Refrakcja oka - czym jest i jakie zaburzenia mogą się z nią wiązać?

Sama refrakcja to inaczej załamanie światła. Dochodzi również do tego w ludzkim oku, wtedy jest mowa o refrakcji oka. Dzieje się tak, gdy do oka trafia światło i zostaje skupione w taki sposób, aby trafić do siatkówki i dać widoczny obraz tego, na co się patrzy. Prawidłowe widzenie jest efektem przecięcia się promieni świetlnych dokładnie na siatkówce, która wyściela tylną część oka. Z kolei sama siatkówka jest światłoczułą warstwą komórek nerwowych, która przetwarza światło na sygnały nerwowe i właśnie dzięki temu człowiek widzi.

Jednak może zdarzyć się tak, że mechanizm refrakcji oka będzie zaburzony i wtedy pojawiają się wady wzroku.

Refrakcja oka – wady wzroku

Za prawidłowe i ostre widzenie odpowiada refrakcja oraz akomodacja oka. Wadliwe działanie którejś z nich powoduje wady wzroku, a tymi najważniejszymi są:

nadwzroczność, czyli dalekowzroczność: wada polega na tym, że siatkówka jest za blisko soczewki oraz rogówki i przez to promienie świetlne nie przecinają się i nie powstaje ostry obraz
krótkowzroczność: wada polega na niewłaściwej budowie oka i przez to promienie świetlne zbiegają się przed siatkówką
astygmatyzm, czyli niezborność; to wada wzroku, w której przez zaburzoną symetrię oka promienie światła załamują się inaczej w pionie niż w poziomie, a przez to powstaje rozmycie obrazu w jedną stronę i zniekształcenie widzenia
starczowzroczność, czyli po prostu spadek zdolność soczewki do akomodacji, co jest spowodowane utratą jej elastyczność, a to z kolei następuje z wiekiem.

Refrakcja oka – badanie

Do badania refrakcji oka najczęściej używa się standardowych metod, czyli np. tablic z różną wielkością liter. Tablicę ogląda się jednym okiem i z różnych odległości. Jeśli zostanie wykryta wada, to badanie powtarza się, aby dobrać odpowiednie szkła. Kolejną metodą jest użycie autorefraktometru, czyli urządzenia, które bada wszystko komputerowo. Jest to nowoczesna metoda stosowana już w wielu gabinetach.

Refrakcja oka – leczenie wad

Najbardziej znaną wszystkim metodą walczenia z wadami jest korekcja poprzez użycie i dobranie odpowiednich szkieł, dzięki którym światło będzie odpowiednio skupiało się na soczewce. A wybór szkieł jest następujący:

w przypadku krótkowzroczności stosuje się szkła rozpraszające
w przypadku nadwzroczności stosuje się szkła skupiające
w przypadku dodatkowo pojawiające się astygmatyzmu stosuje się soczewki toryczne o nieregularnej grubości korygującej zaburzenia symetrii oka
przy starczowzroczności stosuje się okulary do czytania, aby zwiększyć komfort widzenia.

Popularne jest również stosowanie szkieł kontaktowych, które wymagają odpowiedniej higieny i przestrzegania zasad ich noszenia. Dla wielu osób soczewki są wygodniejszą opcją na co dzień, np. ze względów wykonywanej pracy.

Istnieje też możliwość trwałej korekty wad refrakcji i wykonuje się to zazwyczaj przy użyciu lasera, ale jest to już metoda, która wymaga ingerencji chirurgicznej i zabiegu, do którego trzeba zostać odpowiednio zdiagnozowanym.