Dermatoskopia jest nieinwazyjnym, krótkim badaniem, dzięki któremu dermatolog może ocenić, czy zmiany na skórze mają złośliwy charakter. Wykonuje się ją za pomocą specjalnego urządzenia – dermatoskopu. Test ma szczególne znaczenie w diagnostyce czerniaka złośliwego.
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
Czerniak złośliwy jest chorobą nowotworową skóry i błon śluzowych, który wywodzi się z komórek barwnikowych (melanocytów). Jego objawem są znamiona barwnikowe na skórze o nieregularnym i asymetrycznym kształcie. Do czynników ryzyka należą: jasna karnacja, ekspozycja na promieniowanie słoneczne, korzystanie z solarium i predyspozycje genetyczne. Czerniak zajmuje 15. miejsce wśród najczęściej rozpoznawanych nowotworów złośliwych u kobiet i mężczyzn, a z roku na rok odnotowuje się coraz większą zachorowalność. Wczesne wykrycie nowotworu jest możliwe dzięki badaniu, jakim jest dermatoskopia.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Co to jest dermatoskopia?
Dermatoskopia (dermoskopia) to nieinwazyjne i całkowicie bezbolesne badanie wykorzystywane w diagnostyce chorób nowotworowych skóry. Polega na obserwacji i ocenie zmian skórnych oraz znamion barwnikowych (pieprzyków) występujących na ciele. Test jest prosty, nie wymaga wcześniejszego przygotowania i trwa zaledwie kilka minut. Przeprowadza się go w gabinecie lekarskim w poradni dermatologicznej.
Badanie wykonuje się za pomocą dermatoskopu. To niewielkie urządzenie, które ma powiększający układ optyczny (10–20 razy) oraz źródło światła. Przystawia się je do skóry, co pozwala na dokładne obejrzenie zmian i pieprzyków. Niektóre dermatoskopy mogą zostać połączone z urządzeniem cyfrowym, dzięki czemu możliwa jest rejestracja obserwowanego obrazu i odtworzenie go na ekranie komputera. Jest to nowoczesna wersja badania – dermatoskopia cyfrowa.
Jak wygląda badanie dermatoskopowe?
Dermatoskopię przeprowadza się podczas wizyty w poradni dermatologicznej. Lekarz zbiera od pacjenta dokładny wywiad. Pytania dotyczą narażenia na czynniki ryzyka wystąpienia czerniaka złośliwego, zmian na skórze, które wzbudzają niepokój. Istotne jest, czy w ostatnim czasie:
- zmieniła się barwa, kształt, wielkość zmiany,
- pojawił się świąd lub ból w obrębie zmiany,
- wystąpiło krwawienie,
- zmiana ulega owrzodzeniu.
Następnie lekarz nakłada na skórę żel, który likwiduje refleksy świetlne i za pomocą dermatoskopu ogląda zmiany skórne i znamiona barwnikowe. Dzięki odpowiedniemu oświetleniu i powiększeniu uzyskuje dokładny obraz głębszych struktur pieprzyka. Analiza umożliwia wczesne wykrycie czerniaka złośliwego oraz różnicowanie zmian. Dermatolog zwraca szczególną uwagę na ich asymetrię, barwę, kształt, rozmiar i powierzchnię (smugi, czarne kropki, siatki pigmentu).
Jeżeli wykonywana była dermatoskopia cyfrowa, uzyskany obraz można porównać z poprzednim badaniem lub dodatkowo go powiększyć (nawet 70 razy). Dodatkowo możliwa jest komputerowa analiza algebraiczna zmiany skórnej za pomocą specjalistycznego oprogramowania i obliczenie wskaźnika prawdopodobieństwa jej złośliwości.
Po dokonaniu oceny lekarz dokładnie opisuje badaną zmianę oraz określa, czy jest łagodna, czy istnieje prawdopodobieństwo jej złośliwości. Może zalecić jej wycięcie i poddanie badaniu histopatologicznemu.
Zobacz także
Wskazania do dermatoskopii
Badanie dermatoskopowe powinno być wykonywane kontrolnie raz w roku (w okresie jesienno-zimowym) przez każdą osobę. Ma to duże znaczenie profilaktyczne, ponieważ dermatoskopia jest czułym i wiarygodnym testem. Należy poddać mu się także w każdym przypadku nagłego pojawienia się niepokojącej zmiany.
Natomiast pacjenci, którzy znajdują się w podwyższonej grupie ryzyka, powinni wykonywać dermatoskopię raz na pół roku. Są to osoby:
- mające piegi lub różnego rodzaju znamiona,
- opalające się słabo lub wcale,
- o jasnej karnacji,
- poddające się często naświetlaniu promieniami słonecznymi,
- uczęszczające do solarium,
- których bliscy chorowali na czerniaka.
Za pomocą dermatoskopii dokonuje się także oceny naczyniaków, brodawek, trzonu włosa i łożyska naczyniowego obrąbka naskórkowego paznokcia w kolagenozach (chorobach tkanki łącznej) oraz identyfikacji świerzbowca.
Interpretacja wyników dermatoskopii
Ocena zmiany barwnikowej na skórze za pomocą badania dermatoskopowego przebiega zgodnie z ustalonymi normami. Jedną z metod jest skala ABCD(E), która przedstawia się następująco:
- A – zmiana jest asymetryczna,
- B – zmiana ma nieregularne, poszarpane lub pogrubione brzegi,
- C – kolor zmiany jest niejednolity i nierównomiernie rozłożony,
- D – średnica zmiany przekracza 5 mm,
- E – znamię ulega przekształceniom i zmianom w czasie.
Czułość dermatoskopii wynosi 95%. Uważa się jednak, że powinna być ona jedynie uzupełnieniem badania klinicznego, a nie jedyną metodą diagnostyczną.
Najnowsze w naszym serwisie
Fokomelia – przyczyny, objawy, leczenie i rokowania. Co warto wiedzieć o tej chorobie?
Białe plamy na paznokciach – co oznaczają i jak się ich pozbyć?
Amylaza w moczu – kiedy jej poziom powinien wzbudzić niepokój?
Ultrafiolet, czyli promieniowanie ultrafioletowe – zastosowanie, szkodliwość
Udostępnij
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Są wyrafinowanymi myśliwymi, którzy w wymyślny sposób uśmiercają swoje ofiary. Czy grzyby mogą uratować świat?
Uważano, że ich przyczyną może być smutek, post, a nawet ciąża. Jak kiedyś leczono galopujące suchoty, czyli gruźlicę
„Neurolog uznał, że nie mam zespołu Tourette’a, bo nie mam tiku przeklinania, który dotyczy 10 proc. chorych” – mówi Piotr, który z zaburzeniem tym żyje od 25 lat
