się ten artykuł?
Niskie ciśnienie rozkurczowe nie jest co prawda tak powszechne jak nadciśnienie tętnicze, ale warto znać przyczyny i objawy dolegliwości. Niestety często jest bagatelizowane, ponieważ jego konsekwencje są zazwyczaj mniej dotkliwe w porównaniu do innych zaburzeń kardiologicznych i naczyniowych.
Niskie ciśnienie rozkurczowe jest objawem, który może być spowodowane wieloma przyczynami – czasem nie udaje się uchwycić żadnej konkretnej (jest to tzw. idiopatyczne niskie ciśnienie rozkurczowe). Najczęściej jest objawem fizjologicznym, ale zdarza się, że wywołuje je proces chorobowy.
Jak odczytać wartość ciśnienia?
Niskie ciśnienie rozkurczowe można zdiagnozować prawidłowo określając wartości ciśnienia. Na początku początku warto zapoznać się z przyjętymi normami tętniczego ciśnienia krwi. Pierwszą wartością przy pomiarze jest ciśnienie skurczowe, drugą jest ciśnienie rozkurczowe – zapisywane w następujący sposób: wartość ciśnienia skurczowego/wartość ciśnienia rozkurczowego. Prawidłowe wartości dla kobiet wynoszą od 90/60 mm Hg do 139/89 mm Hg. U mężczyzn dolna granica niskiego ciśnienia jest większa o 10, t.j. 100/70 mm Hg, górna pozostaje bez zmian.
Jeżeli wartości wynoszą poniżej norm, mówi się o niedociśnieniu tętniczym (hipotensji), a jeżeli ją przekraczają, diagnozowane jest nadciśnienie tętnicze (hipertensja). Warto dodać, że nie należy oceniać wartości ciśnienia po jednokrotnym pomiarze. Jeżeli wyniki nie znajdują się w zakresie norm to znaczy, że należy dokonać powtórnego pomiaru, najlepiej po dłuższym czasie i odpoczynku. Najlepszy wgląd uzyskuje się mierząc je codziennie o jednakowej porze.
Przyczyny niskiego ciśnienia
Do możliwych przyczyn niskiego, rozkurczowego ciśnienia tętniczego krwi zalicza się:
Warto również wiedzieć, że niskie ciśnienie może być efektem zaburzeń gospodarki hormonalnej. Izolowane niedociśnienie rozkurczowe (ciśnienie skurczowe pozostaje w zakresie normy w przeciwieństwie do rozkurczowego) może być wynikiem niedomykalność zastawki aortalnej serca. Często jednak nie udaje się uchwycić żadnej przyczyny, określa się je wtedy jako tzw. idiopatyczne niedociśnienie, które często może mieć podłoże genetyczne.
Niskie ciśnienie w ciąży jest oddzielnym tematem, ponieważ kobiety ciężarne z racji swojego stanu są bardziej narażone na takie czynniki jak odwodnienie, przegrzanie i niewydolność naczyniowa. Należy również dodać, że w ciąży następuje średni spadek ciśnienia o 10 mm Hg (najniższy ok. 24 tyg. ciąży).
Objawy niskiego ciśnienia
Jeżeli niskie ciśnienie nie wywołuje żadnych objawów to oznacza, że najprawdopodobniej nie należy się martwić. Ważne aby pamiętać, że symptomy, które mogą występować, nie są jednak charakterystyczne i wymagają dalszej diagnostyki.
Do najczęstszych z nich zalicza się:
- zawroty głowy,
- omdlenia,
- mroczki przed oczami,
- senność i uczucie zmęczenia,
- spowolnienie reakcji,
- zaburzenia koncentracji,
- zimną skórę dłoni i stóp.
Mogą również wystąpić objawy kardiologiczne, takie jak: duszność, kołatanie serca (uczucie szybkiego bicia serca), przyspieszona akcja serca (tachykardia).
Niepokojące symptomy zawsze oznaczają konieczność konsultacji lekarskiej i zlecenie specjalistycznych badań. Podstawowa diagnostyka obejmuje badanie przy użyciu stetoskopu (pozwala wykryć obecność szmerów towarzyszących np. niedomykalności zastawki aortalnej), wykonanie badań krwi (morfologii), elektrokardiografii (EKG) i oznaczeniu poziomu hormonów (tarczycy, nadnerczy). Dodatkowo przeprowadza się również echokardiografię serca, tzw. echo, które jest badaniem obrazowym pozwalającym określić funkcjonowanie narządu.
Leczenie niskiego ciśnienia
O sposobach, jak można podnieść niskie ciśnienie dyskutuje się wiele na forach internetowych, ale warto zapytać o tę kwestię lekarza prowadzącego, gdyż nie wszystkie metody można zastosować w przypadku konkretnej osoby.
Powszechnie zalecane jest wypicie filiżanki kawy, ponieważ jedną z właściwości kofeiny jest właśnie podnoszenie ciśnienia krwi. Mniej znaną metodą jest dosalanie potraw – sód powoduje zatrzymanie wody w organizmie, co przekłada się na wzrost ciśnienia. Osoby zmagające się z niedociśnieniem (jak i również zdrowi ludzie) powinny również codziennie wypijać odpowiednią ilość wody (min. 2 l). Kolejnym, istotnym elementem zdrowego stylu życia jest umiarkowany wysiłek fizyczny np. 30 minut spaceru, marszu lub pływania. Regularne wykonywanie ćwiczeń poprawia ukrwienie organizmu, co z kolei korzystnie wpływa na samopoczucie.
Domowym sposobem na niskie ciśnienie jest stosowanie zakładanych na nogi rajstop uciskowych, które poprawiają krążenie krwi, ułatwiając jej powrót do serca. Rajstopy powinny jednak zostać dobrane przez lekarza, ponieważ mają różny stopień ucisku.
Jeżeli przyczyną niedociśnienia jest niedomykalność zastawki aortalnej, to leczenie opiera się na stosowaniu odpowiednich leków i możliwej korekcie zabiegowej. Należy jednak pamiętać, że pomimo występowania naturalnych sposobów na podniesienie ciśnienia, nic nie zastąpi wizyty lekarskiej, podczas której można uzyskać szczegółowe informacje na temat aktualnego stanu zdrowia.
