Jak probiotyk ginekologiczny może wspierać kobiece zdrowie?

Drogi rodne zasiedlają liczne gatunki bakterii, z których zdecydowaną większość stanowią pałeczki kwasu mlekowego z rodzaju Lactobacillus. W niektórych sytuacjach skład mikrobioty pochwy ulega jednak zaburzeniu. Rośnie wtedy ryzyko rozwoju bakteryjnych i grzybiczych infekcji intymnych. Pomóc może probiotyk ginekologiczny, który odbudowuje mikroflorę. Jak działa i kiedy warto stosować takie preparaty? 

Czym jest i jak działa probiotyk ginekologiczny? 

Probiotyki ginekologiczne to preparaty zawierające szczepy bakteryjne, wywierające korzystny wpływ na zdrowie pochwy. Ich zadaniem jest utrzymanie lub przywrócenie naturalnej równowagi mikroflory bakteryjnej dróg rodnych. Ponieważ większość z nich zawiera pałeczki kwasu mlekowego (łac. Lactobacillus), pomagają też utrzymać prawidłowe, kwaśne pH pochwy.

Kiedy warto stosować probiotyki ginekologiczne? 

Preparaty zawierające prozdrowotne szczepy bakteryjne stosuje się zarówno do profilaktyki, jak i leczenia infekcji pochwy. Są też zalecane we wszystkich sytuacjach, które wiążą się z zaburzeniem składu mikroflory bakteryjnej. Stosowanie probiotyku ginekologicznego warto rozważyć m.in.: 

• w trakcie i po antybiotykoterapii, 
• podczas stosowania silnych leków dopochwowych, np. przeciwbakteryjnych czy przeciwgrzybiczych, a także antykoncepcji dopochwowej, 
• przy zaburzeniach odporności, 
• w razie częstego korzystania z basenu, publicznych toalet itp., 
• w okresie menopauzy, ciąży i podczas chorób przebiegających z zaburzeniami równowagi hormonalnej. 

Probiotyk ginekologiczny – doustny czy dopochwowy? 

Probiotyki ginekologiczne występują w postaci kapsułek doustnych lub preparatów dopochwowych, np. globulek czy żeli. Obie drogi podania mają swoje zalety i przynoszą korzyści dla zdrowia, jednak kierunek ich działania nieco się różni. Dopochwowy probiotyk ginekologiczny jest aplikowany od razu w pożądane miejsce, dzięki czemu bakterie kolonizują śluzówkę już w ciągu 3. dni. Dlatego świetnie sprawdza się w czasie infekcji, kiedy leczenie powinno zadziałać jak najszybciej. 

Z kolei probiotyk ginekologiczny doustny kolonizuje także przewód pokarmowy, w tym odbyt, dzięki czemu blokuje migrację zasiedlających go patogenów w kierunku dróg rodnych. Działanie w pochwie jest opóźnione, ale efekty utrzymują się dłużej, więc taka droga podania jest wskazana przy długotrwałej suplementacji. 

Jaki probiotyk ginekologiczny wybrać? 

Skuteczność probiotyków jest szczepozależna. To oznacza, że badania kliniczne nie dotyczą całego gatunku bakterii, np. Lactobacillus rhamnosus, a konkretnego, wyselekcjonowanego i opisanego odpowiednim symbolem szczepu, np. Lactobacillus rhamnosus R0011. Dlatego wybierając dobry probiotyk ginekologiczny doustny czy dopochwowy, zwróć uwagę na opis wykorzystanych w nim bakterii. Ich nazwy powinny składać się z 3. członów – tylko wtedy masz pewność, że użyte szczepy zostały przebadane pod kątem skuteczności. 

Jak długo brać probiotyki ginekologiczne? 

W czasie infekcji intymnych stosowanie dopochwowych i doustnych probiotyków ginekologicznych trwa zwykle od kilku do kilkunastu dni. Jednak w przypadku np. przewlekłego stosowania antybiotyków czy zaburzeń hormonalnych konieczne może się okazać przyjmowanie ich nawet przez kilka miesięcy. Długość terapii probiotykiem ginekologicznym zależy więc od: 

• ogólnego stanu zdrowia, 
• wskazania, w jakim jest on stosowany, 
• nasilenia objawów, 
• zaleceń lekarza. 

Chociaż nie ma szczególnych przeciwwskazań do długotrwałego stosowania probiotyków, taka suplementacja powinna odbywać się w porozumieniu z lekarzem niezależnie od twojego stanu zdrowia czy ogólnej kondycji organizmu. 

Naturalne probiotyki ginekologiczne 

W wielu produktach żywnościowych występują bakterie, które wykazują korzystny wpływ na organizm człowieka. Są zdrowym uzupełnieniem codziennej diety i wspomagają ogólny stan zdrowia, jednak w niektórych sytuacjach (np. podczas infekcji) wskazane jest zastosowanie szczepów o potwierdzonej badaniami skuteczności. Żywność o działaniu probiotycznym może wzmocnić ochronę organizmu przed atakiem drobnoustrojów, a tym samym zmniejszyć ryzyko infekcji. Produkty zawierające naturalne probiotyki to np.: 

• jogurt naturalny, 
• kefir, 
• maślanka, 
• kwaśne mleko, 
• kiszone warzywa, np. kapusta, ogórki, 
• kimchi, 
• kwas chlebowy. 

Bibliografia: 

1. https://www.forumginekologii.pl/artykul/najczestsze-bledy-w-stosowaniu-probiotykow-w-ginekologii-i-poloznictwie [dostęp 09.05.2024]. 
2. Mizgier M., Jarząbek-Bielecka G., Mruczyk K., Kędzia W., The role of diet and probiotics in prevention and treatment of bacterial vaginosis and vulvovaginal candidiasis in adolescent girls and non-pregnant women, Ginekologia Polska 2020, 91(7): 412-416. 
3. Tuszyński P. K. (red.), Problemy intymne kobiet. Infekcje, leki bez recepty i antykoncepcja, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2020.