Witamina B5 (kwas pantotenowy) – skutki nadmiaru i niedoboru

Witamina B5, inaczej kwas pantotenowy, jest istotna dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jaka jest funkcja witaminy B5 w organizmie i w jakich produktach występuje?

Witamina B5 – czym jest kwas pantotenowy?

Witamina B5, czyli kwas pantotenowy, to witamina rozpuszczalna w wodzie, na którą składają się mieszanina kwasu pantotenowego, panteiny, pantenolu. Aktywną postacią kwasu pantotenowego jest koenzym A, który aktywnie uczestniczy w wielu procesach metabolicznych. Witamina B5 nie jest magazynowana w organizmie, a jej nadmiar jest wydalany w moczu.

Kwas pantotenowy jest syntetyzowany przez florę jelitową, lecz brakuje danych o stopniu jej wykorzystania z tego źródła. Witamina B5 należy do najbardziej wrażliwych na czynniki zewnętrzne spośród witamin z grupy B. Bardzo szybko ulega zniszczeniu pod wpływem promieni słonecznych. W czasie gotowania straty tej witaminy mogą dochodzić do 50 proc., a w czasie przetwarzania produktów żywnościowych – nawet do 80 proc.

Kiedy występuje zwiększone zapotrzebowanie na witaminę B5? Witaminy szczególnie potrzebować będziemy w czasie stresu, podczas chorób układu trawienia, rekonwalescencji po urazach i ciężkich chorobach, a także przy diecie bogatej w cukry i produkty wysoko przetworzone.

Witamina B5 – rola w organizmie

Głównymi funkcjami kwasu pantotenowego jest oddziaływanie na przemiany białkowo-tłuszczowe oraz obniżanie stężenia cholesterolu we krwi, a także branie udziału w syntezie hormonów steroidowych. Jakie jeszcze pełni funkcje w organizmie?

• jest niezbędny do produkcji przeciwciał w organizmie,
• uczestniczy w syntezie hormonów steroidowych takich jak kortyzol, testosteron, estradio, progesteron, a także neurotransmiterów – serotoniny, dopaminy.
• przeciwdziała tworzeniu się zmarszczek,
• ma istotny wkład w procesie regeneracji skóry oraz błon śluzowych,
• uczestniczy w regeneracji tkanek i przyspiesza gojenie ran,
• zapobiega przedwczesnemu starzeniu się i siwieniu,
• poprawia pigmentację oraz stan włosów.

Witamina B5 – skutki nadmiaru

Skutki nadmiaru witaminy B5 raczej nie występują. Przedawkowanie witaminy B5 nie zagraża życiu, gdyż jej nadmiar jest wydalany z organizmu z moczem. Jednakże jednorazowe przyjęcie dużej dawki kwasu pantotenowego powoduje biegunki.

Produkty bogate w witaminę B5

Witamina B5 występuje w wielu produktach spożywczych. Duże ilości tej witaminy znajdują się w produktach spożywczych pochodzenia zwierzęcego. Dobrym źródłem kwasu pantotenowego wśród żywności pochodzenia roślinnego są pełnoziarniste produkty zbożowe oraz suche nasiona roślin strączkowych. Źródła witaminy B5 to:

• ciemne mięso drobiowe,
• owoce morza,
• wątróbka,
• żółtka jaj,
• pełnoziarniste produkty zbożowe,
• orzechy ziemne,
• soja i inne nasiona roślin strączkowych,
• brokuły,
• awokado,
• grzyby.

Witamina B5 rozkłada się pod wpływem ogrzewania i mrożenia, środowiska zasadowego i kwaśnego (dodatek odpowiednio: sody oczyszczonej i np. octu), wypłukiwania przy gotowaniu oraz przemysłowego przetwarzania żywności, m.in. rozdrabniania.