W Szkocji dzięki szczepieniom o 90 proc. spadła zachorowalność na raka szyjki macicy

Rak szyjki macicy jest czwartym najczęściej występującym nowotworem u kobiet i główną przyczyną zachorowalności i umieralności na całym świecie.Według statystyk, w Polsce każdego dnia umiera około pięciu Polek, a liczba ta sięga 2000 kobiet rocznie. Wkrajach w których wdrożono profilaktykę za pomocą szczepień w kierunku raka szyjki macicy, zapadalność i śmiertelność na chorobę radykalnie zmniejszyła się. Ostatnio pokazały to wyniki badań w Szkocji.

Krajowy program profilaktyczny

Jednym z krajów, w którym wdrożono program szczepień ochronnych przeciw wirusowi HPV, jest Szkocja. W 2008 r. państwo zainicjowało krajowy program profilaktyczny, skierowany do dziewcząt w wieku 12-13 lat. Zakładał on, że po kilku latach zweryfikuje się skuteczność, zaszczepione wcześniej  kobiety poddano badaniom przesiewowym. Na tej podstawie, po kilkuletnich obserwacjach, udało się wykazać skuteczność szczepień.

Po rozpoczęciu programu szczepień naukowcy sądzili, że szczepionka wyeliminuje dwa typy HPV, które powodują 80 proc. stanów przedrakowych, jednak okazało się, że jest to aż 90 proc. przedinwazyjnego raka szyjki macicy w Szkocji. Co ciekawe, zaobserwowano także tendencję spadku zachorowalności na terenie całego kraju, nawet wśród osób niezaszczepionych. Jest to zjawisko tzw. „odporności stadnej” – dzięki większemu odsetkowi osób zaszczepionych i zdrowych, ilość osób zarażonych wirusem jest mniejsza, nawet wśród osób, które nie poddały się szczepieniom.

Przeprowadzone badanie pokazuje pozytywny wpływ rutynowych szczepień dzieci w wieku 12-13 lat. Wyniki te uzupełniają wcześniejsze badania w Szkocji i Holandii, które wskazują, że szczepionka dwuwartościowa zapewni ochronę przed większością nowotworów szyjki macicy. Badania zostały przeprowadzone przez szkocki zespół naukowców z uniwersytetów w Strathclyde, Edynburgu, Aberdeen i Glasgow.

HPV

HPV jest skróconą nazwą wirusa brodawczaka ludzkiego (Human Papilloma Virus). Wirus ten występuje w co najmniej 120 odmianach, z czego ponad 40 można zarazić się poprzez kontakty seksualne. Trzeba jednak pamiętać, że to nie jedyna możliwość zarażenia HPV. Może do niego dojść również przy używaniu wspólnych przedmiotów higieny osobistej (np. ręcznik, bielizna). Wirus brodawczaka ludzkiego właściwie nie wiąże się z żadnymi objawami, przynajmniej w fazie utajonej i subklinicznej zakażenia. Stąd też tak duże niebezpieczeństwo zbyt późnego wykrycia. Wirus HPV u mężczyzn, podobnie jak u kobiet, także nie daje żadnych objawów.

Niektóre typy wirusa, tzw. wirusy wysokoonkogenne (np. 16, 18, 31, 35), są uznawane za przyczynę rozwoju raka szyjki macicy. Wysokoonkogennym typom wirusa przypisuje się również odpowiedzialność za występowanie nowotworów sromu, odbytu, głowy i szyi. Rozwijają się one na skutek przetrwałych zakażeń, trwających dłużej niż dwa lata. Na szczęście do najpowszechniej występujących wirusów należą niegroźne wirusy niskoonkogenne.

Profilaktyka w Polsce

W Polsce szczepienia przeciw HPV są zalecane, ale niefinansowane z budżetu resortu zdrowia. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego zaleca, aby szczepieniom poddały się:

• dziewczęta w wieku 11 – 12 lat
• dziewczęta w wieku 13-18 lat, które nie zostały wcześniej zaszczepione
• chłopcy w wieku powyżej 11-12 lat
• młodzi mężczyźni utrzymujących kontakty homoseksualnee, którzy nie zostali wcześniej zaszczepieni
• nosiciele wirusa HIV obydwu płci w wieku 9-26 lat, którzy nie zostali wcześniej zaszczepieni.

Co na to lekarze?

Ginekolog Wojciech Falęcki na swoim koncie na Instagramie zaleca do szczepienia dzieci przeciwko wirusowi HPV, pisząc: program szczepień będzie skuteczny wtedy kiedy będzie wystarczająco długi, a zgłaszalność pacjentek będzie wysoka.

Lekarz przytoczył kraje, w których istnieją programy szczepień, m.in. Australia i Turcja. Australię wymienia się, jako kraj, który pierwszy wyeliminuje raka szyjki macicy, dzięki obowiązkowym szczepieniom młodzieży przeciw HPV. Na Antypodach ponad 60 proc. społeczeństwa szczepi się przeciw HPV. W Polsce ta liczba nie często przekracza 20 proc., choć rak szyjki macicy  to trzeci po raku trzonu macicy i jajnika nowotwór atakujący narządy rodne kobiet.

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

Szczepionki przeciwko zakażeniu HPV uważane są obecnie za pierwsze szczepionki onkologiczne. W zeszłym roku skończyły 10 lat wiec akurat był czas na podsumowanie. Od 2007 w wielu rozwiniętych krajach istnieją programy szczepień oraz rekomendacje dotyczące szczepień profilaktycznych przeciwko HPV. Np. Australii lub Turcji. Szczepionki przeciwko HPV mają przede wszystkim zapobiegać rozwojowi rakowi szyjki macicy i innych raków narządów płciowych. Dlatego ich skuteczność może być mierzona wyłącznie w długiej perspektywie czasowej, w której odpowiednio duża grupa zaszczepionych nastolatek osiągnie wiek największej zachorowalności na te nowotwory. Należy jednak pamiętać o zachowaniu dużej ostrożności w ocenie rezultatów szczepienia. Stosowanie szczepionek przeciwko HPV może obniżyć zapadalność zarówno na raka płaskonabłonkowego, jak i gruczołowego. Tak można szczepić, a nawet należy także chłopców bo wirusy HPV odpowiedzialne są też za nowotwory np gardła lub krtani. Przyjęło się też że najlepszym wiekiem do szczepień jest czas 12-13 lat. Badania naukowe nie potwierdzają szczepień kobiet w wieku dorosłym choć obserwuje się spadek powikłań. Obecnie najskuteczniejszą jest szczepionka 9 walentna… Wszystko fajnie ale jest ALE… program szczepień będzie skuteczny wtedy kiedy będzie wystarczająco długi, a zgłaszalność pacjentek będzie wysoka. Na Antypodach to ponad 60%, my rzadko przekraczamy 20 🙁 zatem zamiast prezentu w postaci tableta lub innej zabawki może rozważymy szczepienia przeciw HPV …. miłego 🙂 #hpv #vaccine #rakszyjkimacicy #profilaktyka #instamatki #nieinstamateczki #doctor #onduty #passion #work #knowledge #recomendation #medlife #lekarz #ginekolog #warszawa @kwiatkobiecosci @fundacjaraknroll #akcja #cytologia #badanie #examination #kids #szczepienie

Post udostępniony przez Wojciech J. Falęcki (@dr_wojciechjfalecki) Lis 6, 2018 o 8:25 PST

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

?‍⚕️ Była sobie dziewczynka, miała 14 lat. Nigdy nie lubiła brać zastrzyków i kilkukrotnie zrobiła niezłą awanturę, gdy mama prowadziła ją do przychodni. Dlatego możecie sobie wyobrazić jak była zadowolona gdy dowiedziała się od rodziców, że dostanie jeszcze jedną szczepionkę i to dodatkową! Co więcej mama powiedziała, że to będzie jej prezent na urodziny. Drogi prezent, bo szczepionka kosztowała prawie 400 zł. W przeliczeniu na prezenty urodzinowe wystarczyłoby na rolki. Jednym słowem załamka! To jak dziewczynka zareagowała na wieść, że dawki szczepienia będą trzy i trzy razy będzie musiała dać się ukłuć pozostawię bez opisu… Na pierwsze szczepienie poszła jak na ścięcie zaprowadzona przez dwójkę rodziców. Nie było tak źle. Dwa miesiące później na drugą dawkę poszła już tylko z mamą, a na ostatnią dawkę przyszła już sama. Ta szczepionka to szczepionka przeciwko hpv czyli rakowi szyjki macicy, a tą dziewczynką byłam ja ? Dziś jestem ogromnie wdzięczna rodzicom, że zaszczepili mnie przeciw wirusowi hpv. Dziesięć lat temu to była nowość i ze względu na wysoką cenę mało kto się decydował. Teraz w wielu miastach szczepionki te są darmowe i jest nawet szansa, że niedługo wejdą do obowiązkowego kalendarza szczepień ? Więcej informacji o szczepieniach przeciwko hpv znajdziecie u mnie na blogu w artykule „Szczepionka na raka” ? Czy po przeczytaniu wpisu macie jeszcze jakieś wątpliwości? ? . #lekarz #medgirl #doctortobe #doctor #lekarz #zdrowie #szczepienie #medycyna #whitecoat #stethoscope #womeninmedicine #mommydoctor #medlife #medstagram #medstyle #polishgirl #braid #polska #szczepionki #hpv #blog

Post udostępniony przez Kasia Woźniak (@mama.i.stetoskop) Lis 7, 2018 o 5:30 PST