Jakie są rodzaje i objawy przepukliny kręgosłupa? Leczenie i rehabilitacja

Przepuklina kręgosłupa lub wypadnięcie dysku to potoczne nazwy na dyskopatię kręgosłupa, która może rozwinąć się w każdym jego odcinku. Jakie są objawy przepukliny kręgosłupa szyjnego? Czym charakteryzuje się przepuklina kręgosłupa piersiowego, a jaki wpływ na zdrowie ma przepuklina kręgosłupa lędźwiowego?

Objawy przepukliny kręgosłupa uzależnione są od miejsca i stopnia zaawansowania zmian strukturalnych krążka międzykręgowego oraz siły, z jaką podrażnia on rdzeń kręgowy. Kiedy organizm obciąża przepuklina kręgosłupa, leczenie i rehabilitacja są niezbędne do odzyskania pełni sprawności.

Czym jest przepuklina kręgosłupa?

Przepuklina kręgosłupa jest schorzeniem jądra miażdżystego tarczy międzykręgowej kręgosłupa. Istota przepukliny kręgosłupa polega na uwypukleniu jądra lub jego fragmentu w kierunku rdzenia kręgowego oraz innych struktur kanału kręgowego, w wyniku czego dochodzi do ucisku i drażnienia korzeni nerwowych. Przepuklina kręgosłupa lędźwiowego stanowi blisko 70% przypadków schorzenia tego typu. Ze względu na największą masywność strukturalną i ruchomość kręgosłupa lędźwiowego oraz jego wytrzymałość na obciążające organizm siły zewnętrzne, odcinek lędźwiowy jest najbardziej narażony na choroby i schorzenia struktur kręgosłupa. Przepuklina kręgosłupa często stanowi pierwszy etap choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.

Przyczyny przepukliny kręgosłupa

W wyniku codziennej pracy kręgosłupa, obciążeń fizycznych, mikrourazów i rozwijających się w organizmie stanów patologicznych, krążki międzykręgowe tracą swoją elastyczność, a jego warstwy pękają, tworząc w danym miejscu ubytek masy. W wolną przestrzeń wsącza się jądro miażdżyste i rozciąga tkankę krążka, doprowadzając do jego deformacji. Utworzona przepuklina kręgosłupa wysuwa się z miejsca, w którym fizjologicznie powinna się znajdować. Pierścień włóknisty wnika do kanału kręgowego i uciska struktury nerwowe, stając się ostatecznie przyczyną objawów przepukliny kręgosłupa.

Przepuklina kręgosłupa – objawy

Głównym i najbardziej uciążliwym objawem jest ból o różnym charakterze i nasileniu, często promieniujący wzdłuż przebiegu nerwów obwodowych, np. w postaci rwy kulszowej i rwy barkowej. Przepuklina kręgosłupa, niezależnie od jego odcinka, objawia się miejscowo zaburzeniem czucia powierzchniowego w postaci mrowienia oraz promieniującego drętwienia w obrębie okolicy ciała unerwionej przez uciśnięty nerw. Obecność pozostałych dolegliwości uwarunkowana jest lokalizacją przepukliny kręgosłupa. Objawy przepukliny kręgosłupa szyjnego pojawiają się stopniowo i nasilają w miarę zaawansowania zmian. Na początku pojawiają się nieregularne dolegliwości bólowe, sztywność szyi i karku oraz stopniowe ograniczenie ruchomości głowy. W miarę postępu przepukliny kręgosłupa szyjnego pojawiają się ostre i miejscowe dolegliwości bólowe lub bóle promieniujące wzdłuż nerwów obwodowych kończyny górnej, drętwienie i sztywność rąk, ponadto bóle i zawroty głowy oraz szumy uszne. Przepuklinę kręgosłupa piersiowego diagnozuje się najrzadziej ze względu na stosunkowo ograniczoną ruchomość kręgosłupa piersiowego i niskie ryzyko rozwinięcia się zaburzeń strukturalnych powstałych w wyniku przeciążeń i mikrourazów. Rozpoznana przepuklina kręgosłupa piersiowego objawia się miejscowymi i promieniującymi w kierunku żeber dolegliwościami bólowymi oraz drętwieniami nasilającymi się podczas śmiechu, kichania i kaszlu. Ból klatki piersiowej określany jest jako przeszywający, często utożsamiany z chorobami serca, co wzbudza niepokój i dodatkowe obciążenia psychiczne. Odczuwany jest w okolicy mostka. Z kolei do najczęściej doświadczanych symptomów w przebiegu przepukliny kręgosłupa lędźwiowego należą:

• ból, zaburzenia czucia i drętwienia miejscowe oraz promieniujące do nóg, najczęściej jednostronnie;
• objawy rwy kulszowej;
• wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych;
• niedowład lub porażenie siły mięśniowej kończyn dolnych i lędźwiowego odcinka kręgosłupa, co może prowadzić do zaników mięśniowych objawiających się zmniejszeniem obwodów mięśni nóg;
• osłabienie odruchów ścięgnistych;
• wzmożone objawy rozciągowe;
• pogorszenie jakości chodu;
• bóle w nadbrzuszu i pachwinach;
• wzmożona potrzeba oddawania moczu i stolca;
• ból podczas wypróżniania.

Jak leczyć przepuklinę kręgosłupa?

Nieleczona przepuklina kręgosłupa może powodować progres choroby, znaczne nasilenie objawów i ograniczenie funkcjonowania w środowisku społeczno-zawodowym. Leczenie opiera się o:

• farmakoterapię i fizykoterapię przeciwbólową i przeciwzapalną;
• rehabilitację ruchową wzmacniającą mięśnie i struktury kręgosłupa, grzbietu i brzucha oraz naukę prawidłowej postawy i ergonomicznej pracy fizycznej;
• leczenie chirurgiczne bezpośrednio odciążające uciśnięte tkanki kręgosłupa oraz rekonstrukcję zdeformowanego krążka międzykręgowego.