„Rozpoznanie cukrzycy u osoby powyżej 50. roku życia niekiedy jest pierwszą manifestacją raka trzustki. Warto takich pacjentów badać w tym kierunku” – radzi gastrolog Karolina Radwan. Jeśli dodatkowo odczuwasz brak łaknienia, nudności, bóle brzucha, a kilka kilogramów poszło w dół, zrób badania. Rak trzustki nie bez powodu określany jest mianem „cichego zabójcy”, bo jego pierwsze objawy są niemalże niezauważalne i trudne do zdiagnozowania.
Rak trzustki jest jednym na najbardziej podstępnych i złośliwych nowotworów. Wczesne objawy mogą być niezauważalne – jest to choroba, która rozwija się po cichu. Charakterystycznym symptomem jest niezwykle dotkliwy i promieniujący ból pleców w ich środkowej części. Ponieważ wielu chorych uważa, że powodem dolegliwości są kłopoty z kręgosłupem, to rozpoznanie rzeczywistej choroby wydłuża się w czasie.
Nowotwór u wielu pacjentów rozpoznawany jest dopiero w zaawansowanym stadium. Chory jest mocno osłabiony, ma wahania nastroju podobne do zaburzeń depresyjnych. Pojawia się także nietolerancja glukozy lub nagle nabyta cukrzyca. Dodatkowo występujące zmiany skórne są konsekwencją zakrzepowego zapalenia żył. Chory może gorączkować i borykać się z zaparciami, które pojawiają się naprzemiennie z uporczywymi biegunkami.
5-letnie przeżycie po diagnozie raka trzustki wynosi 8%. To znaczy, że na 100 osób, u których stwierdzono ten nowotwór, po 5 latach od diagnozy przezywa tylko 8. Średnio po rozpoznaniu pacjenci z rakiem trzustki żyją 3-6 miesięcy. Statystyki te są niestety przerażające.
Obecnie niestety nie dysponujemy żadnym łatwo dostępnym badaniem profilaktycznym w kierunku raka trzustki - w odróżnieniu od raka jelita grubego, gdzie proste wykonanie kolonoskopii pozwala wyeliminować ryzyko raka do zera.
Pewne nadzieje wiąże się z badaniem endosonograficznym (EUS), jednak obecnie badanie to jest na etapie oceny, czy nadaje się do celów profilaktycznych. Na razie nie wykonuje się go w tym celu rutynowo. Świeże rozpoznanie cukrzycy u osoby powyżej 50 roku życia niekiedy jest pierwszą manifestacja raka trzustki. Warto takich pacjentów badać w tym kierunku.
Rak trzustki – ilość zgonów
Według danych organizacji non-profit United European Gastroenterology liczba zgonów spowodowanych rakiem trzustki podwoiła się w ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci. Obecnie zabija ponad 95 000 ludzi rocznie, przez co jest jednym z najbardziej śmiertelnych nowotworów w Europie. W 2016 śmiertelność była o 5 proc. większa niż w roku 1990. Rak trzustki jest najszybciej rosnącą z pięciu głównych przyczyn śmierci w Unii Europejskiej.
Jak wynika z badań, najgorszą statystykę mają Węgry, śmiertelność w tym kraju wynosi 12,3 osoby na 100 tys. przypadków. Najlepiej w rankingu wypadł Cypr z 7,5 zmarłymi osobami na 1oo tys. przypadków. Polska znalazła się na 18. pozycji z wynikiem 9,4 zgonu na 100 tys. przypadków.
Cukrzyca
Cukrzyca typu 1 oraz i cukrzyca typu 2 to choroby, które występują coraz powszechniej. Mechanizm powstawania i leczenie tych chorób są różne, jednak podstawą w profilaktyce jest właściwa dieta. Wyróżnia się cztery rodzaje cukrzycy. Około 10 proc. wszystkich osób chorych na cukrzycę stanowią chorzy z cukrzycą typu 1. Może mieć ona podłoże idiopatyczne bądź autoimmunologiczne. Jednak większość chorych na cukrzycę ma rozpoznaną cukrzycę typu 2. Specyficzną formą cukrzycy jest cukrzyca ciężarnych, a czwarta, obszerna grupa chorych ma wtórną, będącą powikłaniem przewlekłego schorzenia. Zalicza się tu podłoże genetyczne, choroby trzustki, zaburzenia endokrynologiczne, niektóre leki, infekcje oraz procesy immunologiczne.
Podstawowe testy diagnostyczne cukrzycy: glikemia na czczo, przygodne stężenie glukozy, doustny test obciążenia glukozą, dobowy profil glukozy, poziom hemoglobiny glikowanej, pomiar glikozuria, mikroalbuminuria, przeciwciała w cukrzycy typu 1.
Leczenie cukrzycy typu 1 i typu 2 zasadniczo się różni. Celem jest przede wszystkim zapobieganie odległym powikłaniom cukrzycy, takim jak np. niewydolność nerek, amputacja kończyn czy utrata wzroku. W cukrzycy typu 1 występuje bezwzględny niedobór insuliny, w związku z tym podstawową formą leczenia jest suplementacja tego hormonu. Leczenie w przypadku cukrzycy typu 1 polega na podawaniu insuliny pod postacią wstrzyknięć lub pompy insulinowej. Cukrzyca typu 2 jest przede wszystkim powikłaniem nadwagi i otyłości. Dieta osób z nadwagą wraz z aktywnością fizyczną stanowią podstawowe elementy leczenia. W dalszej kolejności włącza się leczenie farmakologiczne, a u kobiet w ciąży bądź w zaawansowanym stadium cukrzycy konieczne jest również podawanie insuliny.
Zobacz także
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Dr Bartosz Szetela: Oficjalne statystyki – tysiąc zdiagnozowanych kił, tysiąc zdiagnozowanych rzeżączek – należałoby pomnożyć razy 10 bądź 20
„Orgazm jest jeden, a mogą do niego prowadzić różne drogi, różne sposoby stymulacji” – mówi Agnieszka Szeżyńska, autorka książki „Warsztaty intymności”
„Jeżeli kryzys pojawia się niespodziewanie, to ryzyko wystąpienia zespołu stresu pourazowego jest duże” – mówi psycholog Monika Wróbel-Harmas
