Przejdź do treści

Rak (nowotwór) – czym jest? Jakie są jego stopnie? Jak się przed nim uchronić?

Rak
Rak
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Rak jest jedną z trzech podstawowych odmian nowotworu złośliwego i stanowi aż 90 proc. wszystkich nowotworów złośliwych diagnozowanych w Polsce i w większości krajów na świecie. Jego nazwa pochodzi od podobieństwa zaawansowanego raka sutka do zwierzęcia wodnego o tej nazwie.

Czym jest nowotwór (rak)?

Rak jest nowotworem wywodzącym się z tkanki nabłonkowej. W zależności od nabłonka, z którego wywodzi się nowotwór, rozróżnia się różne rodzaje raka:

  1. Gruczolakoraki – najczęściej powstają w przewodzie pokarmowym, wątrobie, trzustce, trzonie macicy, gruczołach dokrewnych, płucach, jajnikach, gruczole krokowym (prostacie), śliniankach, nerkach i sutku. Oceniając stopień zaawansowania, agresywność i podatność na leczenie tego rodzaju raka, określa się jego stopień dojrzałości (I, II lub III), ukształtowanie struktur gruczołowych, rodzaj wydzielanej substancji, obecność cech wydzielania śluzu (nowotwory wydzielające śluz są oporne na naświetlania), kształt komórek i tzw. desmaplazję, czyli to, czy nowotwór jest gruczolakorakiem twardym, czy miękkim.
  2. Raki płaskonabłonkowe – powstają w jamie ustnej, przełyku, oskrzelach, skórze, tarczy szyjki macicy, gardle, rzadziej w innych narządach. Dzieli się je na nabłoniaki limfatyczne (dotyka najczęściej migdałków podniebiennych), raki podstawnokomórkowe (nowotwór półzłośliwy; nie tworzy przerzutów odległych, najczęściej zlokalizowany na twarzy) i płaskonabłonkowe kolczystokomórkowe.
  3. Raki urotelialne – powstają w drogach moczowych.

Rak – badania

Określenia rodzaju raka można dokonać na podstawie obserwacji mikroskopowych próbek tkanki i komórek wyizolowanych z guza (badanie histopatologiczne i cytopatologiczne) oraz wyznaczając rodzaj białek charakterystycznych dla różnych rodzajów komórek rakowych.

Etapy i rozległość choroby nowotworowej u poszczególnych pacjentów są określane wg systemu TNM (z łaciny: tumor – wielkość guza pierwotnego, nodus – liczba zajętych węzłów chłonnych, metastasis – liczba narządów objętych przerzutami).

Stopnie zaawansowania raka

I stopień – rak przedinwazyjny, w początkowym stadium rozwoju. Komórki rakowe występują tylko w zaatakowanym nabłonku. Usunięcie zmienionej tkanki w tym stadium gwarantuje pełne wyleczenie. Oznaczenie według systemu TNM: pTis.
II stopień – rak w okresie wczesnej inwazji. Stopień ten wyróżnia się najczęściej w przypadku raka żołądka lub szyjki macicy. Dostatecznie szeroki zabieg chirurgiczny pozwala usunąć zmianę bez ryzyka wznowy guza. Oznaczenie według systemu TNM: pT1a.
III stopień – rak w okresie naciekania. Komórki rakowe naciekają na okoliczne tkanki, w późniejszym etapie odrywają się i przedostają do krwi i chłonki, tworzą przerzuty najczęściej najpierw do węzłów chłonnych, a następnie do innych narządów. Oznaczenie według systemu TNM: pT1 do pT4.

Leczenie raka

Metody leczenia raka są podobne do metod leczenia innych typów nowotworów i obejmują: zabieg chirurgiczny, chemioterapię, radioterapię, immunoterapię, hormonoterapię. Wybór metody uzależniony jest przede wszystkim od umiejscowienia, rodzaju i zaawansowania choroby nowotworowej.

Profilaktyka raka

Profilaktyka przeciwrakowa obejmuje: unikanie palenia tytoniu (powoduje 30 proc. przypadków raka) i nadużywania alkoholu (powoduje 5 proc. przypadków raka), zdrową dietę (błędy żywieniowe powodują ok. 30 proc. nowotworów), unikanie nadmiernego opalania, przeprowadzanie samobadania (skóry, piersi, warg, jamy ustnej, jąder), zgłaszanie się na badania kontrolne (kobiety nie rzadziej niż co trzy lata na cytologię i mammografię).

Do wizyty powinien skłonić nas każdy nowy, niepokojący objaw utrzymujący się dłużej niż dwa tygodnie. Należy też niezwłocznie zgłosić się do lekarza w przypadku zaobserwowania zmiany wyglądu znamion, pojawienia się guzków, utrzymujących się owrzodzeń i zgrubień, krwawienia z naturalnych otworów ciała, zmiany barwy głosu, trudności z połykaniem, oddawaniem moczu lub stolca.

Kto choruje na raka?

Rak jest chorobą przede wszystkim ludzi starych, ale zdarza się w każdym wieku. Jest wynikiem działania czynników genetycznych, upływu czasu i ekspozycji na szkodliwe czynniki.

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

„Jako pielęgniarka zawsze starałam się ulżyć pacjentom w cierpieniu. Ale gdy sama zachorowałam, nie mogłam poradzić sobie ze strachem” – mówi Iwona Michalczuk, która chorowała na nowotwór trzonu macicy

Test ROMA – model matematyczny, który stwierdza ryzyko wystąpienia złośliwego nowotworu jajnika

Rak podstawnokomórkowy – objawy, rodzaje. Jak wygląda i czy swędzi?

Komórki dendrytyczne w leczeniu chorób nowotworowych. Czy to przyszłość onkologii?

Szukanie pracy trudniejsze niż walka z rakiem. Chora do pracodawców: „Wstydzę się komukolwiek pokazać, przez co przeszłam”

Alicja Czarnecka: „Zakończyłam leczenie onkologiczne z ogromnym apetytem na życie. Nie sądziłam, że depresja dopadnie mnie po czasie”

Sproszkowane kraby, lewatywa z winogron, pijawki i operacje szpikulcem. Jak kiedyś leczono raka

Lekarze Kliniki Otolaryngologii CMKP przeprowadzili udaną operację rzadkiego guza szyi

Wielki sukces polskich specjalistów! Lekarze z klinik CMKP i WUM przeprowadzili udaną operację rzadkiego guza szyi

Lampa UV do manicure

Manicure z użyciem lamp UV powoduje raka? Polscy onkolodzy komentują

„Kiedy usłyszałam diagnozę, pomyślałam sobie: Czyli że co? Ja za pół roku umrę? Mam 28 lat!”. Rozmawiamy z Patrycją Lisiecką, która stworzyła projekt fotograficzny Młode z Rakiem

Katarzyna Grochola przeszła operację nowotworu płuca. "Walka z chorobą polega na tym, żeby się po pierwsze nie przestraszyć"

Katarzyna Grochola przeszła operację nowotworu płuca. „Walka z chorobą polega na tym, żeby się po pierwsze nie przestraszyć”

Chris Evert

Ikona tenisa Chris Evert o swoich zmaganiach z ciężką chorobą: „Na 90 procent już do mnie nie wróci”

Krzysztof Szewczyk

Krzysztof Szewczyk po latach wyznał, dlaczego zniknął z telewizji. Dziennikarz zmagał się ze śmiertelną chorobą

Inteligentny nóż jest w stanie wykryć nowotwór w ciągu kilku sekund

To prawdziwy przełom w diagnostyce raka! Inteligentny nóż jest w stanie wykryć nowotwory macicy w ciągu kilku sekund

Trzynastolatka została wyleczona z „nieuleczalnej” białaczki. To wielki sukces lekarzy, którzy zastosowali nowatorską terapię

Nie żyje Kirstie Alley. Aktorka, znana m.in. z filmów "I kto to mówi", miała 71 lat / gettyimages

Nie żyje Kirstie Alley. Aktorka, znana m.in. z filmów „I kto to mówi”, miała 71 lat

Hailey Bieber po raz kolejny w tym roku ma problemy ze zdrowiem. Tym razem chodzi o zmianę na jajniku

Hailey Bieber po raz kolejny w tym roku ma problemy ze zdrowiem. Tym razem chodzi o zmianę na jajniku

W Polsce z powodu raka sromu umiera w Polsce 200 kobiet. "Niemal powszechny brak badań sromu ma konsekwencje dla pacjentów" - podkreśla Marta Frej

W Polsce z powodu raka sromu umiera rocznie 200 kobiet. „Niemal powszechny brak jego badań ma konsekwencje dla pacjentów” – podkreśla Marta Frej

Przełomowe badanie nad leczeniem glejaka. Szczepionka przeciwko rakowi mózgu może wydłużyć życie pacjenta nawet o kilka lat

Przełomowe badanie nad leczeniem glejaka. Szczepionka przeciwko rakowi mózgu może wydłużyć życie pacjenta nawet o kilka lat

Kobieta

Chirurdzy przeszczepili nos kobiecie. Wcześniej wyhodowali go na jej przedramieniu

12 rodzajów raka w 36 lat życia? „To zadziwiające, że żyje”

Miała 12 rodzajów raka w ciągu zaledwie 36 lat życia. Naukowcy po raz pierwszy spotkali się z takim przypadkiem

Guz Wilmsa – przyczyny, objawy, leczenie, rokowania

Jak NIE mówić o raku? „Nie potrzebujemy walki, broni i pola bitwy”- podkreśla psycholożka Katarzyna Binkiewicz

Kobieta czesze włosy

Produkty do prostowania włosów zwiększają ryzyko rozwoju raka macicy. Alarmujące badanie naukowców