Czym jest obojnactwo i jakie jego rodzaje rozróżniamy? Obojnactwo prawdziwe i rzekome

Obojnactwo, hermafrodytyzm, interseksualizm – zaburzenia tworzące się jeszcze na poziomie płodowym. Dotykają zarówno aspektów związanych z fizycznością człowieka, jak i psychiką. Mimo trudności, prowadzenie normalnego życia u takich osób jest jak najbardziej możliwe.

Obojnactwo u ludzi występuje rzadko. Można rozróżnić trzy jego typy: prawdziwe, rzekome męskie i rzekome żeńskie. Według specjalistów wystąpienie tego schorzenia ma niepodważalne podłoże genetyczne, jednak determinują je również zaburzenia hormonalne. Często jest mylone z transwestytyzmem czy transseksualizmem.

Czym jest obojnactwo?

Obojnactwo to zaburzenie związane ze zróżnicowaniem płci, wynikające bezpośrednio z nieprawidłowego rozwoju narządów płciowych. Dwupłciowość występuje niezwykle rzadko i ma podłoże hormonalna i/lub genetyczne. Można wyróżnić:

• obojnactwo prawdziwe,
• obojnactwo rzekome męskie,
• obojnactwo rzekome żeńskie. 

Mogą również pojawić się atypowe rodzaje obojnactwa. W niektórych przypadkach może to oznaczać łagodniejszą wersję danego rodzaju interseksualizmu.

Co to jest obojnactwo prawdziwe?

Spośród wszystkich rodzajów obojnactwa ten występuje najrzadziej. Osoba cierpiąca na obojnactwo prawdziwe rodzi się z pełni morfologicznie rozwiniętymi jądrami oraz jajnikami. Jednak zaraz po porodzie u noworodka bardzo ciężko jest zidentyfikowanie dokładnie płeć, gdyż narządy płciowe mogą być niewielkie lub wyglądać niejednoznacznie. Zdarza się również, co stwierdzane jest podczas badania ultrasonograficznego (USG), że z jednej strony znajduje się jajnik, a z drugiej jądro. Ten typ nazywany jest obojnactwem prawdziwym mozaikowym. Narządów płciowych zewnętrznych nie da się dokładnie sklasyfikować, gdyż rozwijają się u każdego w inny, niespecyficzny sposób. Płeć genetyczna określona w kariotypie może być zarówno męska, jak i żeńska. W momencie gdy taka osoba określi swoją płeć mentalną (czy czuje się wewnętrznie kobietą czy mężczyzną), mówi się o orientacji psychoseksualnej. Wówczas przeprowadzane są operacje rekonstrukcyjne, niekiedy również wprowadzane jest leczenie hormonalne.

Co to jest obojnactwo rzekome męskie?

Osoba cierpiąca na obojnactwo rzekome męskie ma morfologicznie rozwinięte jądra, jednak zewnętrzne narządy płciowe oraz drugorzędne cechy płciowe świadczą o płci żeńskiej. W tym przypadku mamy do czynienia z zespołem feminizujących jąder. Jest to całkowity brak wrażliwości organizmu na krążące w krwiobiegu androgeny. W życiu embrionalnym niewrażliwy receptor na działanie testosteronu uniemożliwia mu dalszy rozwój męskich narządów płciowych. Wówczas powstaje zalążek, krótki fragment pochwy, jednak nie rozwijają się ani macica, ani przydatki, czyli jajowody i jajniki. Jądra zlokalizowane są w okolicach pachwin. Kariotyp takiej osoby to 46, XY. Mimo to rozwijają się gruczoły piersiowe, jednak brak typowego żeńskiego owłosienia w okolicy łonowej oraz pachowej. Jądra zlokalizowane w kanałach pachwinowych nie są prawidłowo rozwinięte, a w przyszłości mogą być groźne, gdyż mają tendencję do zezłośliwienia. Dlatego standardową procedurą w tym wypadku jest zlokalizowanie jąder i ich usunięcie. Następnie stosowana jest hormonalna terapia zastępcza (HTZ) i taka osobie wiedzie życie jako kobieta, jednak jest w pełni bezpłodna.

Co to jest obojnactwo rzekome żeńskie?

Jest to zaburzenie odwrotne do obojnactwa rzekomego męskiego. Osoba taka rodzi się z jajnikami, jednak zewnętrzne narządy płciowe i drugorzędne cechy płciowe świadczą o płci męskiej. Jest to maskulinizacja narządów płciowych zewnętrznych. Naukowcy i lekarze podejrzewają, że na ten typ obojnactwa ma wpływ nadmierna ilość hormonów płciowych męskich podczas życia embrionalnego. Do przyczyn obojnactwa rzekomego żeńskiego można zaliczyć: guzy produkujące i wydzielające androgeny, wrodzony przerost nadnerczy, niepożądany wpływ leków androgenowych oraz niedobór aromatazy (hormon). Pod wpływem silnego działania androgenów łechtaczka, znacznie powiększając swoje rozmiary, imituje penisa, natomiast wargi sromowe mniejsze i większe upodabniają się do moszny.