Usunięcie tarczycy i jego skutki. Jak należy postępować po operacji i jak wygląda dalsze leczenie?

Usunięcie tarczycy polega na częściowym lub całkowitym wycięciu gruczołu tarczowego. Radykalna forma zabiegu nosi nazwę tyreoidektomii. Kiedy lekarze decydują się na przeprowadzenie tego typu operacji i jakie są skutki usunięcia tarczycy?

Tarczyca to gruczoł dokrewny odpowiedzialny za produkcję hormonów pełniących ważną funkcję w regulowaniu procesów metabolicznych zachodzących w organizmie. Czasami jednak konieczne okazuje się jego wycięcie, co podyktowane jest różnorodnymi chorobami. Na czym polega operacja usunięcia tarczycy? Z czym wiąże się rekonwalescencja po zabiegu? I przede wszystkim – jak wygląda życie po usunięciu tarczycy? Odpowiedzi na te pytania pozwolą rozwiać wątpliwości pacjentów.

Kiedy zalecana jest operacja usunięcia tarczycy?

Całkowite usunięcie tarczycy zalecane jest w kilku przypadkach. Główne wskazania do przeprowadzenia zabiegu to:

• rozpoznanie lub podejrzenie różnego typu złośliwych nowotworów tarczycy (najczęściej raka brodawkowatego, ale również pęcherzykowego czy anaplastycznego),
• powikłana i oporna na leczenie nadczynność tarczycy,
• powstanie dużego wola tarczycy, które uciska drogi oddechowe.

Zabieg usunięcia tarczycy i jego powikłania

Operacja usunięcia tarczycy odbywa się w znieczuleniu ogólnym i trwa zazwyczaj 2–3 godziny. Najprościej mówiąc, polega na wykonaniu kilkucentymetrowego nacięcia w dole szyi, przez które usuwany jest gruczoł. Co ważne, rana zszywana jest za pomocą szwów śródskórnych i klipsów. Dzięki temu blizna po usunięciu tarczycy jest prawie niewidoczna.

Czasami zdarzają się pewne niepożądane skutki całkowitego usunięcia tarczycy. Do najważniejszych komplikacji należą:

• niedoczynność tarczycy po jej usunięciu,
• uszkodzenie nerwu krtaniowego wstecznego (przejściowe lub trwałe),
• wycięcie przytarczyc, które może prowadzić do hipokalcemii i tężyczki,
• krwawienie śród– lub pooperacyjne,
• ponowne pojawienie się nadczynności tarczycy (w przypadku operacji wola).

O wszelkich możliwych powikłaniach po usunięciu tarczycy pacjent powinien być poinformowany przed zabiegiem.

Usunięcie tarczycy – rekonwalescencja po operacji

Rekonwalescencja po usunięciu tarczycy przebiega dość szybko. Pacjent pozostaje w szpitalu 3–4 dni, podczas których rana jest codziennie opatrywana. Po wypisaniu do domu konieczna jest dalsza pielęgnacja według zaleceń lekarza. Ok. 7 dni od operacji usunięcia tarczycy należy udać się na zdjęcie szwów.

Nieprzyjemne dolegliwości po usunięciu tarczycy, jak chrypka i ból w okolicach rany zdarzają się dość często. Nie są to jednak groźne symptomy – stanowią naturalną reakcję organizmu. Niepokojące i wymagające konsultacji z lekarzem objawy po całkowitym usunięciu tarczycy to gorączka, wyciek z blizny lub nadmierne zaczerwienienie.

Czego nie wolno robić po usunięciu tarczycy? Tuż po zabiegu niewskazany jest nadmierny wysiłek fizyczny. W pierwszym tygodniu warto też zrezygnować z jedzenia produktów stałych na rzecz diety płynnej.

Jak wygląda życie po całkowitym usunięciu tarczycy?

Po usunięciu tarczycy prowadzi się normalne życie. Trzeba jednak pamiętać, że sam zabieg to nie wszystko – konieczne jest też wprowadzenie odpowiedniej terapii. Leczenie po usunięciu tarczycy ma na celu wyrównanie stężenia hormonów, w związku z czym polega na dożywotnim przyjmowaniu odpowiednich leków. W przypadku pacjentów z chorobami nowotworowymi (rak brodawkowaty i pęcherzykowy) stosuje się też leczenie jodem radioaktywnym.

Niektóre osoby narzekają po usunięciu tarczycy na złe samopoczucie. Najczęściej wynika ono z niewłaściwego stężenia hormonów. Można je z łatwością sprawdzić poprzez wykonanie badania krwi – prawidłowy poziom TSH waha się w granicach 0,27–4,2 mU/l.

Wysokie TSH po usunięciu tarczycy jest skutkiem źle dobranej dawki leków. Istotne jest więc regularne kontrolowanie poziomu hormonów we krwi. Niskie TSH po usunięciu tarczycy również wskazuje na nieprawidłowości. W obu przypadkach zadaniem lekarza jest zmodyfikowanie leczenia poprzez wprowadzenie mniejszej lub większej dawki leków niż dotychczas.

Wiele kobiet zastanawia się, czy możliwa jest ciąża po usunięciu tarczycy. O ile stan pacjentki będzie ustabilizowany, nie ma przeciwwskazań do posiadania potomstwa. Konieczny jest jednak stały kontakt z endokrynologiem.

Dieta po usunięciu tarczycy

Czy po usunięciu tarczycy się tyje? To pytanie zadaje sobie wielu pacjentów. Tycie po usunięciu tarczycy występuje najczęściej w sytuacji, gdy przyjmowana dawka leków jest zbyt niska. Wówczas najważniejsze jest ustabilizowanie stężenia hormonów w organizmie.

Dodatkowo przydatna może okazać się dieta. W celu jej ustalenia najlepiej skonsultować się z dietetykiem. Należy jednak pamiętać, że dieta po całkowitym usunięciu tarczycy opiera się głównie na podstawowych zasadach zdrowego żywienia.