Przejdź do treści

WZW typu C – objawy i leczenie. Jak się można zarazić?

WZW typu C – objawy i leczenie. Jak się można zarazić? Istock.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

WZW typu C to choroba zakaźna wywołana przez wirusa Hepatitis C Virus (HCV). Określana jest również jako „wirusowe zapalenie wątroby typu C” bądź „żółtaczka typu C”. Często rozwój choroby doprowadza do trwałego uszkodzenia wątroby. Mimo że nie istnieją jeszcze szczepienia ochronne pozwalające jej zapobiec, medycyna pozwala na wyleczenie blisko 90 proc. zakażonych.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C – co to za choroba?

WZW typu C to choroba wywoływana przez wirusa Hepatitis C Virus (HCV).  To stosunkowo młody, a zarazem bardzo groźny wirus, zidentyfikowany w 1989 r. Doprowadza on do uszkodzenia komórek w miąższu wątroby. Występuje on w 6 genotypach, co jest dużym utrudnieniem podczas leczenia.

Na świecie na WZW C choruje ponad 170 milionów osób. W Polsce jest ich blisko 700 tysięcy. Co roku diagnozuje się średnio 2 tysiące nowych zachorowań. U nas chorują najczęściej dorośli, głównie na podtyp genotypu 1, który jest oporny na leczenie lekami przeciwwirusowymi. Mimo to udaje się wyleczyć około 90 proc. zakażonych. Jednocześnie aż 97 proc. chorych nie wie w ogóle o istnieniu choroby – wynika to właśnie głównie z tego, że wirusa rozpoznano dopiero niedawno. Jedynie 10 proc. pacjentów ma świadomość bycia chorym na WZW C.

 

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

BESTSELLER
Odporność, Good Aging
Naturell Selen Organiczny 200 µg, 365 tabletek
73,00 zł
Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
Odporność
Naturell Czosnek Max Bezzapachowy, 90 kapsułek
17,39 zł
Odporność, Energia, Beauty
Naturell Witamina B Complex Vegan, 180 tabletek
79,99 zł
Odporność
Naturell Omega-3 1000 mg, 120 kaps
54,90 zł
kobieta w kuchni

Wirusowe zapalenie wątroby typu C – przyczyny

Wirusem Hepatitis C Virus (HCV) można zarazić się w szpitalu, podczas zabiegu operacyjnego, przetaczania krwi, a nawet w tak powszechnych sytuacjach jak zabieg kosmetyczny czy manicure. Wirus ten zakaża drogą krwiopochodną. Gdy dostanie się organizmu, a nie zostanie w porę rozpoznany, może doprowadzić do marskości, a nawet raka.

Najczęściej przenosi się on przez kontakt z krwią osoby chorej lub z przedmiotami, na których znalazła się jej krew. Czasami można się zarazić wirusem także poprzez niezabezpieczone kontakty seksualne.

Szczególnie narażone na zachorowanie na WZW C są osoby:

  • pracujące w służbie zdrowia;
  • zażywające narkotyki i korzystające z igieł wielokrotnego użytku;
  • które mają lub miały przeprowadzoną transfuzję krwi;
  • które uprawiają przygodny seks i często zmieniają partnerów;
  • chore na hemofilię, które mają częsty kontakt z krwią;
  • mające bliski kontakt z osobami chorymi na wirusowe zapalenie wątroby typu C;
  • dializowane;
  • zakażone wirusem HIV;
  • z osłabionym układem immunologicznym.

Narażone na zachorowanie są też dzieci matek, które były nosicielkami wirusa, oraz płody w łonach chorych mam. Wirus może przenieść się na dziecko w okresie ciąży. Przyszła mama musi być pod stałą opieką lekarza. Osoby znajdujące się w grupie ryzyka powinny też raz na kilka miesięcy wykonywać badania laboratoryjne, żeby sprawdzić, czy na pewno są zdrowe.

Żółtaczką typu C zarazić się można również poprzez:

  • drobny zabieg medyczny, np. zastrzyk, pobranie krwi, usunięcie znamienia;
  • transfuzję krwi, zwłaszcza przed rokiem 1993;
  • operacje;
  • dializę nerek;
  • zabieg stomatologiczny;
  • zabieg kosmetyczny z użyciem cążek, nożyczek;
  • przekłuwanie uszu lub innych części ciała, wykonywanie tatuaży;
  • wstrzykiwanie narkotyku;
  • wypadki, bójki, sporty kontaktowe, np. boks, judo;
  • korzystanie ze wspólnej maszynki do golenia, szczoteczki do zębów lub innych przyborów, które mogą być zakażone wirusem.

Ryzyko zakażenia HCV jest minimalne przy kontaktach seksualnych z jednym partnerem. Zwiększa się ono jednak wtedy, gdy w obrębie narządów rodnych, odbytu lub jamy ustnej występują stany zapalne skóry i błon śluzowych. Ryzyko zarażenia się jest większe również wtedy, gdy dochodzi do praktyk sadomasochistycznych – wówczas łatwiej o uszkodzenie naskórka i błony śluzowej. Do zakażenia wirusem HCV dochodzi jednak rzadziej niż w przypadku wirusa HBV, który wywołuje wirusowe zapalenie wątroby typu B.

Najłatwiej jest się zarazić wirusem w placówkach medycznych, które nie spełniają wysokich standardów higieny. Zdarza się, że w niektórych miejscach nie sterylizuje się odpowiednio np. lamp do utwardzania plomb dentystycznych lub nie wymienia się przy każdym pacjencie rękawiczek lekarskich. W innego rodzaju gabinetach zapomina się z kolei czasem o wymianie igieł do akupunktury.

Nie można się zarazić wirusem HCV z kolei poprzez:

  • trzymanie partnera lub dziecka za rękę;
  • kichanie lub kaszel;
  • korzystanie z tej samej toalety, co chora osoba;
  • wspólne zabawy.

Osoba chora na WZW C powinna jednak pamiętać, aby w razie jakichkolwiek skaleczeń odpowiednio opatrywać swoje rany i dezynfekować otarcia. Obecnie w szpitalach leżą głównie pacjenci z wirusowym zapaleniem wątroby typu C, którym przetaczano krew ponad 10-15 lat temu. Współcześnie w większości placówek medycznych obowiązują, na szczęście, inne procedury, co z kolei minimalizuje ryzyko zarażenia się WZW C.

unsplash.com

Wirusowe zapalenie wątroby typu C – objawy

We wczesnej fazie, czyli od 2 tygodni do 6 miesięcy od zakażenia, wirus HCV może objawić się w postaci ostrego zapalenia wątroby. Wówczas odnotowuje się u chorego takie następujące symptomy:

  • chroniczne zmęczenie i osłabienie;
  • uporczywa senność;
  • gorączka i stany podgorączkowe;
  • zażółcenie powłok skórnych i białek oczu;
  • bóle mięśni i stawów;
  • brak apetytu;
  • nudności i wymioty;
  • wzdęcia;
  • chudnięcie;
  • świąd skóry;
  • depresja;
  • powiększenie śledziony i wątroby.

Warto jednak zaznaczyć, że wszystkie powyższe objawy występują jedynie u około 20 proc. chorych. Żółtaczka typu C w 80 proc. przypadków przyjmuje po pewnym czasie formę przewlekłą – często jednak długo rozwija się, nie dając żadnych objawów, co czyni ją bardzo niebezpieczną. Osoby chore nie zdają sobie sprawy z zaistniałego zagrożenia, a o chorobie dowiadują się podczas wykonywania kontrolnych badań diagnostycznych. W tym czasie wirus może poczynić poważne szkody w organizmie. Jego namnażanie powoduje uszkodzenie hepatocytów, które są komórkami wątroby.

Przy WZW C objawy mogą się pojawić nawet po kilkunastu latach od momentu zakażenia. Zazwyczaj są to: złe samopoczucie i dolegliwości bólowe mięśni i stawów. Czasem występują również objawy skórne WZW C, w postaci uporczywego świądu, będącego sygnałem zbliżającej się cholestazy (żółtaczki w połączeniu ze świądem).

W zaawansowanym stadium główne objawy WZW C to:

  • światłowstręt (porfiria);
  • małopłytkowość (trombocytopenia);
  • limfocytowe zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto);
  • kłębuszkowe zapalenie nerek.

U niektórych pacjentów objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C manifestują się w postaci polineuropatii obwodowych, zaburzeń czucia oraz stanów otępiennych.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C – diagnostyka

Wirusowe zapalenie wątroby typu C zwykle wykrywane jest najczęściej przypadkowo, co sprawia, że wiele osób nie zdaje sobie sprawy z niebezpieczeństwa. Do zakażenia dochodzi tą samą drogą, co w przypadku wirusa HBV.

Rozpoznanie WZW C rozpoczyna się od wywiadu ogólnego oraz zlecenia badań laboratoryjnych i obrazowych. Choremu pobiera się krew na miano przeciwciał anty-HCV i morfologię. Potwierdzenie zakażenia uzyskuje się wykonując badania poziomów enzymów wątrobowych (AlAT i AspAT: norma – poniżej 40 IU/l) i bilirubiny (norma – 0,2–1,0 mg/dl (3,4–17 umol/l). Przypadki wirusowego zapalenia wątroby obowiązkowo zgłasza się, rejestruje i leczy w szpitalu.

Pacjent z podejrzeniem WZW typu C powinien wykonać również ultrasonografię jamy brzusznej (USG). U osób, u których wątroba jest mocno powiększona i ulega powolnemu zwłóknieniu, konieczna jest biopsja – dzięki niej można określić genotyp wirusa i odpowiednio zaplanować terapię. Pobrane podczas zabiegu tkanki są badane pod mikroskopem. Przy żółtaczce typu C leczenie jest uzależnione od wyników tych badań. W przypadku braku podjęcia leczenia wirus może doprowadzić do marskości wątroby, czego konsekwencją może być przeszczep. Z marskości może powstać nowotwór, który zmniejsza szansę na przeżycie.

Badanie w kierunku HCV – ile kosztuje, kto powinien się przebadać?

Cena badania na obecność przeciwciał anty-HCV mieści się w przedziale 25-50 zł. Jeżeli chcesz jednak otrzymać wyniki badania potwierdzającego zakażenie (HCV RNA), musisz zapłacić około 200 zł. Czas oczekiwania na wyniki zależy od danego laboratorium, jednak zazwyczaj czeka się do kilku dni. Ważne jest to, że badanie w kierunku HCV można wykonać w niemal każdej przychodni.

Lekarze zalecają, aby każdy raz w życiu przetestował się w kierunku HCV, a przede wszystkim osoby, które w przeszłości miały częsty kontakt z placówkami opieki zdrowotnej, choćby przez hospitalizację czy w poradni.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C – leczenie

W porównaniu z żółtaczką typu B, leczenie WZW C nie jest jasno sprecyzowane. Pacjentom podaje się środki przeciwwirusowe, ale moment terapii jest kwestią sporną. Nadal nie wiadomo, w którym momencie powinno się rozpocząć leczenie.

W terapii żółtaczki typu C zastosowanie ma interferon alfa, w połączeniu z rybawiryną. Leczenie trwa kilkanaście tygodni. Decyzję o jego zakończeniu podejmuje lekarz prowadzący, o ile uzna terapię za wystarczającą. Na rynku farmaceutycznym dostępne są preparaty, które nie zawierają interferonu. W składzie mają za to ombitasvir, paritaprevir i ritonavir. Terapia z wykorzystaniem ich jest skuteczniejsza i nie przynosi tylu działań niepożądanych, co leczenie interferonem. Dzięki nim wyleczono blisko 90 proc. zakażonych. Leczenie WZW C polega również na stosowaniu diety (beztłuszczowej, niskobiałkowej), odpoczynku, unikaniu wysiłku fizycznego i psychicznego oraz wszelkich używek.

W przypadku stwierdzenia choroby, zapobieganie jej rozprzestrzenianiu się polega na odkażaniu przedmiotów, z którymi chory miał styczność, a osobom, które miały kontakt z chorym podaje się gamma-globulinę ludzką, w celu zwiększenia odporności.

Zielona herbata / rawpixel

Wirusowe zapalenie wątroby typu C – powikłania

Najpoważniejszym powikłanie wirusowego zapalenia wątroby typu C u osób przewlekle zakażonych jest marskość wątroby. Zwłóknienie tego narządu na skutek rozwoju procesu zapalnego następuje po ok. 20–30 latach od zakażenia. Może to doprowadzić do  niewydolności wątroby, która – nieleczona – doprowadzi do śmierci. U pacjentów z marskością wątroby może także rozwinąć się rak wątroby, który nieleczony daje tylko 3 proc. szans na przeżycie 5 lat.

Ponadto u osób zakażonych HCV może także dojść do  zapalenia naczyń, neuropatii i zapalenia  kłębuszków nerkowych.

Źródła:

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430897/
  2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2803488/
  3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4450201/
  4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5718874/
  5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5838439/

Zobacz także

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Czym jest encefalopatia i jakie daje objawy?

Kobieta

Unikasz schabowego i alkoholu? Są jeszcze inne rzeczy, na które musisz uważać w trosce o swoją wątrobę

Dwie kobiety w laboratorium

Wykryto ognisko zakażeń śmiercionośnym wirusem. WHO zwołało pilne posiedzenie

„Koszyki sklepowe to temat rzeka”. Czym i jak się zarażamy mówi mikrobiolożka Magdalena Grudzień

Przeziębiona kobieta siedzi pod kocem

Apogeum zachorowań na grypę. Jeden objaw jest charakterystyczny dla obecnych zakażeń

Lekarka w szpitalu

Czeka nas nowa epidemia. Naukowcy ostrzegają przed groźną bakterią

Lekarz podczas operacji

Pierwszy taki przeszczep wątroby w Polsce. Rewolucyjna metoda zmniejsza ryzyko powikłań

Elastografia wątroby – nieinwazyjna i skuteczna biopsja. Kto powinien ją wykonać?

Szkarlatyna w Wielkiej Brytanii. Rodzice się boją, władze uspokajają

Dr Bartosz Szetela /fot. archiwum prywatne

Dr Bartosz Szetela: Oficjalne statystyki – tysiąc zdiagnozowanych kił, tysiąc zdiagnozowanych rzeżączek – należałoby pomnożyć razy 10 bądź 20

kobieta w kuchni

Nie boli, gdy cierpi. Jak w porę pomóc wątrobie?

Eksperymentalna szczepionka przeciw HIV wywołuje odpowiedź immunologiczną we wczesnych badaniach klinicznych. „To ważny krok naprzód”

Dziennikarka myślała, że przechodzi atak paniki, w rzeczywistości miała sepsę. Teraz ostrzega inne osoby, żeby nie bagatelizowały objawów

Dziennikarka myślała, że przechodzi atak paniki, w rzeczywistości miała sepsę. Teraz ostrzega inne osoby

wątroba

Przewlekła choroba, która niszczy ważny narząd. Czym jest marskość wątroby?

„Coraz częściej mamy do czynienia z gruźlicą lekooporną” – alarmuje pulmonolog lek. Anna Kazjaka-Olszewska i tłumaczy, dlaczego ta choroba jest wciąż groźna

Kobieta kaszle w łokieć

Rośnie liczba przypadków groźnej choroby zakaźnej. W Polsce odnotowano niemal 60-proc. wzrost

Strzykawki i fiolki do badania IGG przy boreliozie

Borelioza IgG – wyjaśniamy, jak interpretować wyniki badania

Czym możesz zarazić się od swojego zwierzaka i czym on może zarazić się od ciebie. „Powszechne przekonanie, że psia ślina wyleczy ludzką ranę, jest mitem”

Choroby przenoszone drogą płciową są obecnie „poza kontrolą”. Liczba zarażonych osób nieustannie rośnie / pexels

Choroby przenoszone drogą płciową są obecnie „poza kontrolą”. Liczba zarażonych osób nieustannie rośnie

Nie ma leku i szczepionek na małpią ospę

W szpitalach nie ma leku dla chorych na małpią ospę, brakuje też szczepionek dla lekarzy. Rzecznik Praw Lekarza apeluje do ministra

WHO ogłosiło epidemię cholery w Syrii. Zakażonych jest już niemal 1000 osób, 8 nie żyje

WHO ogłosiło epidemię cholery w Syrii. Zakażonych jest już niemal 1000 osób, 8 nie żyje

Szczepionka

Wirus polio wykryty w kolejnych próbkach ścieków. „Na każdy zaobserwowany przypadek paraliżu mogą przypadać setki innych zarażonych osób”

"Mimo znacznego postępu tężec wciąż zbiera śmiertelne żniwo na świecie"- podkreśla lek. Małgorzata Ponikowska i apeluje, żeby nie ignorować nawet małych ran

„Mimo znacznego postępu, tężec wciąż zbiera śmiertelne żniwo na świecie”- podkreśla lek. Małgorzata Ponikowska i apeluje, żeby nie ignorować nawet małych ran

Coraz więcej przypadków tropikalnego wirusa. Przez Gorączkę Zachodniego Nilu zmarło już 13 osób / istock

Coraz więcej przypadków tropikalnego wirusa. Tylko we Włoszech przez Gorączkę Zachodniego Nilu zmarło już 13 osób

×