Przejdź do treści

Czym jest scyntygrafia nerek? Jak przebiega badanie? Skutki uboczne oraz interpretacja wyników

Lekarz stoi z kartką przedstawiającą nerki
Davizro Photography/AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Scyntygrafia nerek to badanie obrazowe, które przeprowadza się z użyciem radioaktywnych izotopów. Są one wyłapywane przez nerki, tam przechodzą przemianę i wydalane są z moczem. Badanie scyntygraficzne nerek pozwala ocenić ich budowę oraz funkcjonowanie. Procedura jest bezpieczna.

Nerki wchodzą w skład układu moczowego organizmu. Są narządem parzystym i zlokalizowane są w jamie brzusznej, w jej przykręgosłupowej części, na wysokości lędźwiowej. Są one swojego rodzaju „oczyszczalnią”, odpowiadającą za pozbywanie się z organizmu nadmiaru wody i wielu szkodliwych produktów przemiany materii. Ich prawidłowe funkcjonowanie odpowiada za dobrostan organizmu. Istnieje wiele badań, które umożliwiają ocenę nerek. Mogą być wykonywane ultrasonografia (USG) czy tomografia komputerowa (TK).

układ krwionośny / Fot. Spectral-Design / stock.adobe.com

Jakie są wskazania do scyntygrafii nerek? Jakie choroby możemy wykryć dzięki badaniu?

Jednym z badań, które ocenia nie tylko morfologię, ale funkcjonowanie narządu, jest scyntygrafia nerek. Jest to badanie z użyciem radioaktywnych izotopów. Wykonywana jest scyntygrafia statyczna nerek, jednakże zdecydowanie bardziej przydatnym badaniem jest scyntygrafia dynamiczna nerek (renoscyntygrafia), której zadaniem jest nie tylko ocena miąższu nerek, ale również ich funkcjonowania i nieprawidłowości. Badanie stosowane jest na całym świecie i traktowane jako procedura bezpieczna. Scyntygrafia dynamiczna nerek pozwala oszacować działanie każdej z nich. Analizowana jest funkcja wydzielnicza i wydalnicza nerek, co jednoczasowo pozwala sprawdzić funkcjonowanie moczowodów i pęcherza moczowego. Scyntygrafia informuje także o ukrwieniu nerek i wadach anatomicznych dotyczących ich budowy i położenia. Prawidłowe wydalanie przez nerki w scyntygrafii określane jest w stosunku do czasu. Nerki wychwytują izotop, ulega on rozpadowi i następnie jest wydalany. To pozwala oceniać przesączanie kłębuszkowe (GFR), które obrazowane jest w postaci krzywych renograficznych. Renoscyntygrafia jest badaniem bezpiecznym, które może być wykonywane wielokrotnie w życiu. Nie ma ograniczeń wiekowych, można wykonać scyntygrafię nerek u niemowląt z podejrzeniem wad rozwojowych w obrębie układu moczowego. Może być wykonywana scyntygrafia nerek u dzieci (np. w przypadku nefropatii zaporowej i w podejrzeniu cofania się moczu z moczowodów do pęcherza moczowego). W tych grupach wiekowych konieczna jest sedacja lub nawet znieczulenie ogólne, gdyż etapy badania wymagają nieruchomej pozycji. U dorosłych scyntygrafia nerek często jest wykonywana przy nadciśnieniu tętniczym, przy którym istnieje ryzyko chorób śródmiąższowych. Ponadto badanie jest zalecane w przypadku gruźlicy nerek i wielotorbielowatości nerek. Wskazaniami do badania są również przewlekłe choroby układu moczowego, stany zapalne, wady nerek. Scyntygrafia jest badaniem zalecanym przy monitorowaniu po zabiegach operacyjnych nerek.

Zobacz także

Badanie scyntygraficzne nerek – przygotowanie i przebieg

Badanie nie jest wykonywane na czczo, ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu – około 1 litr płynu na 30 minut przed badaniem. Konieczne jest założenie wkłucia dożylnego, przez które zostanie podany radioaktywny izotop – 99m-Tc-DTPA. Po jego rozpadzie za pomocą kamery gamma oceniana jest budowa i funkcja nerek. Badanie przeprowadza się w pozycji leżącej, trwa około 30 minut, ale jeżeli są wskazania do dokładniejszej oceny nerek, może wydłużyć się do 2–3 godzin. W czasie badania wykonywane są także zdjęcia rentgenowskie, które obrazują zachodzące w nerkach zmiany.

Wyniki badania i ich interpretacja

Badanie scyntygraficzne oceniają urolodzy lub nefrolodzy – zawsze konieczny jest do oceny specjalista. Ważne jest analizowanie badania w odniesieniu do objawów klinicznych. Sam otrzymany wynik scyntygrafii nie zawsze jest miarodajny i przeciwwskazane jest rozpoczynanie leczenia tylko na jego podstawie. Uzyskany wynik wraz z objawami klinicznymi pozwala odpowiedzieć na pytania dotyczące budowy i funkcjonowania nerek, a także wielu chorób śródmiąższowych i wynikających z zaburzeń ukrwienia.

Skutki uboczne badania scyntygrafii nerek

Historia badania scyntygraficznego jest dość długa i obejmuje ponad 50 lat. Dzięki długiemu użyciu jest to metoda bezpieczna, dobrze sprawdzona i w zasadzie pozbawiona skutków ubocznych. Może być wykonywana niemal u wszystkich. Wyjątek stanowią kobiety ciężarne oraz karmiące piersią. Przyjęto zasadę, że u kobiet w wieku rozrodczym powinno się ją wykonywać w trakcie pierwszych dziesięciu dni cyklu miesięcznego.

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.