4 min.
Przydatne informacje na temat szczepionki przeciw odkleszczowemu zapaleniu mózgu

Kalim/ AdobeStock
Przez kilka ostatnich lat odnotowano niemal w każdym rejonie Polski odkleszczowe zapalenie mózgu, będące poważnym powikłaniem po ugryzieniu przez kleszcza. Mimo że dedykowana szczepionka nie jest obowiązkowa, zaleca się jej stosowanie u osób, które regularnie odwiedzają, w których bytują kleszcze.
Spis treści
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
Marta Dąbrowska
lekarz
Celem szczepienia przeciwko odkleszczowemu zapaleniu mózgu jest czynne wzmocnienie odporności przeciw zapaleniu mózgu oraz zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych. Dzieciom w wieku od 2 do 12 lat podaje się dwie dawki tej szczepionki, natomiast osobom starszym trzy. Szczepionka przeciw kleszczom nie uodparnia organizmu na inne choroby, które mogą wywoływać kleszcze, np. boreliozę.
Szczepionka przeciw kleszczom – dla kogo?
Szczepienie przeciw odkleszczowemu zapaleniu mózgu zaleca się osobom, którym zdarza się przebywać w miejscach, gdzie bytują kleszcze, czyli w lasach, na polach, łąkach, w sadach itp. Jednak w szczególności powinni zaszczepić się:
- rolnicy,
- leśnicy,
- osoby posiadające działki lub sady,
- pracownicy straży pożarnej,
- ratownicy medyczni,
- pracownicy straży granicznej.
Szczepienie powinni rozważyć również turyści, którzy często podróżują pieszo, grzybiarze, osoby uprawiające kolarstwo czy amatorzy leśnych spacerów. Zalecany wiek podaży szczepionki przeciw odkleszczowemu zapaleniu mózgu w przypadku najmłodszych to ukończenie 2 roku życia, a w niektórych szczególnych przypadkach, po konsultacji z lekarzem, możliwe jest podanie szczepionki już po ukończeniu 12 miesięcy. Cena preparatu waha się między 70 a 130 zł.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Szczepionka na kleszcze – schemat podaży
Wyróżniamy dwa schematy postępowania podczas szczepienia przeciw odkleszczowemu zapaleniu mózgu: standardowy oraz skrócony.
- Schemat standardowy – druga dawka podawana jest po dwóch tygodniach od pierwszej. Efektu ochronnego można oczekiwać już po dwóch tygodniach po drugim zastrzyku, czyli równy miesiąc po pierwszej dawce. W zależności od wieku, różny jest zalecany czas dawki przypominającej. W wieku 12–49 lat zaleca się szczepienie przypominające co 5 lat, natomiast powyżej 49 roku życia co 3 lata.
- Schemat skrócony. Trzy dawki szczepionek podawane są w cyklu 0–7–21 dni. Efekt ochronny organizmu pojawia się po dwóch tygodniach od podaży drugiej dawki. Pierwszą dawkę przypominającą należy podać po 12–18 miesiącach, następnie, podobnie jak w przypadku schematu standardowego, co 5 lat w przedziale wiekowym 12–49 lat, natomiast powyżej 49 roku życia co 3 lata.
Niezależnie od wyboru schematu podaży, aby osiągnąć oczekiwany poziom przeciwciał, należy podać pełne trzy dawki podstawowe. Szczepionkę na odkleszczowe zapalenie mózgu podaje się głównie drogą domięśniową, w szczególnych przypadkach, np. u małych dzieci, można podać drogą podskórną. Miejscem najczęściej wybieranym do zrobienia iniekcji jest okolica mięśnia naramiennego lub mięsień obszerny boczny uda.
Czy szczepionka ma skutki uboczne?
Skutki uboczne w przypadku szczepionki przeciw odkleszczowemu zapaleniu mózgu nie różnią się od możliwych skutków ubocznych innych szczepionek. Zwiększone ryzyko ich wystąpienia występuje w momencie trwającej infekcji np. przeziębienia. Do skutków ubocznych zaliczamy:
- ból mięśni i głowy,
- ból w miejscu iniekcji,
- gorączkę,
- brak apetytu,
- senność,
- ogólne osłabienie organizmu,
- zawroty głowy.
Zdecydowanie rzadziej występują:
- potliwość,
- dreszcze,
- objawy grypopodobne,
- sztywność oraz dyskomfort w okolicy karku,
- nudności, wymioty, biegunka.
Zobacz także
Szczepionka na kleszcze – przeciwwskazania
Tak jak w przypadku każdej szczepionki istnieje lista przeciwwskazań do zastosowania preparatu. Należą do nich:
- stwierdzona nadwrażliwość (uczulenie) na formalinę i jajko kurze;
- wystąpienie przy poprzednim szczepieniu powikłań poszczepiennych;
- stwierdzona nadwrażliwość na jakikolwiek składnik szczepionki;
- objawy uczulenia po poprzednim szczepieniu;
- faza ostra choroby lub czas krótszy niż 2 tygodnie od momentu zakończenia choroby.
Skład szczepionki
W Polsce podawana jest głównie FSME-IMMUN w ampułko-strzykawce zawierającej 0,5 ml preparatu. Jej skład to:
- szczep Neudörfl, czyli wirus kleszczowego zapalenia mózgu (w jednej dawce są 2,4 mikrogramy inaktywowanego szczepu wirusa kleszczowego zapalenia mózgu) – pozyskuje się go z zarodków kurzych jaj,
- chlorek sodu,
- ludzka albumina,
- dwuwodorofosforan potasu,
- fosforan dwuwodny disodu,
- uwodniony wodorotlenek glinu,
- sacharoza,
- woda.
Najnowsze w naszym serwisie

23.03.2023
Amylaza w moczu – kiedy jej poziom powinien wzbudzić niepokój?

23.03.2023
Ultrafiolet, czyli promieniowanie ultrafioletowe – zastosowanie, szkodliwość

23.03.2023
Benzen – jakie ma właściwości. Jak działa na zdrowie i czy jest szkodliwy?

23.03.2023
Badanie SHBG – kiedy się je wykonuje i jak się do niego przygotować?
Udostępnij
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci się ten artykuł?
Tak
Nie
Powiązane tematy:
Polecamy

22.03.2023
„Neurolog uznał, że nie mam zespołu Tourette’a, bo nie mam tiku przeklinania, który dotyczy 10 proc. chorych” – mówi Piotr, który z zaburzeniem tym żyje od 25 lat

21.03.2023
„Czym innym jest spędzać z dzieckiem czas i pytać je o różne rzeczy, a czym innym węszyć, podglądać, nasłuchiwać. To forma agresji”. O nadopiekuńczych rodzicach mówi psycholożka Magdalena Halicka

20.03.2023
„Dla osoby głuchej język polski jest językiem obcym. We własnym kraju czujemy się jak obcokrajowcy” – mówi Zuzanna Szymańska z Akademii Młodych Głuchych

20.03.2023