak i zimą należy dziecko regularnie myć kosmetykami dostosowanymi do jego wieku. Lepiej użyć delikatnego emolientu lub balsamu niż oliwki po kąpieli.