Zespół przesiąkania włośniczek (SCLS) po szczepionce AstraZeneca. Kolejny skutek uboczny?

Zespół przesiąkania włośniczek to kolejny skutek uboczny szczepionki Vaxzevira firmy AstraZeneca? Jak informuje belgijska gazeta „Het Nieuwsblad”, Europejska Agencja Leków (EMA) bada obecnie doniesienia o pięciu przypadkach wystąpienia tego schorzenia, które zgłoszono po podaniu preparatu.

Skutki uboczne szczepionki firmy AstraZeneca

Kilka dni temu Europejska Agencja Leków (EMA) wydała oświadczenie, w którym potwierdziła, że zakrzepy z niską liczbą płytek krwi należą do rzadkich powikłań poszczepiennych po podaniu preparatu AstraZeneca. „Korzyści przewyższają jednak ryzyko” – zaopiniowała EMA, zalecając się kontynuację stosowania oksfordzkiej szczepionki przeciw COVID-19. W międzyczasie pojawiły się informacje o kolejnych możliwych efektach ubocznych. Chodzi o zaburzenie zwane zespołem przesiąkania naczyń włosowatych (włośniczek; ang. systemic capillary leak syndrome, SCLS).

Zespół przesiąkania włośniczek – co to za schorzenie?

Zespół przesiąkania włośniczek włośniczek (SCLS, systemic capillary leak syndrome) to bardzo rzadko występujące schorzenie polegające na wycieku osocza z naczyń krwionośnych do organizmu. Może to prowadzić do ciężkiego niedociśnienia (niskie ciśnienie krwi), obrzęków (nagromadzenie płynów powodujące obrzęk) i wstrząsu a w jego następstwie do śmierci.

Pierwszy przypadek zachorowania na zespół przesiąkania włośniczek odnotowano w 1960 roku. (Do tej pory odnotowano mniej niż 150 przypadków na całym świecie.) Wtedy schorzenie od nazwiska odkrywcy nazywano chorobą Clarksona.

Diagnostyka i objawy zespołu przesiąkania włośniczek

SCLS jest trudne do zdiagnozowania, ponieważ chorzy mają różne objawy występujące z różnym nasileniem w różnym czasie – mogą czuć chroniczne zmęczenie, czy cierpieć z powodu obrzęków. Inne objawy syndromu SCLS to niskie ciśnienie, niski poziom albuminy (typ białka z osocza) oraz duża liczba krwinek czerwonych. Wszystkie objawy są niecharakterystyczne i często pojawiają się w przypadku innych schorzeń, szczególnie u osób starszych.

Zespół przesiąkania włośniczek łatwo pomylić też z sepsą – w obydwu przypadkach następuje wyciek osocza z naczyń włosowatych.

Charakterystyczne dla SCLS jest występowanie naprzemiennie kryzysów i nieaktywnych faz. Przerwy między kryzysami wynoszą od kilku tygodni do kilku lat. Kryzysy obserwuje się najczęściej po infekcjach (przeważnie górnych dróg oddechowych), w czasie menstruacji lub po porodzie oraz (rzadziej) po intensywnym wysiłku fizycznym.

Leczenie zespołu przesiąkania włośniczek

Na zespół przesiąkania włośniczek nie znaleziono jeszcze skutecznego lekarstwa. Pacjentom zaleca się działa profilaktyczne (picie płynów z elektrolitami, kiedy zbliża się kryzys) i wdraża się leczenie objawowe.

Wspólnota nieufna wobec szczepionki koncernu AstraZeneca

Według belgijskiej gazety „Het Nieuwsblad” EMA bada obecnie doniesienia o pięciu zgłoszonych przypadkach wystąpienia tego zaburzenia po podaniu Vaxzevrii. Komisja Europejska – zapytana o kolejny niepożądany odczyn poszczepienny – odmówiła komentarza.

Tymczasem media donoszą, że Unia Europejska może nie podpisać kontraktu firmą AstraZeneca na dostawy szczepionek w 2022 roku.

„Decyzja w tej sprawie nie została jeszcze podjęta, ale jest to bardzo prawdopodobne” – powiedziała w piątek francuska minister przemysłu Agnes Pannier-Runacher.

14 kwietnia Dania jako pierwszy kraj w Europie ogłosiła, że całkowicie rezygnuje ze stosowania szczepionki Vaxzevria. Norweski Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego również zarekomendował zaprzestanie stosowania oksfordzkiego preparatu. W Niemczech osoby poniżej 60 lat, które otrzymały pierwszą dawkę AstraZeneca, za drugim razem będą szczepione środkiem BioNTech/Pfizer lub Moderny.