Przejdź do treści

FT3 – norma, badanie, wyniki powyżej normy i FT3 za niskie

FT3 - norma, badanie, wyniki powyżej normy i FT3 za niskie Pexels.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

FT3, czyli wolna trójjodotyronina to wolna frakcja hormonu tarczycy trójjodotyroniny. Jest to aktywna biologicznie postać hormonu. Badanie FT3 wykonywane jest w celu oceny funkcji tarczycy oraz monitorowania skuteczności terapii chorób tarczycy. Jak interpretować wyniki tarczycy? FT3 podwyższone wskazuje na nadczynność tarczycy, a FT3 za niskie – na niedoczynność gruczołu tarczowego.

FT3 – co to jest?

FT3, czyli wolna trójjodotyronina to postać trójjodotyroniny niezwiązana z białkami. Trójjodotyronina i tyroksyna to hormony syntetyzowane w komórkach pęcherzykowych tarczycy. Tyroksyna jest hormonem syntetyzowanym wyłącznie przez tarczycę, natomiast trójjodotyronina powstaje zarówno w obrębie tarczycy, jak i w efekcie konwersji tyroksyny w tkankach obwodowych. Na drodze dejodynacji T4 w tkankach pozatarczycowych dochodzi do powstania T3 i większość trójjodotyroniny obecnej we krwi powstaje właśnie w ten sposób. Znikoma ilość trójjodotyroniny we krwi występuje w postaci wolnej, niezwiązanej z białkami, która jest aktywna biologicznie. Tylko około 0,3 proc. całkowitego stężenia T3 stanowi frakcja wolna, która może przenikać do wnętrza komórek i generować określone efekty biologiczne. Natomiast pozostała, przeważająca frakcja T3 związana jest z białkami – albuminami, prealbuminą oraz globuliną wiążącą tyroksynę TBG.

Rolą FT3 w organizmie jest przede wszystkim regulowanie temperatury ciała, podtrzymanie prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu, a także regulowanie przemian węglowodanowych i lipidowych.

Kiedy należy wykonać badanie FT3?

Oznaczenie poziomu FT3 we krwi wykonywane jest przy podejrzeniu chorób tarczycy – niedoczynności oraz nadczynności. Podejrzenie niedoczynności tarczycy może nasunąć występowanie takich objawów jak:

  • przyrost masy ciała,
  • zmęczenie i senność,
  • sucha skóra, łamliwe paznokcie, nadmiernie wypadające włosy,
  • zła tolerancja niskich temperatur,
  • spowolnienie akcji serca,
  • zaparcia.

Z kolei nadczynność tarczycy może prowadzić do pobudzenia i drażliwości, kołatania serca, bezsenności, utraty masy ciała, uderzeń gorąca, potliwości czy drżenia rąk.

Badanie FT3 może być wykonywane w celu diagnozowania wrodzonej niedoczynności tarczycy. Taka diagnostyka jest przeprowadzana u każdego noworodka. Kiedy jeszcze oznacza się FT3? Badanie wykonywane jest w celu monitorowania efektów leczenia chorób tarczycy.

badanie krwii

Jak przebiega badanie FT3?

Oznaczenie poziomu FT3 wykonywane jest w próbce krwi żylnej. Badanie FT3 powinno być wykonane na czczo. Na kilka dni przed badaniem konieczne jest zaprzestanie zażywania heparyny. Badanie zazwyczaj wykonywane jest łącznie z oznaczeniem poziomu FT4 oraz hormonu tyreotropowego TSH. Tylko wówczas możliwa jest pełna interpretacja badania FT3. Cena badania to około 22-25 zł.

FT3 – norma

Prawidłowy poziom wolnej trójjodotyroniny u dorosłych to 3,1-6,8 pmol/l. Normy dla dzieci są inne – u noworodków poziom FT3 mieści się w przedziale 2,7-9,7 pmol/l, u starszych dzieci FT3 przyjmuje następujące wartości:

  • do 3 m. ż. 3-9,28 pmol/l,
  • od 3 do 12 m. ż. 3,30-8,95 pmol/l,
  • od 1 do 6 r. ż. 3,69-8,46 pmol/l,
  • 6 – 11 r. ż. 3,88-8, 02 pmol/l,
  • 11 – 18 r. ż. 3,93-7,70 pmol/l.

Co może oznaczać FT3 podwyższone?

Zbyt wysoki poziom FT3 wskazuje na nadczynność tarczycy. Wówczas wysokie FT3 występuje z jednoczesnym obniżeniem stężenia TSH. Jeśli natomiast wynik TSH jest poniżej normy, a poziomFT3 pozostaje bez zmian – możliwe jest występowanie tzw. subklinicznej nadczynności tarczycy, niedającej jeszcze żadnych objawów klinicznych. Inne przyczyny podwyższonego FT3 to:

  • nowotwory tarczycy,
  • guzy przysadki wydzielające TSH,
  • leczenie heparyną,
  • stosowanie glikokortykosteroidów.

Niskie FT3 – co oznacza?

Obniżony poziom FT3 z wysokim stężeniem TSH wskazuje na niedoczynność tarczycy w przebiegu autoimmunologicznego zapalenia tarczycy lub infekcji tarczycy. Niskie FT3 może także wskazywać na niedobory jodu lub nieprawidłowe dawkowanie tyroksyny w celu leczenia chorób tarczycy.

FT3 u dziecka

Interpretacja poziomu FT3 u dziecka jest podobna, jak w przypadku dorosłych. Obniżony poziom FT3 wskazuje na niedoczynność tarczycy. A gdy pojawia się podwyższone FT3 u dziecka – co oznacza taki wynik? Wysokie FT3 świadczy o nadczynności tarczycy. Oczywiście – interpretując wyniki badania należy uwzględnić normy dla odpowiednich grup wiekowych.

Jak interpretować wyniki FT3 w ciąży?

Normy dla FT3 w poszczególnych trymestrach ciąży są następujące:

  • I trymestr 3,8-6,0 pmol/l,
  • II trymestr 3,2-5,5 pmol/l,
  • III trymestr 3,1-5 pmol/l.

Zmiany w poziomie FT3 mogą wynikać ze zmian w poziomie białek wiążących hormony tarczycy. Interpretacja badania FT3 pozostaje bez zmian, przy czym uwzględnić należy odpowiednie dla danego trymestru przedziały referencyjne.

 

Bibliografia:

  1. Pregnancy Ranges: Roche Reference Intervals for Children and Adults Elecsys Thyroid Tests, 2009

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.