Choreoterapia i DMT

Terapię tańcem po raz pierwszy zastosowała w latach 40. XX wieku tancerka Marian Chace, pracując z chorymi na schizofrenię, którzy z powodu trudności w ekspresji werbalnej nie mogli korzystać z psychoterapii. Z czasem z tej metody wyłoniły się dwa nurty – psychoterapia tańcem i ruchem (DMT) oraz taniec terapeutyczny, zwany choreoterapią.

Od terapeuty DMT wymaga się ukończenia kompleksowego podyplomowego szkolenia obejmującego terapię własną, staż, praktykę kliniczną i superwizję (pracę z nadzorem innego terapeuty). Tymczasem choreoterapeuta jest często nauczycielem tańca lub tancerzem, który przeszedł krótsze, często dwuletnie szkolenie lub serię warsztatów psychoterapii.

Choreoterapia i DMT – główne założenia

Słynny austriacki psychiatra Wilhelm Reich zauważył, że mięśnie i układ kostny gromadzą nasze życiowe doświadczenia. By uniknąć cierpienia, ciało tworzy mechanizmy obronne, które blokują przepływ energii witalnej lub ją rozpraszają. To prowadzi do bezsilności i pozbawia chęci do życia. Długotrwała blokada energii w mięśniach powoduje zniekształcenie ciała oraz pozbawia płynności ruchów i wdzięku. Taką sztywność Reich nazwał „zbroją mięśniową”. Zadaniem choreoterapeutów i terapeutów DMT jest jej rozluźnienie.

Choreoterapia i DMT – cele i efekty

W tzw. kulturach prymitywnych podczas rytuałów przejścia i ważniejszych doświadczeń życiowych członków społeczności taniec pomagał przezwyciężyć lęk przed nieznanym. Dostarczał przewidywalnego doświadczenia w chwilach niepewności, zmniejszając lęk przed zmianą. Dziś, zastosowany w terapii, pełni podobną funkcję.

Głównym celem choreoterapii i DMT jest korekta zaburzeń psychomotorycznych, a w konsekwencji poprawa jakości życia, koordynacji ruchowej i płynności ruchów. Pacjent jest bardziej witalny, rozluźniony, ma więcej wdzięku i energii. Taniec obniża poziom lęku przed ludźmi, ułatwia kontakt z nimi, uczy współpracy, prowadzenia oraz podążania za innymi. Terapia wspiera resocjalizację, buduje poczucie wspólnoty i solidarności. Terapeuci tańcem stosują m.in. taniec klasyczny, tańce ludowe, narodowe, towarzyskie. Każdy typ ruchu pełni określone funkcje i pomaga w osiągnięciu innych celów. Np. taniec w kręgu wzmacnia poczucie bezpieczeństwa, taniec w parach zachęca do przełamania oporu w kontakcie z płcią przeciwną. Natomiast np. grecki „taniec byka” może pomóc poczuć siłę fizyczną, determinację i odwagę. Niektóre typy tańca (np. w kręgu lub w parach) są dobrym treningiem dla pacjentów mających trudności z zaakceptowaniem norm społecznych i dostosowaniem się do ogółu.

Choreoterapia i DMT – dla kogo?

Choreoterapia jest wykorzystywana w terapii pacjentów chorych psychicznie, w pracy z osobami niepełnosprawnymi umysłowo oraz fizycznie, a także w pedagogice specjalnej. Bywa formą profilaktyki w szkołach, służy też aktywizacji osób starszych.

Choreoterapia i DMT – ograniczenia

Istotne jest, by terapeuta odbył gruntowne przeszkolenie w różnych technikach tańca i pracy z ciałem, a szczególnie by znał własne preferencje ruchowe i zdawał sobie z nich sprawę. W przeciwnym razie poprzez dobór muzyki i ćwiczeń może nieświadomie narzucać je pacjentom.

Choreoterapia i DMT – metoda

Terapeuta stosuje różne typy ruchu. Oprócz tańca mogą to być ćwiczenia muzyczno-ruchowe i improwizacje ruchowe do wybranej muzyki. Choreoterapię prowadzi się w dużych grupach, nawet do 30 osób. W DMT często pracuje się indywidualnie, zaś w terapii grupowej bierze udział 8–10 osób. Choreoterapia nie skupia się na relacji pacjent – terapeuta, więc nie wymaga superwizji (nadzoru terapeuty przez innego specjalistę, koniecznego przy innych typach psychoterapii).

Choreoterapia i DMT – czas

Jest określany indywidualnie. Terapia może przynieść szybkie, wręcz przełomowe efekty już po kilku sesjach. Może też trwać wiele miesięcy, zależnie od potrzeb pacjenta.