Czy pacjenci z nowotworami powinni zaszczepić się przeciw COVID-19? Głos zabrało Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej

„Szczepienie przeciwko COVID-19 stanowi ogromną szansę na uniknięcie zarówno wczesnych, jak i późnych konsekwencji zakażenia i minimalizację zagrożeń związanych z chorobą nowotworową” – czytamy w oświadczeniu Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej. Jego przedstawiciele tłumaczą, czy szczepionka stanowi niebezpieczeństwo dla osób chorych na raka i jakie mogą pojawić się po niej powikłania. 

Szczepionka na koronawirusa a nowotwór

27 grudnia 2020 roku ruszyły pierwsze w Polsce szczepienia przeciwko SARS-CoV-2. Zgodnie z przygotowanym przez Ministerstwo Zdrowia Narodowym Programem Szczepień szczepienia będą składały się z czterech etapów. Po etapie „zero”, w którym zostaną zaszczepieni pracownicy ochrony zdrowia, oraz etapie pierwszym (pensjonariusze Domów Opieki Społecznej i Zakładów Opiekuńczo-Leczniczych, a także osoby powyżej 60. roku życia oraz przedstawiciele służ mundurowych i nauczyciele), przyjdzie czas na etap drugi.

Zaszczepione w nim zostaną osoby poniżej 60. roku życia z chorobami przewlekłymi (w tym nowotworowymi) zwiększającymi ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19, albo w trakcie leczenia i diagnostyki, które wymagają wielokrotnego lub ciągłego kontaktu z placówkami ochrony zdrowia.

Wraz z informacją o możliwości zaszczepienia się przez osoby chore na nowotwór pojawiło się też mnóstwo  pytań o zasadność, bezpieczeństwo i skuteczność szczepionki przeciw COVID-19 w ich wypadku – szczególnie u tych pacjentów, którzy są w trakcie leczenia przeciwnowotworowego. Wątpliwości postanowiło rozwiać Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej, które wydało oświadczenie w tej sprawie.

Szczepienia dla chorych na raka? „Najszybciej jak to możliwe”

„Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej, podobnie jak inne onkologiczne towarzystwa naukowe na świecie, wyraża nadzieję, że większość chorych na nowotwory podda się szczepieniu najszybciej, jak to możliwe” – czytamy w komunikacie PTOK.

Dlaczego jest to tak ważne? Przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej podkreślają, że pacjenci z zaawansowaną chorobą nowotworową oraz poddawani aktywnemu leczeniu onkologicznemu stanowią grupę wysokiego ryzyka ciężkiego przebiegu COVID-19. W porównaniu do osób zdrowych, u których ryzyko ciężkich powikłań i zgonu z powodu COVID-19 wynosi około 2-3 proc., u chorych onkologicznych ryzyko to jest ponad 10-krotnie większe.

Dodatkowo zakażenie koronawirusem wiąże się z bardzo dużym prawdopodobieństwem opóźnienia diagnostyki onkologicznej, odroczenia rozpoczęcia leczenia czy długotrwałych przerw w przewlekłym leczeniu choroby nowotworowej. A co za tym idzie, jak tłumaczy Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej, nawet u chorych, u których przebieg COVID-19 jest niepowikłany, może dojść w czasie zakażenia i okresu rekonwalescencji do znacznego postępu choroby nowotworowej. To z kolei spowoduje, że część pacjentów straci szansę na pełne wyleczenie, a inni nie będą już nigdy mogli powrócić do efektywnego leczenia onkologicznego.

„Nie ulega zatem żadnej wątpliwości, że COVID-19 stanowi ogromne zagrożenie dla chorych onkologicznych nie tylko z powodu powikłań zakażenia koronawirusem, ale również z powodu istotnego wzrostu ryzyka zgonu z powodu choroby nowotworowej” – podkreślają przedstawiciele PTOK.

„Ogromna szansa”

„Szczepienie przeciwko COVID-19 stanowi (…) ogromną szansę na uniknięcie zarówno wczesnych, jak i późnych konsekwencji zakażenia i minimalizację zagrożeń związanych z chorobą nowotworową” – czytamy w oświadczeniu Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej.

Eksperci podkreślają jednocześnie, że szczepionka przeciwko COVID-19, podobnie jak szczepionka przeciwko grypie, nie zawiera „żywych” form wirusa. Nie stanowi więc żadnego poważnego zagrożenia dla zdrowia osoby poddawanej szczepieniu.

„Jedynymi działaniami ubocznymi są odczyny w miejscu podania oraz reakcje alergiczne. Tym samym, podobnie jak w przypadku szczepień przeciwko grypie, które są zalecane corocznie dla chorych na nowotwory, szczepienie przeciwko COVID-19 powinno od zaraz stać się standardem postępowania wspomagającego w onkologii” – zaznacza w swoim oświadczeniu Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej.