Czy po przyjęciu szczepionki AstraZeneca przeciw COVID-19 trzeba profilaktycznie łykać aspirynę? Lekarz odpowiada

Z różnych źródeł płyną „porady”, jak uchronić się przed ryzykiem wystąpienia zakrzepów po szczepieniu preparatem koncernu AstraZeneca. Jedną z pojawiających się najczęściej jest wskazówka, by profilaktycznie przyjmować aspirynę. Czy takie postępowanie ma sens i rzeczywiście może zmniejszyć ryzyko wystąpienia problemów? Lek. Bartosz Fiałek rozwiewa wątpliwości.

„Zjawisko samo w sobie może być bardzo niebezpieczne”

Po doniesieniach o wystąpieniu zakrzepów krwi u nielicznych osób, które otrzymały dawkę wektorowej szczepionki AstraZeneca przeciw COVID-19, z różnych zakątków świata zaczęły odzywać się głosy powątpiewające w bezpieczeństwo tego środka. Kilka krajów (Islandia, Dania, Norwegia, Austria, Estonia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Rumunia i Tajlandia) zdecydowało się nawet na czasowe zawieszenie stosowania preparatu szwedzko-brytyjskiego koncernu (stworzonego we współpracy z Uniwersytetem Oxfordzkim). W odpowiedzi na wątpliwości eksperci Europejskiej Agencji Leków szczegółowo przeanalizowali dane dotyczące epizodów zakrzepowo-zatorowych i uznali, że „szczepionka przeciw COVID-19 firmy AstraZeneca jest bezpieczna i skuteczna, a jej zalety związane z ochroną ludzi przed COVID-19 przeważają nad ryzykiem”. Mimo to wiele osób wciąż z nieufnością podchodzi do tego preparatu.

Z różnych źródeł płyną „porady”, jak uchronić się przed niepożądanymi odczynami poszczepiennymi. Jedną z pojawiających się najczęściej jest wskazówka, by profilaktycznie przyjmować aspirynę, czyli popularny środek o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym oraz, przy długotrwałym stosowaniu, przeciwzakrzepowym. Czy takie postępowanie ma sens i rzeczywiście może zmniejszyć ryzyko wystąpienia problemów? Lek. Bartosz Fiałek rozwiewa wątpliwości:

 „Przyjęcie szczepionki przeciw COVID-19 NIE JEST wskazaniem do rozpoczęcia profilaktycznego przyjmowania leków przeciwpłytkowych ani przeciwkrzepliwych” – zauważa krótko. I wyjaśnia, że zdecydował się zająć stanowisko w sprawie, gdyż „zjawisko samo w sobie może być bardzo niebezpieczne”.

„Polecanym lekiem jest w tych sytuacjach paracetamol”

Na swoim profilu facebookowym lekarz tłumaczy, że nie należy:

• rozpoczynać profilaktycznego przyjmowania kwasu acetylosalicylowego (popularnej aspiryny; lek przeciwpłytkowy) przed, w trakcie czy po przyjęciu szczepionki przeciw COVID-19 Oxford-AstraZeneca;
• rozpoczynać profilaktycznego przyjmowania leków przeciwzakrzepowych (antagonistów witaminy K – acenokumarol/warfaryna, nowych doustnych antykoagulantów – ksabany/dabigatran ani heparyn) przed, w trakcie czy po przyjęciu szczepionki przeciw COVID-19 Oxford-AstraZeneca.

Bartosz Fiałek zaznacza, że takie swawolne łykanie tabletek nie tylko nie chroni przed potencjalnymi negatywnymi skutkami szczepionki, a wręcz może zaszkodzić:

„Rozpoczęcie takiego leczenia bez wskazań, na własną rękę, może zagrażać zdrowiu, a nawet życiu!” – przestrzega specjalista.

Popularny w mediach społecznościowych lekarz zauważa również:

• Osoby, które przyjmują na co dzień powyższe leki z powodu innych medycznych wskazań, POWINNY KONTYNUOWAĆ dotychczas zaleconą terapię (nie odstawiamy tych leków tylko dlatego, że poddajemy się szczepieniu przeciw COVID-19; wskazana większa ostrożność podczas szczepienia i dłuższe – ok. 5 minut – przytrzymanie gazika po iniekcji).
• Osoby, u których wystąpią wskazania do przyjmowania powyższych leków po szczepieniu przeciw COVID-19, mogą i POWINNY DOSTOSOWAĆ SIĘ do zaleceń lekarskich dotyczących włączenia terapii przeciwpłytkowej/przeciwkrzepliwej.
• Kwas acetylosalicylowy (popularna aspiryna) w dawkach wyższych od przeciwpłytkowych wykazuje również działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przeciwgorączkowe. Istnieje więc możliwość przyjęcia tego leku w przypadku wystąpienia poszczepiennych skutków ubocznych, takich jak gorączka czy silne dolegliwości bólowe, jednak polecanym lekiem jest w tych sytuacjach paracetamol.

Na zakończenie swojego wpisu lekarz przypomina, że powyższe wskazania dotyczą nie tylko preparatu AstraZeneca – żadna z dopuszczonych obecnie do obrotu szczepionek przeciw COVID-19, NIE WYMUSZA profilaktycznego włączenia leków przeciwpłytkowych ani przeciwkrzepliwych.

Bartosz Fiałek – kim jest?

Bartosz Fiałek jest lekarzem specjalistą w dziedzinie reumatologii. W sieci lekarz chętnie dzieli się wiedzą medyczną i komentuje bieżące wydarzenia. To też działacz społeczny w obszarze ochrony zdrowia. Ostatnio jest bardzo zaangażowany w tłumaczenie mitów związanych z pandemią COVID-19 i szczepieniami przeciw tej chorobie. Jego profil na Facebooku obserwuje 54 tys. osób.