się ten artykuł?
Stent (inaczej proteza naczyniowa) to plastikowa lub metalowa rurka będąca rusztowaniem, które rozszerza chorobowo zmienione naczynia krwionośne. Najczęściej stenty używane są w kardiologii przy leczeniu choroby wieńcowej. Zabieg wszczepienia stentów naczyniowych w układzie sercowo-naczyniowym może być wykonywany podczas badania nazywanego koronarografią. Jakie rodzaje stentów wyróżniamy? Czy zabieg wiąże się z dużym ryzykiem wystąpienia powikłań? Na te pytania odpowiadamy w poniższym artykule.
Co to jest stent?
Stent jest niewielką rurką wszczepianą do zwężonych za sprawą miażdżycy naczyń krwionośnych. Założenie stentu kardiologicznego umożliwia przywrócenie w nich prawidłowego przepływu krwi. Najczęściej stenty stosuje się u pacjentów z chorobą wieńcową serca.
Wskazania do wszczepienia stentu
Wskazaniami do wykonania zabiegu wszczepienia stentu są przede wszystkim:
- choroba wieńcowa (stenty zakładane są do zwężonych naczyń krwionośnych serca),
- dusznica bolesna (występuje, gdy pacjent na skutek niedokrwienia serca odczuwa ból w okolicy mostka i duszności),
- zawał serca (angioplastyka ze wszczepieniem stentu wykonywana jest jako leczenie w nagłych wypadkach zaburzonego przepływu krwi przez serce).
Rodzaje stentów
Wyróżnia się 3 podstawowe rodzaje stentów:
- stenty klasyczne metalowe BMS nazywane stentgraftami metalowymi;
- stenty nasączone lekami DES nazywane stentami naczyniowymi, które uwalniają leki, a tymi lekami są: sirolimus, ewerolimus, heparyna;
- stenty bioresorbowalne BVS, które same się wchłaniają i są biodegradowalne.
Angioplastyka – zabieg wszczepienia stentów
W czasie zabiegu wszczepienia stentu – angioplastyce – używany jest niewielki balonik, który pozwala odpowiednio ulokować rurkę. Cewkę (która zakończona jest balonikiem) lekarz wprowadza do tętnicy – balonik wtedy rozpręża się, a cewka zostaje usunięta. Wtedy też stent zostaje odpowiednio ulokowany, a blaszka miażdżycowa, która wcześniej uniemożliwiała właściwy przepływ krwi, zostaje zgnieciona i w taki oto sposób naczynie krwionośne staje się drożne.
Czasami wszczepienie stentów kardiologicznych odbywa się w podczas koronarografii. Koronarografia stanowi badanie inwazyjne, w którym oceniany jest stan naczyń krwionośnych serca. W niektórych przypadkach, gdy w czasie tego zabiegu zostanie zaobserwowane istotne zwężenie, od razu przeprowadza się leczenie zmienionego chorobowo naczynia – zakładając w tym miejscu stent.
Cały zabieg trwa od 30 do 2 godzin minut. Po zabiegu nie ma żadnych restrykcyjnych zaleceń. Należy jedynie przebywać w pozycji leżącej i przez kilka godzin nie przyjmować płynów ani pokarmów. Po angioplastyce pacjent może otrzymać zwolnienie lekarskie. Czas trwania zwolnienia po wszczepieniu stentów zależy od stanu zdrowia, zwykle po 7 dniach od zabiegu wykonywanego w trybie planowym można już wrócić do pracy. Przyjmuje się, że rekonwalescencja po zawale serca trwa natomiast na ogół około 30 dni.
Powikłania zabiegu wszczepienia stentu
Jak każdy zabieg, wszczepienie stentu może nieść za sobą ryzyko wystąpienia powikłań. Najczęściej pojawiające się komplikacje to:
- uwidocznienie krwiaków i tętniaków;
- bóle głowy;
- wahania ciśnienia;
- nudności;
- krwawienie;
- zakrzepica;
- uszkodzenie tętnicy;
- zapalenie naczyń;
- przewlekłe zamknięcie tętnicy wieńcowej;
- pęknięcie stentu,
- restenoza – nawrót zwężenia w poddanej zabiegowi tętnicy.
Wszczepienie stentów określa się jako minimalnie inwazyjną formę leczenia, a ryzyko wystąpienia poważnych powikłań ocenia się jako niskie u większości pacjentów. Komplikacje pojawiają się częściej u pacjentów w zaawansowanym wieku i osób z chorobami nerek. Sytuacje, gdy zabieg przeprowadza się nagłych przypadkach oraz gdy zablokowane jest więcej niż jedno naczynie także wiążą się z wyższym ryzykiem rozwoju powikłań.
Życie po założeniu stentu
Jakie zmiany w stylu życia należy wprowadzić po zabiegu założenia stentu? Stosowanie poniższych zasad może zwiększyć prawdopodobieństwo, że leczenie okaże się skuteczne na długi czas:
- zaprzestanie palenia papierosów (jeżeli to robisz),
- modyfikacja diety – zmniejszenie ilości spożywanej soli i nasyconych kwasów tłuszczowych (obecnych m.in. w maśle, pełnotłustym nabiale, tłustym mięsie, słodyczach),
- regularne podejmowanie aktywności fizycznej,
- redukcja masy ciała u osób z nawagą lub otyłością.
Bibliografia:
- National Health Service (2018) Coronary angioplasty and stent insertion.
